SIRE staat voor Stichting Ideële Reclame. Iedereen kent SIRE van de inmiddels meer dan 100 campagnes die sinds de stichting sinds de oprichting in1967 maakte. Wat niet iedereen zich realiseert, is dat het geen overheidsinstelling is, maar een onafhankelijke stichting die op initiatief van de communicatiebranche ontstaan is. Leden en deelnemers zetten zich belangeloos in om 'de campagnes te voeren die bijdragen aan een betere samenleving'. SIRE kan 'via de massamedia een scala van ideeën en idealen onder de aandacht brengen'.
50 kilo per jaar per persoon
'Voedselverspilling' blijkt daarvoor gewichtig genoeg. Wereldwijd gaat 30% van al het geproduceerde voedsel verloren. In opkomende markten veelal kort na de oogst, maar in westerse landen vooral bij de consument. Nederlanders gooien met elkaar jaarlijks tussen de 1,7 en 2,6 miljard kilo voedsel thuis weg. Zo'n 50 kilo per persoon per jaar, laat dit infographic-filmpje zien.
Dat strookt niet met de gedachte van 73% van de Nederlanders dat zij minder verspillen dan de rest van Nederland. Confronteer je Nederlandse consumenten met dit soort gegevens, dan stuit je op een muur van 'onverschilligheid en machteloosheid', zei SIRE-campagneleider Hans Peters dinsdag bij de aftrap van de campagne.
Onverschilligheid
Die onverschilligheid gaat SIRE te lijf met een heuse 'kliekjescommercial'. Uit tientallen bestaande, oude en nieuwe, 'iconische' reclamespots is één nieuwe gemaakt. Die moet het publiek op een leuke, aansprekende manier bewust maken van de verspillingsproblematiek. De commercial leunt op iconen als Martine Bijl, Pietje Pitamientje, Peer Mancini, Harry Piekema en nog vele anderen. Kijk zelf maar:
Machteloosheid
Het tweede struikelblok voor veel consumenten is dat ze niet goed weten hoe ze minder kunnen verspillen. Daarvoor ontwikkelde SIRE de website kliekipedia.nl. Uniek aan de site is dat de consument rechtstreeks per 'restjesingrediënt' inspiratie kan opdoen om er iets lekkers van te maken. Uiteraard barst kliekipedia van de informatie, inspiratie, tips en recepten om verspilling terug te dringen. Bekende Nederlanders laten in video's zien wat zij met kliekjes uit hun koelkast aan lekkers tevoorschijn kunnen toveren. En de bonus: net als bij Wikipedia kan iedereen ook zijn of haar eigen recept toevoegen. Zo kunnen we elkaar helpen met oplossingen om zuinigheid met eten tot levensstijl en misschien wel cultuur te verheffen.
Politiek
Staatssecretaris Sharon Dijksma kwam in eigen persoon naar de kick-off omdat verspilling ook hoog op haar politieke agenda staat. Zij vertelde over de vele initiatieven die inmiddels al gestart zijn, al dan niet in het kader van de door haar in het leven geroepen Alliantie Verduurzaming Voedsel. Ze onderstreepte dat het 'broodnodig' is het bewustzijn ten aanzien van voedselverspilling bij de consument te vergroten 'om de vaart er in te houden'. Niet alleen in Nederland, ook daarbuiten. Daar wil ze de kennis die in agroland Nederland is opgebouwd delen, zodat voedselverspilling juist bij de 'bron', het begin van de keten, aangepakt wordt.
Met geen woord repte de staatssecretaris over het sluipende probleem van de overproductie. We gooien dan wel veel weg, maar we maken ook nog altijd te veel. Het is die overproductie (aan varkens, eieren, tomaten en paprika's) die maakt dat de prijzen nagenoeg voortdurend onder druk staan, en ons eten zo heerlijk goedkoop is. Met reële kosten en inspanning geproduceerd voedsel is op die manier al 'waardeloos' nog voordat het zelfs maar geoogst of geslacht wordt. Is het een wonder dat we het zo makkelijk weggooien?
Fotocredits: SIRE
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ben ik met jeeens Hans. Het plaatselijke AGF winkeltje wat aan een groothandel "hangt" voor de gewone particulier heeft dat allemaal wel. Sin.appels in netten en los, graperfruits los en in net, een paar verschillende soorten paddestoelen los enz. Slechts de gekoelde voorgesneden groente, sla, spinazie, kant-en-klaar maaltijden zijn verpakt, de rest is zo'n beetje allemaal los te koop, op nog een enkel ding na, pakken vla enz, hoewel ze voorgesneden salades, fruit en zelfs vla en kwark ook in bakken hebben dat je zelf in een bakje kan scheppen wat per ons verkocht wordt. Mijn grootste weekvoorraad groente en fruit haal ik altijd daar.
Supermarkten hebben misschien meer het grote probleem dat er veel meer klanten lopen en minder personeel op de AGF afdeling, vergeleken met dit winkeltje waar op een kleiner opp. meer mensen rondlopen die de boel in de gaten houden, bijvullen, waar je wat aan kan vragen enz. In de super krijg je dan het probleem dat iedereen maar pakt, teruglegt, knijpt enz, heb je veel sneller last van bederf. Dan zouden ze het weer meer als een groenteafdeling moeten maken waar een medeweker(of meer dan 1) achter de toonbank staat. Maar dat kost weer geld, levert wel werk op, maar is te duur........
