2 min
Ongemerkt kun je met gezond supermarkteten tot wel 40 scheppen suiker per dag binnenkrijgen. Dat ontdekte de Australische filmmaker Damon Gameau bij het maken van "That Sugar Film".
Sinds dit voorjaar draait de documentaire "That Sugar Film" in Australië, Groot-Brittannië en sinds kort ook de VS. Anahad O'Connor van Wellblog (New York Times) sprak met acteur-regisseur Damon Gameau.
40 theelepels suiker per dag
De film richt zich op gewone consumenten. Gameau wil de verwarring over suiker uit de wereld helpen: "De ene dag lees je dat suiker giftig en toxisch is, de andere dag dat het een prima energiebron is", zegt hij in de NYT. In navolging van Morgan Spurlock, die voor "Supersize Me" een maand lang alleen McDonald's at, besloot Gameau zijn normale eetpatroon met vers eten 2 maanden lang in te ruilen voor het standaard-eetpatroon van een gemiddelde Australiër. Dat blijkt in totaal zo'n 40 theelepels suiker per dag te bevatten, 'verstopt' in 80% van de bewerkte voedingsmiddelen die in supermarkten te koop zijn.
Gameau kiest voor een 'gezond' voedingspatroon. Hij drinkt geen frisdrank, eet geen ijs, snoept niet en vermijdt andere bronnen waar overduidelijk suiker in zit. Hij koopt en eet levensmiddelen als magere yoghurt, fruitsap, mueslirepen en graanproducten. Eigenlijk het 'magere' voedingspatroon dat al 35 jaar door voedingsdeskundigen aanbevolen wordt als gezond.
Hij verruilde zijn gebruikelijke ontbijt met eieren voor ontbijtgranen, magere yoghurt en appelsap. Waar hij vooral veel verse groenten, fruit, avocado's, vis en noten at, lunchte hij nu met een pastagerecht of groenten met een saus - met toegevoegde suikers. Zijn calorie-inname bleef gelijk, maar zijn nieuwe manier van eten bleek hem tot continue snacken aan te zetten. Hij bleek ineens voortdurend trek in eten te hebben en voelde zich maar zelden verzadigd. Dat had invloed op zijn humeur. De verborgen suikers en koolhydraten bleken zijn insuline- en vethuishouding danig te verstoren.
Gewichtstoename en leververvetting
In no time komt Gameau kilo's aan, en al na 18 dagen vertoont zijn lever tekenen van leververvetting. Reden om in de film op zoek te gaan naar wat we - gewone consumenten en wetenschappers - nou eigenlijk van suiker weten. Het gaat er Gameau niet om suiker te 'demoniseren'. Wel wil hij het publiek er van bewust maken dat één en hetzelfde nutriënt inmiddels in 80% van ons eten zit, vaak verstopt. Daardoor krijgen mensen er te veel van binnen. Iets dat de meeste mensen zich niet realiseren.
Gameau: "In een onderzoek in Australië werd vastgesteld dat 55% van de mensen hun voedingsadvies haalt uit wat er op verpakkingen staat. Slechts 25% krijgt voedingsadvies van een expert. Daarom moet de informatie op etiketten integer zijn. Mensen geloven wat deze producten hen vertellen. Wij moedigen ze aan naar het suikergehalte te kijken, dóór de marketinghype en verkoopslogans heen, en zelf te bepalen wat ze in hun lijf stoppen."
Gameau verwachtte kritische reacties op zijn film. Hij was dan ook verrast toen een aantal grote bedrijven uit de suikersector hem benaderden de film te mogen gebruiken als startpunt voor een gesprek over 'hoe moeten wij verder'. Gameau: "Ze weten dat dit eraan komt. De wetenschap is onmiskenbaar. Ze weten dat er een beweging is. Dus wringen ze zich in bochten om suikervervangers te vinden, voor gezondere producten. Ze willen het publiek geven wat dat wil. En ze willen overleven, dus moeten ze zich aanpassen. Ik denk dat we wel even moeten oppassen met waarmee ze de suiker gaan vervangen."
Met enige opluchting constateert Gameau dat, toen hij zijn normale voedingspatroon weer oppakte, de extra kilo's en gezondheidsproblemen vanzelf verdwenen. Zijn uiteindelijke boodschap is dan ook: "Ik denk dat we dingen gewoon weer eenvoudig moeten maken. Vermijd de bewerkte levensmiddelen in de supermarkt. Koop vers, echt voedsel. We weten het wel, maar we zijn al zo lang murw gebeukt door de voedselmarketing."
