De vleesconsumptie in Brazilië is sinds 1950 verviervoudigd, vertelt Gates. Die in China is verdubbeld sinds 1990. Ook in de groei-economieën van Mexico, Indonesië en Zuid-Korea stijgt de vleesconsumptie snel. Gates ziet dierlijke eiwitten - vlees, eieren, zuivel - als een natuurlijk gegeven dat altijd deel uit zal maken van het menselijke menu. Daarom heeft de Bill & Melinda Gates Foundation onder meer tot doel kinderen in onderontwikkelde landen meer dierlijke eiwitten te kunnen bieden.
Volgens een onderzoek naar groen water zijn er voor een kilo rundvlees geen duizenden liters water nodig, maar slechts 44Omdenker Smil
Gates is zich bewust van de bezwaren rondom vlees .Het produceren van vlees kost immers veel energie en water. Om zijn gedachten te onderbouwen doet hij een beroep op landbouwrekenmeester Vaclav Smil, de auteur van het boek Should We Eat Meat?
Gates presenteert Smil als een 'omdenker', iemand die je heel anders tegen een vraagstuk aan laat kijken dan je aanvankelijk deed door de framing waarmee je bent opgevoed en gevormd wordt door media en sociale contacten.
Voor Gates was de eye-opener het water dat nodig is om een kilo vlees te produceren. Volgens de geldende opinie kost een kilo vlees duizenden liters: water om de dieren te drenken, water om het veevoer te telen, water om dieren tot vlees te verwerken en alles daarbij netjes schoon te houden.
Smil laat zien dat niet alle water hetzelfde is. Hij stelt dat 90% van het water dat gebruikt wordt om vlees te produceren, 'groen' water is. Groen water is het water dat als regen naar beneden komt. Het laat gras en andere gewassen groeien. Bijna al het groene water dat als regen valt, verdampt ook weer en wordt dus niet werkelijk 'verbruikt'. "Hetzelfde watermolecuul dat eerst mais deed groeien in de Mid-West van de VS voor de varkens in Iowa, kan een paar uur later bijdragen aan de groei van sojabonen in Illinois.. of een week later aan het gras waar de koeien in Wales op grazen", citeert Gates. Volgens een onderzoek naar groen water zijn er voor een kilo rundvlees geen duizenden liters water nodig, maar slechts 44.
Met een beetje matiging en meer innovatie geloof ik dat de wereld kan voorzien in zijn vleesbehoefteMinderen, minder verspillen, innovatie en vleesvervangers
Vanuit dergelijke inzichten probeert Gates te komen tot een heroriëntatie op de vraag of er genoeg vlees voor iedereen beschikbaar is. Wie vertrekt vanuit het gegeven dat mensen nu eenmaal omnivoren zijn en dus ook vlees eten, moet zoeken naar wegen om vlees te kunnen blijven eten. Vlees zal niet van ons menu verdwijnen, gegeven de hang naar vlees in opkomende middenklassen in de nieuwe economieën. Het rijke en veel te veel vlees etende Westen moet minderen. Dat ziet Gates met voorzichtig optimisme lukken. In rijke landen als de VS, Duitsland en Frankrijk wordt een duidelijke afname van de vleesconsumptie zichtbaar. Net als Smil wijst hij daarnaast op de grote verspilling van voedsel. Bijna de helft van het eten dat we verbouwen komt nooit in een mond terecht. Wie het verspilde potentieel beter gebruikt, kan dat ook voor vlees gebruiken. Smil ziet daar rekenkundig geen al te grote bezwaren in.
Gates is daarnaast een groot voorstander van innovatie die het mogelijk moet maken om het proces van vleesproductie te verbeteren. "Goedkopere energie en betere gewassoorten zullen de landbouwproductie doen stijgen, vooral in Afrika, zodat we niet meer zo vaak hoeven te kiezen tussen geven we mensen of geven we dieren te eten." Dat alles neemt niet weg dat Gates ook inzet op vleesvervangers. Niet voor niets investeert hij in ondernemingen in start-ups in 'digital food', die plantaardige producten willen maken om de dierlijke overbodig te maken. Met enig relateringsvermogen zegt hij "Smil is sceptisch of het veel uit gaat maken - en de meest succesvolle producten zijn nu alleen nog maar te koop in hippe levensmiddelenwinkeltjes- maar ik denk dat er potentieel in zit."
Gates besluit zijn blog met een uitgesproken 'ja' op zijn vraag: "met een beetje matiging en meer innovatie geloof ik dat de wereld kan voorzien in zijn vleesbehoefte".
