In Duitsland gingen vandaag de eerste boerenprotesten van start in wat de 'Wutwoche' heet, de week van woede. Het Deutscher Bauernverband (DBV), de overkoepelende organisatie van de 18 regionale boerenverenigingen, organiseert deze hele week in steeds andere deelstaten tractorrally's, blokkades van snelwegen en protestbijeenkomsten. Vandaag over een week culmineren de protesten in een grote slotmanifestatie in de hoofdstad Berlijn.
In Nederland begonnen de boerenprotesten in 2019 met de grote manifestatie op het Malieveld in Den Haag en verschillende andere trekkeracties. Voor Nederlandse boeren waren de stikstofmaatregelen de druppel die de emmer lieten overlopen. Ze voelden zich weggegezet als vervuilers en pikten dat niet langer. Verschillende grote en kleinere manifestaties volgden in de loop der jaren, met het grote protest in Stroe tot slot.

De Nederlandse boeren zijn inmiddels trekkermoe, al probeerde FDF-voorman Mark van den Oever hen vorige week toch weer trekkerbereid te krijgen met het Duitse voorbeeld en de eerste successen daarvan in het vooruitzicht.

Ook in Duitsland zijn de boeren regelmatig op de trekker geklommen. De Nederlandse boeren waren hun voorbeeld. De Duitse boeren volgden uit protest tegen maatregelen op het gebied van pesticidengebruik al meteen in 2019.

De Duitse boeren zijn nog niet trekkermoe omdat ze nu willekeur van hun regering ervaren. Hun directe aanleiding is een fiscale maatregel. Eind vorig jaar verklaarde het Duitse Grondwettelijk Gerechtshof de begroting van de coalitieregering van bondskanselier Olaf Scholz illegaal. Een in allerijl samengesteld noodpakket van €17 miljard aan bezuinigingen was het gevolg. Onderdeel van dat pakket was het afschaffen van de 'rode diesel', belastingvrije diesel.

Dat bleek de spreekwoordelijke druppel voor de Duitse boeren. Ondanks een nieuw voorstel om de rode diesel gefaseerd af te schaffen en ook de voorgestelde invoering van motorrijtuigenbelasting voor landbouwvoertuigen in te trekken, gaan de boeren - en met hen de truckers - deze week protesteren.

De Duitse boeren zijn van mening dat te veel kosten van de 'Klimawende' veel te gemakkelijk op hun bordje worden gelegd. Maar de onvrede over het regeringsbeleid, dat Duitsland zo snel mogelijk wil transformeren naar een fossielvrije samenleving, gaat dieper. Volkskrant-journalist Remco Andersen heeft het over een Grundfrust, een "fundamentele frustratie" die ook onder Nederlandse boeren nog altijd bestaat maar niet meer tot trekkerbereidheid lijkt te leiden.

Het maakt de Duitse situatie er niet gemakkelijker op. Eerder deze week belaagden activistische boeren de Duitse minister van Economische Zaken en Klimaat Robert Habeck. "Persoonlijke aanvallen, beledigingen, bedreigingen, afpersing of geweld kunnen totaal niet", zei boerenvoorman Joachim Rukwied van het Deutsche Bauernverband (DBV). "We distantiëren ons volledig van personen die revolutiefantasieën verspreiden of oproepen tot geweld." De Duitse boeren vroegen de Nederlandse rechtse opiniemaakster Eva Vlaardingerbroek zelfs expliciet thuis te blijven omdat ze geen zin hebben speelbal te worden van de politieke agenda van rechts

Het incident riep de vrees op voor verdere escalatie. Ook Habeck zei dat hij zich zorgen maakte dat de stemming in het land oververhit raakt.


Minister van Landbouw Cem Özdemir zei dat het Duitse boerenprotest bont en niet bruin is. 'Bruin' refereert aan de kleur van de bruinhemden uit de jaren '30 van de vorige eeuw.

Volgens Alice Weidel, co-leider van de rechts-radicale partij Alternative für Deutschland (AfD), laat het incident vooral zien dat de regering-Scholz "niet langer serieus wordt genomen", schrijft de BBC. De met onze PVV verwante AfD staat in de peilingen op recordhoogte en scoort consequent boven de drie regeringspartijen SPD, Die Grünen en FDP. Of de onvrede onder kiezers ook in Duitsland tot grote electorale verschuivingen zal leiden, is vooralsnog de vraag. Duitsland gaat pas in 2025 naar de landelijke stembus.

De Nederlandse Farmers Defence Force betuigde vandaag zijn steun aan de Duitse protesten, al vond de organisatie de opkomst nogal magertjes:



Dimitri Medvedev, de vice voorzitter van de Russische Federatie, laat weten dat hij stilletjes zit te genieten van de afbraak van de Duitse boereneconomie. EU-politici, waaronder de liberale Belgische oud-premier Guy Verhofstadt en de inmiddels overleden VVD-prominent Hans van Baalen, hadden dan ook maar niet moeten oproepen tot de Maidan-revolutie in Kiev die leidde tot de afzetting van de pro-Russische president Viktor Janoekovytsj. In moderne Russische taal noemt hij de liberalen 'fascisten' die Oekraïne tegen Rusland opzetten.