Het zou ook heel fijn zijn als supers 'losse' artikelen, groenten voorop ook werkelijk los verkopen. Gisteren veel moeite moeten doen om één sinaasappel te kopen, alles was verpakt in netjes. Winterwortel, peen, radijs, champignons, allemaal in zakjes, bakjes, etc. Als ik een ons champignons wil hebben, moet ik vooraf al bedenken of die 150 gram die ik overhoudt nog wel gebruikt krijg voor de boel bedorven is. Dat gaat vaak goed, maar ook vaak genoeg fout. Dingen lopen soms anders dan je denkt en húp daar gaat je mooie plannetje!
Voorgesneden groentemengsels zijn goed om verspilling tegen te gaan, maar het blijft jeuken dat ze niet goedkoop zijn en dat de kleinere verpakkingen vaak goud geld moeten opleveren.
Verder lukt het me heel aardig. Al passen verschillende kliekjes slecht of niet bij elkaar, je eet ze gewoon op. Of het culinair verantwoord is, is een absolute bijzaak.
Die kliekipedia geeft merkwaardige adviezen. De meeste adviezen zijn namelijk niet gericht op 'kliekjes' (= restanten van reeds bereid eten), maar op restanten uit de voorraadkast.
Zo wordt er bijna bovenaan een recept aangeprsen met 'aardappels ocver; gevolgd door een recept waar speciaal zuurkool en champignons nog voor moeten wordne anagekocht (of hefet iedereen die in de voorraadkast liggen?). Hoe dan ook, ongekookte aardappels zijn geen kliekje maar kunnen gewoon met veel producten wordne gecombineerd tot een maaltijd.
Hoe dan ook, hier helpt een andere strategie veel beter tegen; namelijk: NIET KOPEN.
En verder; één van de effectiefste manieren om voedselverspilling tegen te gaan, is minder dagverse/korthoudbare producten. In feite zou de hele verse en koelverse afdeling van de supermarkt vervangen moeten worden door producten uit glas en blik. Uit oogpunt van voedselverspilling althans.
Ik zal het anders zeggen: we leven in een consumptiemaatschappij, simpel. Wij moeten kopen, kopen, kopen en nog eens kopen om de economie draaiende te houden. Dus wat doet de consument in zijn algemeenheid? Die koopt bij de supermarkt bergen zakken chips, koeken, cake, liters en liters limonade enz en een klein beetje groente en fruit. Al die chips, koeken, limonade enz wordt genuttigd, vervolgens zitten we vol en lusten we geen groente en fruit meer, dat gaat rotten en wordt weggegooid.
Aan de kant van de boeren is er overproductie in groente en fruit om de prijzen laag te houden, maar het wordt nauwelijks gekocht, ik zie altijd meer koek, chips en limonade in karren dan groente en fruit. Vervolgens moet de super ook groente en fruit weggooien. Zorginstellingen en ziekenhuizen maken per inwoner/patiënt gerechten klaar. In veel van die instellingen is het niet om te vreten, de inwoner/patiënt eet het niet op dus het wordt weggegooid.
Maar wij, de consument die zich dik eet aan chips, koeken en limonade krijgt de schuld als ze daardoor geen groente en/of fruit meer lusten als we dat weggooien. Pak het bij de bron aan, geen overproductie meer, maar vooral geen stuntprijzen in de ongezonde producten meer, zorg eerst dat de gemiddelde consument groente en fruit lekker gaat vinden en dat ie het ook daadwerkelijk gaat nuttigen, DAN zal die ook kliekjes gebruiken, je kan geen taart bakken van een restje chips.......en ook dan zal er weer meer geproduceerd kunnen worden in groente en fruit, want er komt meer vraag.
Snppen jullie nu eindelijk wat ik bedoel? Het is erg leuk om ons aan de kliekjes te zetten, maar het merendeel van ons eet het al niet als het nog geen kliekjes zijn, want de fabrieksrommel is zo lekker en goedkoop. De mensen zoals ik die wel veel groente en fruit eten gooien nauwelijks wat weg, ik gooi eigenlijk alleen schillen weg, het gaat om die mensen die het wel willen proberen, maar het niet kunnen omdat ze vol zitten van de andere troep. Dat moet eerst aangepakt worden. Ook bij alle chips, koeken enz wordt heel veel weggegooid door 'ons', teveel kopen omdat het zo goedkoop is en vervolgens is het over datum, dan durven we niet eens meer te proeven of het nog goed is, we gooien gewoon weg.
Astrid je hebt het helemaal fout, je zit er geweldig naast. Hoeveel eten gooit een ziekenhuis of zorginstelling weg dan per bewoner? En Cecile: Helemaal niet helaas, de consument kan nog een hoop leren van de voedingsmiddelenindustrie en distributie En ik kan het vanuit mijn werk weten want heb er vaak mee van doen.