"De NVWA klopt de boel op." Dat zei één van mijn contacten naar aanleiding van de recall van 50 miljoen kilo met paard 'vervuild' rundvlees in heel Europa. De radio belde: hoeveel is dat, moeten we nu bang zijn?
Vorige week was ik uit eten bij het Amsterdamse steakrestaurant Piet de Leeuw. Ik vroeg het eerst de bediening en daarna aan Loek van Thiel, de huidige baas van het steak house: zijn er klanten die vragen of het wel snor zit met de Phenylbutazon in paard? Sinds de paardencrisis weet iedereen dat Piet paard in plaats van koe serveert. En sinds iedereen het weet zet Loek het paard trots op de kaart, naast de echte, minder lekkere, maar duurdere ossenhaas. "Mensen vinden het heerlijk", zegt Loek, "fenielwat zegt u? Ik kan het niet eens uitspreken. Ik heb er nog nooit van gehoord. Niemand die er naar vraagt." De bediening erkent dat. Bij Piet geniet men van paard. Mijn disgenoten beaamden het: Piets paard is heerlijk! Het is hip, sinds de schandalen.
Gistermiddag werd bekend dat in februari ontmaskerde paardenvleesfraudeur Willy Selten 50.000.000 kilo met paard 'besmet' rundvlees in heel Europa in omloop zou hebben gebracht. Het belandde bij 130 verschillende vleesverwerkers waarvan de NVWA de namen niet bekend wil maken. Wat van die leveringen nog van terug te vinden is, moet uit de handel worden gehaald, zegt de NVWA. Die 50 miljoen kilo is heel wat. Nederland kan er voor drie maanden van eten, zei de NOS. Dat is niet helemaal correct. Nederlanders eten gemiddeld zo'n 10 kilo koe per jaar. De helft daarvan is gemaakt van zogenaamde snippers, het soort vlees dat Selten vermengde met paard. Snippers zijn afsnijdsels en niet als biefstuk en andere mooie delen te verkopen stukken vlees. Ook al is het dan nog maar voor anderhalve maand, het klinkt nog altijd als veel. In de Europese vleesberg is het echter zo verdwenen. En dat is precies wat Willy ermee liet gebeuren. Een vleeshandelaar die ik sprak, rekende me voor dat op iedere 100 koeien die in de EU worden geslacht slechts 1 paard wordt geslacht. Daarvan wordt het grootste deel legaal verkocht. Een klein deel wordt omgekat door het te versnijden met ander vlees. Daarbij komt dat die 50 miljoen diepgevroren kilo's niet over een periode van een paar maanden zijn verkocht, maar over jaren. Er hangt echt geen 3 maanden besmet vlees boven Nederland. Het meeste ervan is bovendien allang door het toilet gespoeld, overal in Europa. Niet overdrijven dus, al is het knalharde fraude.
In de EU werden in 2007 215.000 paarden geslacht. Daarvan kwamen er minder dan 6.000 uit de Roemeense bron waar de paarden van Selten en zijn kompaan Jan Fasen vermoedelijk vandaan kwamen. Een paard levert ca. 200 kilo vlees op. Laten de slachtcijfers in 2010-2012 zijn verdubbeld. Dan gaat het om ca. 2,5 miljoen kilo. En vooruit, laten daar nog eens het driedubbele aan andere paarden in mee zijn gehobbeld. Dan hebben we het over 7,5 miljoen kilo die, zoals de NOS vandaag liet zien, in heel Europa verdween. De 739 miljoen Europeanen die gehakt rundvlees en kant-en-klare producten aten, eten met zijn allen gemiddeld zo'n 8 kilo koe per jaar, waarvan 4 in de vorm van Willy's snippers. Daarmee zit je zomaar op 2,956 miljoen kilo. U ziet het, zo bezien verdwijnt het schandaalvlees van Willy Selten als sneeuw voor de zon. En dat was precies zijn bedoeling. Het moest niet opvallen, maar gewoon verdwijnen. Ik sprak Selten op 11 februari, enkele dagen voor hij werd ontmaskerd. Hij ontkende zijn rommelarij glashard. Inmiddels begrijp ik dat wel. Stel dat hij en zijn maat Jan Fasen een euro extra beurden per kilo omgekat paardenvlees. Dat zorgt voor een fortuin van tussen de 1 en 3 miljoen euro de man per jaar. Voor zo'n bedrag zetten wilde, rommelende slagers heel Europa rustig op zijn kop.