Naast de documentaire ontwikkelde Gameau ook een website vol acties en apps, That Sugar Book en een toolkit voor (Australische) scholen.
Trailer "That Sugar Film"
Fotocredits: still uit trailer, YouTube
Dit artikel afdrukken
40 theelepels suiker per dag
De film richt zich op gewone consumenten. Gameau wil de verwarring over suiker uit de wereld helpen: "De ene dag lees je dat suiker giftig en toxisch is, de andere dag dat het een prima energiebron is", zegt hij in de NYT. In navolging van Morgan Spurlock, die voor "Supersize Me" een maand lang alleen McDonald's at, besloot Gameau zijn normale eetpatroon met vers eten 2 maanden lang in te ruilen voor het standaard-eetpatroon van een gemiddelde Australiër. Dat blijkt in totaal zo'n 40 theelepels suiker per dag te bevatten, 'verstopt' in 80% van de bewerkte voedingsmiddelen die in supermarkten te koop zijn.
Hij verruilde zijn gebruikelijke ontbijt met eieren voor ontbijtgranen, magere yoghurt en appelsap'Gezond eten'
Gameau kiest voor een 'gezond' voedingspatroon. Hij drinkt geen frisdrank, eet geen ijs, snoept niet en vermijdt andere bronnen waar overduidelijk suiker in zit. Hij koopt en eet levensmiddelen als magere yoghurt, fruitsap, mueslirepen en graanproducten. Eigenlijk het 'magere' voedingspatroon dat al 35 jaar door voedingsdeskundigen aanbevolen wordt als gezond.
Hij verruilde zijn gebruikelijke ontbijt met eieren voor ontbijtgranen, magere yoghurt en appelsap. Waar hij vooral veel verse groenten, fruit, avocado's, vis en noten at, lunchte hij nu met een pastagerecht of groenten met een saus - met toegevoegde suikers. Zijn calorie-inname bleef gelijk, maar zijn nieuwe manier van eten bleek hem tot continue snacken aan te zetten. Hij bleek ineens voortdurend trek in eten te hebben en voelde zich maar zelden verzadigd. Dat had invloed op zijn humeur. De verborgen suikers en koolhydraten bleken zijn insuline- en vethuishouding danig te verstoren.
Gewichtstoename en leververvetting
In no time komt Gameau kilo's aan, en al na 18 dagen vertoont zijn lever tekenen van leververvetting. Reden om in de film op zoek te gaan naar wat we - gewone consumenten en wetenschappers - nou eigenlijk van suiker weten. Het gaat er Gameau niet om suiker te 'demoniseren'. Wel wil hij het publiek er van bewust maken dat één en hetzelfde nutriënt inmiddels in 80% van ons eten zit, vaak verstopt. Daardoor krijgen mensen er te veel van binnen. Iets dat de meeste mensen zich niet realiseren.
Gameau: "In een onderzoek in Australië werd vastgesteld dat 55% van de mensen hun voedingsadvies haalt uit wat er op verpakkingen staat. Slechts 25% krijgt voedingsadvies van een expert. Daarom moet de informatie op etiketten integer zijn. Mensen geloven wat deze producten hen vertellen. Wij moedigen ze aan naar het suikergehalte te kijken, dóór de marketinghype en verkoopslogans heen, en zelf te bepalen wat ze in hun lijf stoppen."
Ik denk dat we wel even moeten oppassen met waarmee ze de suiker gaan vervangenKritisch onthaal maar ook gewillig oor
Gameau verwachtte kritische reacties op zijn film. Hij was dan ook verrast toen een aantal grote bedrijven uit de suikersector hem benaderden de film te mogen gebruiken als startpunt voor een gesprek over 'hoe moeten wij verder'. Gameau: "Ze weten dat dit eraan komt. De wetenschap is onmiskenbaar. Ze weten dat er een beweging is. Dus wringen ze zich in bochten om suikervervangers te vinden, voor gezondere producten. Ze willen het publiek geven wat dat wil. En ze willen overleven, dus moeten ze zich aanpassen. Ik denk dat we wel even moeten oppassen met waarmee ze de suiker gaan vervangen."