Fotocredits: Bill Gates, still, NTR
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Engelbert, jij bent een voerman. Wat zijn jouw reële en gewenste waterinputs?
Wat moet ik nu geloven van verschillende onderzoeken van het waterverbruik voor 1 kg vlees die resp. op 15.000 liter en 44 liter water uit komen. Ik denk dan dat het allemaal gebaseerd is op rekenarij naar de gewenste uitkomst al naar gelang de onderliggende visie die de rekenaars als wenselijk zien.
#6 gevolgd door een flut reactie van heer Kapot
Over Amerikanen (waarvan Bill wel een heel bijzondere exponent is): in de nrc van gisteren een necrologie vd uitvinder van de shopping mall, Alfred Taubman, die ons wel heel duidelijk leert hoe de hazen lopen in de US, en hoe je ze daarzo kunt blijven laten lopen. Na sukses met zijn frisdrankfabrieken (killer number one volgens een hooggeleerde heer bij Tan gisteren), kocht hij het kwijnende Sotheby op en zette het weer op de rails, en gaf daarbij als commentaar naar de pers:-mensen hebben schilderijen natuurlijk net zo min nodig als frisdranken, wat wij dus moeten doen is ze het gevoel geven dat kunst kopen gelukkig maakt-. En dat is hem steeds gelukt. Dat is de kracht van Taubman en Gates, maar het wereldvoedselprbleem vereist natuurlijk een totaal andere instelling en aanpak, owee als deze heren hun aanpak ook in de armere landen gaan zitten te propageren (en dat geld maakt het wel zo verleidelijk, Gates zit al achter een grootscheeps Afrika Programma ("innovative approaches in agriculture and health") om dorpen daar op te stoten in de 'globale vooruitgang' (wil hij ze iets aansmeren? vegetarische kost? weinig-water-vlees? supercondoom of GGO gewassen?)). Zijn daar misschien al Microsoft apps voor ontwikkeld?
Rare jongens die Amerikanen. Het ene moment zegt de een dat we accuut moeten zorgen dat er meer voedsel komt (GMO's) omdat der voedselveiligheid ernstig in gevaar is, terwijl de ander zegt dat er niets aan de hand is: geen enkel probleem, niet alleen voedsel genoeg maar ook genoeg om iedereen van een behoorlijk stuk vlees te voorzien.
Wouter #4, "rekenen en rekenen, blind voor meningen, dat helpt inzicht vergaren." Dat klopt natuurlijk. Alleen, dat blind voor meningen geldt indien je weet wat je moet gaan berekenen. En de materie is zodanig ingewikkeld dat juist het bepalen waar je aan moet rekenen maakt dat je geheel onbevooroordeeld niet mogelijk is.
Over water: is Gates werkelijk er van overtuigd dat de grootste bottleneck voor vlees het water gebruik is? (zal niet, maar zo komt het wel over). Of denkt hij dat watergebruik oplosbaar is en dat DUS alle problemen rond voedselproductie oplosbaar zijn?
Gates ziet zijn voormalig vegetarisme nu als een luxe keuze. Kan ik inkomen.Maar waar ik mij lichtelijk aan stoor is: "Westerlingen die vlees laten staan, doen dat vanuit een superieure morele stellingname, maar houden geen rekening met hoe vele anderen denken en leven, zegt hij met zoveel woorden."
Het is volstrekt mogelijk om zelf een standpunt in te nemen zonder anderen te dwingen een zelfde te maken.
Over rekenen: je kunt interessante berekeningen maken van de gemiddelde impact van het rijtje veganisme, vegetarisme, vleesminderaar, tot hardcore gebruiker. En dat wat betreft watergebruik, energie, mineralen, grondgebruik, etc.
Maar naast dat gemiddelde is ook interessant het marginale effect (dwz juist dat effect dat iedereen als individu heeft - mooi toch!).
Stel: de maatschappij zou volledig vega zijn. Dan zouden waardevolle bestanddelen niet benut worden. Als 1 iemand dan vee gaat houden dan verbetert dat het systeem flink (want het product is bijna gratis). Daardoor gaat het systeem meer richting optimum.
Maar wij zijn aan de andere kant van het spectrum. Veel voedsel dat perfect voor mensen geschikt is wordt als veevoer gebruikt (ja, ik weert het de maatschappij vraagt dus de boer draait).
Gevolg: iedere individuele vegetarier/veganist trekt het totale stelsel meer richting optimum. Dat lijkt me toch een heel wat andere analyse dan "vegetarisme is een luxe"