Nu is het spel uit. De politiek is in rep en roer en wil opheldering. 'Onbestaanbaar', zegt Kamerlid Gerard Schouw (D66) terwijl hij zint op wettelijke maatregelen. Iedereen heeft het mogelijk gegeten, suggereert Marianne Thieme (PvdD). Sjoera Dikkers (PvdA) is 'geschrokken', net als de verantwoordelijke staatssecretaris Dijksma.Terecht, want dit kon toch maar mooi gebeuren in ons keurig nette Nederland. Onze NVWA heeft gefaald. Dat kon ook niet anders want er is flink bezuinigd op die dienst.
En tegelijk gaat het nergens over."Nu blaast de NVWA de getallen op", zei mij een keurig contact in de slagerswereld, "om te laten zien dat een land van handige handelaren zuiniger op zijn reputatie en controledienst moet zijn." Niettemin denken hij en ik dat u rustig kunt gaan slapen. De ontstekingsremmer Phenylbutazon zal u geen last bezorgen door die snippers en al evenmin door de incidentele biefstuk die u af en toe bij Piet - of soms van de paardenslager - eet.
Het laat wel een belazerd gevoel achter: wat zou er nog meer mis zijn?
Dat weet niemand meer. Wilde Willy helpt de NVWA dat duidelijk te maken. Dat vertelde ik de radio gisteravond. Ze hadden maar een paar minuten voor het item. Toch maar iets simpels, besloten ze.
Ik zei het hier én afgelopen vrijdag in De Telegraaf: bij McDonalds zou zoiets nooit kunnen gebeuren en dat wàs ook de reden dat daar géén paard in de hamburger werd aangetroffen. De Kamer zou toch eens moeten kijken wat daar van te leren valt.
Fotocredits: Steak House Piet de Leeuw in de Amsterdamse Noorderstraat, Foodlog Media
Dit artikel afdrukken
Gistermiddag werd bekend dat in februari ontmaskerde paardenvleesfraudeur Willy Selten 50.000.000 kilo met paard 'besmet' rundvlees in heel Europa in omloop zou hebben gebracht. Het belandde bij 130 verschillende vleesverwerkers waarvan de NVWA de namen niet bekend wil maken. Wat van die leveringen nog van terug te vinden is, moet uit de handel worden gehaald, zegt de NVWA. Die 50 miljoen kilo is heel wat. Nederland kan er voor drie maanden van eten, zei de NOS. Dat is niet helemaal correct. Nederlanders eten gemiddeld zo'n 10 kilo koe per jaar. De helft daarvan is gemaakt van zogenaamde snippers, het soort vlees dat Selten vermengde met paard. Snippers zijn afsnijdsels en niet als biefstuk en andere mooie delen te verkopen stukken vlees. Ook al is het dan nog maar voor anderhalve maand, het klinkt nog altijd als veel. In de Europese vleesberg is het echter zo verdwenen. En dat is precies wat Willy ermee liet gebeuren. Een vleeshandelaar die ik sprak, rekende me voor dat op iedere 100 koeien die in de EU worden geslacht slechts 1 paard wordt geslacht. Daarvan wordt het grootste deel legaal verkocht. Een klein deel wordt omgekat door het te versnijden met ander vlees. Daarbij komt dat die 50 miljoen diepgevroren kilo's niet over een periode van een paar maanden zijn verkocht, maar over jaren. Er hangt echt geen 3 maanden besmet vlees boven Nederland. Het meeste ervan is bovendien allang door het toilet gespoeld, overal in Europa. Niet overdrijven dus, al is het knalharde fraude.
