Volgens de Europese Rekenkamer kan de Europese Unie zijn klimaatdoelen alleen halen als de lidstaten méér gaan doen om de vleesconsumptie van hun inwoners te beperken, schrijft de Volkskrant. Dat blijkt uit een maandag verschenen (kritisch) rapport over het Europese landbouwbeleid. Naar aanleiding van datzelfde rapport trekt de NRC het nog wat breder: "hoewel een steeds groter deel van de landbouwsubsidies aan klimaatbeleid zou moeten bijdragen, blijft het effect daarvan uit. Integendeel, de subsidies dragen soms zelfs bij aan het in stand houden van de broeikasgasuitstoot in de Europese landbouw en aan 'klimaatonvriendelijke praktijken', aldus de Rekenkamer."

Geen afname broeikasgasuitstoot Europese boeren
Volgens de Rekenkamer zijn de ruim €100 miljard voor klimaatmaatregelen in de landbouw - de helft van de totale EU-uitgaven aan klimaatbeleid - weggegooid geld geweest. De broeikasgasuitstoot door Europese boeren nam sinds 2010 nauwelijks af. Er werden bijvoorbeeld geen maatregelen genomen om de veestapel te verkleinen, terwijl de veehouderij goed is voor de helft van de totale CO2-uitstoot van de landbouw. Er wordt nog steeds geld uitgegeven aan campagnes om vlees en zuivel te promoten. Volgens Jindrich Dolezal, een van de leden van de Rekenkamer, zou het terugdringen van de consumptie van vlees en zuivel juist 'een sleutel' zijn in een effectief Europees klimaatbeleid.

Vlees- en zuivelconsumptie stabiel
Het rapport van de Rekenkamer laat zien dat de consumptie van vlees en zuivel binnen de EU sinds 2014 niet is gedaald. Gemiddeld eet een EU-burger per jaar 66,4 kilo vlees, in Nederland is dat 77,8 kilo per hoofd van de bevolking, een hoeveelheid die de laatste jaren zelfs licht stijgt. In onze buurlanden, zoals België en Frankrijk, daalde de vleesconsumptie de afgelopen jaren al wel.

Ook andere maatregelen faalden of pakten zelfs contraproductief uit. Zo is de CO2-uitstoot van kunstmest gestegen en is 'onduidelijk' of het stimuleren van biologische landbouw de broeikasgasuitstoot heeft teruggedrongen. Boeren in veenweidegebieden krijgen subsidie om de waterstand te verlagen. Dat zou andersom moeten, want door veengebieden nat te houden, blijft koolstof gebonden in de bodem. Doelstellingen voor bosaanplant en voedselbosbouw zijn bij lange na niet gehaald. Gelden die bestemd waren voor plattelandsontwikkeling hebben 'niet aantoonbaar' bijgedragen aan de klimaatambities. Nederland hoort met België, Denemarken en Ierland tot de Europese top van landen waar de CO2-uitstoot per hectare landbouwgrond het hoogst is.

GLB
Op dit moment vinden de onderhandelingen plaats voor het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) voor de komende 6 jaar; donderdag begint een nieuwe ronde tussen lidstaten en het Europees Parlement. Het rapport van de Rekenkamer komt dan ook op een pikant moment. Want ook dit keer staan vergroening en klimaatbeleid bovenaan de agenda en het tempo van de vergroening is daarbij een heikel onderwerp. De weerstand tegen strengere milieunormen en subsidie-eisen in de lidstaten is fors. Dolezal: "Het ziet er iets beter uit dan de vorige keer. Maar er moet meer gebeuren. Belangrijk is dat de maatregelen deze keer wél effectief zijn. Dat waren ze de vorige periode niet."

Naast het verminderen van de vleesconsumptie raadt de Rekenkamer ook het beprijzen van landbouwemissies aan. Op dit moment betaalt alleen de zware industrie nog voor de uitstoot van broeikasgassen via het emissiehandelssysteem (ETS). De Europese Commissie komt naar verwachting over een maand met plannen om dat systeem flink uit te breiden, aldus de NRC.
Dit artikel afdrukken