Met enige opluchting constateert Gameau dat, toen hij zijn normale voedingspatroon weer oppakte, de extra kilo's en gezondheidsproblemen vanzelf verdwenen. Zijn uiteindelijke boodschap is dan ook: "Ik denk dat we dingen gewoon weer eenvoudig moeten maken. Vermijd de bewerkte levensmiddelen in de supermarkt. Koop vers, echt voedsel. We weten het wel, maar we zijn al zo lang murw gebeukt door de voedselmarketing."
Naast de documentaire ontwikkelde Gameau ook een website vol acties en apps, That Sugar Book en een toolkit voor (Australische) scholen.
Trailer "That Sugar Film"
Fotocredits: still uit trailer, YouTube
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#8, Hans, daar zat precies de crux voor Gameau. Hij koos voor 'gezonde' magere producten en meed expliciet de frisdranken, snoep en ijsjes.
Maar ook met die gezonde voedingswijze liep hij in de suikerval, omdat er in bijna alle bewerkte voedingsmiddelen wel een vorm van suiker zit.
Hij keerde dan ook opgelucht terug naar zijn oorspronkelijke dieet, met veel vers en vooral onbewerkte voedingsmiddelen.
Klopt. Ik kende iemand die wel drie literflessen Coca-Cola per dag dronk. Je weet nooit hoe de statistische verdeling van consumptiehoeveelheden eruit ziet voor je die hebt onderzocht. Maar Katan geeft wel een orde van grootte aan.
Wat mij puzzelt is het enorme gat tussen wat Katan zegt en wat Damon Gameau ervaarde. Volgens mij is de vraag: wat noem je 'sluipsuiker'? Wanneer is suiker herkenbaar (bijvoorbeeld als in jam of gewone cola of een Mars) en wanneer niet? Grensgevallen zijn bijvoorbeeld Cruesli, vruchtensap, mueslirepen en corn flakes. Ze zitten vaak bomvol suiker maar maken een gezonde indruk, en dat zet veel mensen op het verkeerde been.
@Hans, dank en ik ben het verder helemaal met je eens (mn dat ketchup er voor zorgt dat je meer van alles eet).
Maar ik vind het gevaarlijk om dit soort gemiddeldes lineair naar mensen met obesitas te extrapoleren. Juist mbt ketchup kan ik me voorstellen dat sommige mensen niet alleen 200% maar zelfs 1000% meer eten dan gemiddeld, en dat onder het gemiddelde een verregaand scheve verdeling zit. Een verdeling in bv kwartielen is dat meerzeggend.
Martijn #5, voor mensen met obesitas kunnen die cijfers gemiddeld natuurlijk afwijken, maar het lijkt me sterk dat die afwijking zo groot is dat daardoor de hoofdconclusie (namelijk dat het erg meevalt met die 'verborgen' suikers) wezenlijk verandert. Stel dat mensen met obesitas niet 4 maar bijvoorbeeld 8 (+100%) of zelfs 12 (+200%) gram sluipsuiker binnenkrijgen, dan nog gaat het om maximaal zo'n twee klontjes per dag.
Het antwoord op je tweede vraag staat in de link die ik geef: "Het grootste deel van de toegevoegde suiker kwam uit dranken. Frisdrank, sap (soms is dat ‘natuurlijke’ suiker maar daar wordt je net zo dik van als van cola) en melkdranken (Fristi e.d.) leverden 55%. Chocola, repen, snoep, jam en ijs leverden 17%, pure suiker 13% en koek en gebak 11%." Met andere woorden, 96% van de suiker die je binnenkrijgt zit in producten waarvan je zelf wel kunt begrijpen dat er veel suiker in zit. Misschien met uitzondering van vruchtensap.
Let wel dat in die 4% verborgen suiker (4% van 100 gram is 4 gram, dus zeg maar 1 suikerklontje) toch meer venijn zit dan je zou zeggen: je gaat er namelijk meer van eten omdat door die suiker het eten lekkerder wordt. Dus je krijgt er meer niet-suikercalorieën door binnen. Dat weegt waarschijnlijk veel zwaarder dan die suiker zelf.
@Hans, de interessante vraag is of die 100 gram en 4% ook geldt voor mensen met obesitas.
Hoe dan ook, 100 gram is ruim boven de 10% WHO norm, en als die suiker niet/nauwelijks in ketchup en saus zit, is natuurlijk de relevante vraag hoe die suiker wel geconsumeerd wordt -frisdrank?