In de EU werden in 2007 215.000 paarden geslacht. Daarvan kwamen er minder dan 6.000 uit de Roemeense bron waar de paarden van Selten en zijn kompaan Jan Fasen vermoedelijk vandaan kwamen. Een paard levert ca. 200 kilo vlees op. Laten de slachtcijfers in 2010-2012 zijn verdubbeld. Dan gaat het om ca. 2,5 miljoen kilo. En vooruit, laten daar nog eens het driedubbele aan andere paarden in mee zijn gehobbeld. Dan hebben we het over 7,5 miljoen kilo die, zoals de NOS vandaag liet zien, in heel Europa verdween. De 739 miljoen Europeanen die gehakt rundvlees en kant-en-klare producten aten, eten met zijn allen gemiddeld zo'n 8 kilo koe per jaar, waarvan 4 in de vorm van Willy's snippers. Daarmee zit je zomaar op 2,956 miljoen kilo. U ziet het, zo bezien verdwijnt het schandaalvlees van Willy Selten als sneeuw voor de zon. En dat was precies zijn bedoeling. Het moest niet opvallen, maar gewoon verdwijnen. Ik sprak Selten op 11 februari, enkele dagen voor hij werd ontmaskerd. Hij ontkende zijn rommelarij glashard. Inmiddels begrijp ik dat wel. Stel dat hij en zijn maat Jan Fasen een euro extra beurden per kilo omgekat paardenvlees. Dat zorgt voor een fortuin van tussen de 1 en 3 miljoen euro de man per jaar. Voor zo'n bedrag zetten wilde, rommelende slagers heel Europa rustig op zijn kop.
Nu is het spel uit. De politiek is in rep en roer en wil opheldering. 'Onbestaanbaar', zegt Kamerlid Gerard Schouw (D66) terwijl hij zint op wettelijke maatregelen. Iedereen heeft het mogelijk gegeten, suggereert Marianne Thieme (PvdD). Sjoera Dikkers (PvdA) is 'geschrokken', net als de verantwoordelijke staatssecretaris Dijksma.Terecht, want dit kon toch maar mooi gebeuren in ons keurig nette Nederland. Onze NVWA heeft gefaald. Dat kon ook niet anders want er is flink bezuinigd op die dienst.
En tegelijk gaat het nergens over."Nu blaast de NVWA de getallen op", zei mij een keurig contact in de slagerswereld, "om te laten zien dat een land van handige handelaren zuiniger op zijn reputatie en controledienst moet zijn." Niettemin denken hij en ik dat u rustig kunt gaan slapen. De ontstekingsremmer Phenylbutazon zal u geen last bezorgen door die snippers en al evenmin door de incidentele biefstuk die u af en toe bij Piet - of soms van de paardenslager - eet.
Het laat wel een belazerd gevoel achter: wat zou er nog meer mis zijn?
Dat weet niemand meer. Wilde Willy helpt de NVWA dat duidelijk te maken. Dat vertelde ik de radio gisteravond. Ze hadden maar een paar minuten voor het item. Toch maar iets simpels, besloten ze.
Ik zei het hier én afgelopen vrijdag in De Telegraaf: bij McDonalds zou zoiets nooit kunnen gebeuren en dat wàs ook de reden dat daar géén paard in de hamburger werd aangetroffen. De Kamer zou toch eens moeten kijken wat daar van te leren valt.
Fotocredits: Steak House Piet de Leeuw in de Amsterdamse Noorderstraat, Foodlog Media
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Aan dit blog heb ik trouwens een tentamenvraag te danken die ik afgelopen woensdag heb gesteld (dus Paul, Jack en Dick bij deze hartelijk dank voor de inspiratie: ANTWOORDMODEL VRAAG 3 TENTAMEN BLOK 21 VPH 17 APRIL 2013
3. In juni 2005 vond een chagrin d’amour van een bedrijfshulp op Walcheren plaats. Melk van een boerderij werd als vergelding voor een afgewezen liefde opzettelijk verontreinigd met een penicilline. Uiteindelijk zijn 150.000 verontreinigde pakken melk op de markt terecht gekomen. Deze pakken bevatten (gemiddelde van 10 monsters) 4,156 µg/kg (range 3,812-4,451) van het antibioticum. De MRL van deze penicilline was vastgesteld op 4 µg/kg melk. De producten werden niet van de markt teruggehaald.
a) Leg (kort) uit hoe een MRL tot stand komt
Stap 1 is het bepalen bij proefdieren van de laagste dagelijks (chronisch) toegediende dosis die geen enkel waarneembaar effect geeft: de No Observed Adverse Effect Level, afgekort NOAEL
Stap 2 is het extrapoleren van proefdieren naar mensen door het inbouwen van een veiligheidsfactor die tussen de 100 en 1000 kan variëren. De NOAEL wordt door deze factor gedeeld en men komt zo tot het totaal aan wat een mens levenslang (standaard 70 jaar) dagelijks maximaal via alle voedsel en drinkwaren tot zich mag nemen zonder daarvan schade te ondervinden. Dat is de Acceptable Daily Intake, afgekort ADI.
Stap 3 is het omrekenen van de ADI naar wat er dan bij residuen van diergeneesmiddelen in de diverse dierlijke producten mag zitten om dan in totaal niet boven de ADI uit te komen. Hiertoe wordt de ADI verdeeld over een dagelijks dieet dat bestaat uit: 20g honing en 300g vlees en 1,5l melk en 150g lever en50g nier en 50g dierlijk vet en 50g ei. (Deze verdeling naar rato maakt ook, dat in honing relatief meer per gram mag zitten dan in vlees, bijvoorbeeld...). De MRL garandeert dus (vrijwel absoluut) dat iemand zijn leven lang (70 jaar) deze hoeveelheden dagelijks kan innemen zonder daarvan enige schade te ondervinden.
b) Beredeneer op basis daarvan waarom men in dit geval de melkfabriek niet heeft gedwongen tot een terugroep-actie.
Heel kort en simpel: de gevonden waardes liggen zo dicht bij de MRL, dat zelfs een kleine serie blootstellingen, zoals het opdrinken van een heel pak gecontamineerde melk door één persoon, geen enkele kans op schade oplevert. Ook zal de ADI in dit geval naar alle waarschijnlijkheid op geen enkele manier overschreden worden (zou wel al te toevallig zijn als alle andere genuttigde producten die dag ook residuen van penicilines zouden bevatten en dan ook nog in die waanzinnig grote hoeveelheden geconsumeerd als gebruikt bij de berekening van de MRL (die dus bijelkaar opgeteld de ADI uitmaken)) De mogeljke bezorgdheid bij de consument etc. door het afroepen van een recall zou mogelijk meer (geestelijke) schade opleveren. Dit nog los van het feit dat het grootste gedeelte van de melk al kan of zal zijn geconsumeerd....
Sterker nog, door de ingebouwde veiligheidsfactoren zou zelfs een overschrijding van de MRL met enige honderden tot duizenden malen geen acute effecten bij de mens laten zien. Alhoewel een allergische reactie bij reeds voor penicillines allergische mensen bij dergelijke overschrijdingen niet helemaal uit te sluiten is. In zijn algemeenheid gesteld zal het bij residuen van diergeneesmiddelen eigenlijk allemaal wel mevalllen, omdat vrijwel alle diergeneesmiddelen ook bij de mens worden ingezet in therapeutische doseringen die in IE/kg lg, of mg/kg lg vrijwel altijd hetzelfde zijn als bij dieren.
# Dick Veerman. Blijkbaar denken die er ongeveer net zo over als ik. Via Google is ook de pdf met de risicobeoordeling cum advies aan de minister te vinden van het bureau RA van de NVWA. Die denken er toch echt heeeeel anders over, hoor!
Op de site van 'De Boerderij' (en teletekst) gelezen dat Wilde Willy zich neerlegt bij het faillissement, maar dat de rechter de uitverkoop van de nog aanwezige voorraad vlees wel toestaat, mits natuurlijk de herkomst ondubbelzinnig vaststaat.
Boyd, hierbij de link en de meningen van de EFSA en EMA.
Net gelezen op site van de boerderij: "Rechter kritisch over optreden NVWA in paardenvleeszaak"
Ik zeg al lang het volgende: ik ben een chemicus die eigenlijk zo min mogelijk chemie wil toepassen. Melkzuur is overigens vrij onschuldig (net zoals citroenzuur), maar ik heb ernstige twijfel of er een substantiële en bewijsbare toename van de veiligheid kan ontstaan door gebruik bij beef. En dat in het in Amerika mag/kan is voor mij juist meer argument om vooral voorzichtig te zijn. Dan nog even "Purac mag ...", dit is voor mij vergelijkbaar als een oproep van Monsanto dat GMO absoluut veilig is.