Vandaag beginnen de Britten - eindelijk - met de grenscontroles die het noodzakelijke gevolg van de brexit zijn. Deze controles bestaan uit fysieke inspecties van 'medium-risico' producten zoals vlees, zuivel, planten en zaden. Sinds januari zijn gezondheidscertificaten, papieren controles, al verplicht. Vooral kleinere bedrijven vrezen voor de importkosten. Detailhandelaren hebben al aangegeven dat Britse consumenten een kleiner aanbod, minder verse producten en hogere prijzen kunnen verwachten.
Tot de brexit werd besloten na een referendum dat op 23 juni 2016 in het Verenigd Koninkrijk werd gehouden. In dit referendum stemde een meerderheid van 52% voor het verlaten van de Europese Unie, tegenover 48% die stemde om lid te blijven. Dit leidde uiteindelijk tot het officiële vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU op 31 januari 2020, gevolgd door een overgangsperiode die eindigde op 31 december 2020. Nu pas worden de grenscontroles definitief geïmplementeerd.
Sinds de brexit hanteert Groot-Brittannië andere regels voor de import van goederen. Het land maakt immers geen deel meer uit van de interne EU-markt en hoeft zich ook niet meer aan de Europese regels te houden. Sinds 31 januari zijn al gezondheidscertificaten nodig en moeten importeurs de komst van hun leveringen 24 uur voor ze het land bereiken melden bij de douane. Vanaf vandaag komen daar de fysieke controles - visuele inspecties en temperatuurmetingen - bij op zogeheten 'medium risico' dierlijke producten, planten en plantaardige producten, zoals vlees, vis, kaas, eieren, zuivelproducten en bepaalde snijbloemen.
Ondanks dat de Britse regering de maatregelen al 5 keer heeft uitgesteld om bedrijven de tijd te geven zich voor te bereiden, zijn de zorgen groot.
Kosten
Importeurs moeten £29 betalen per categorie product die zij invoeren, met een maximum van £145 per zending. De Britse regering schat de totale extra importkosten op £330 miljoen (€386 miljoen euro) per jaar.
Dat zal leiden tot prijsverhogingen voor de consument, met name voor producten van kleine bedrijven. “Normaal proberen we zoveel mogelijk zelf op te vangen, maar dit soort kosten... Het is gewoon niet mogelijk om dat zelf op te hoesten”, zegt John Davodson, mede-eigenaar van bloemenbedrijf Tom Brown Wholesale op de BBC. Toch houdt de Britse regering vast aan de gedachte dat de voedselinflatie met slechts 0,2% zal stijgen over drie jaar. En, zegt de regering, de kosten van de heffingen zijn verwaarloosbaar in vergelijking met de gevolgen van een uitbraak van een planten- of dierenziekte. De controles moeten immers ziektes en besmetting buiten het grote eiland voor de kust van het vasteland van Europa houden.
Onzekerheid in Nederland
Groot-Brittannië is voor Nederland een belangrijk exportland. Vóór de brexit verdiende Nederland nog €28,3 miljard aan de export naar Groot-Brittannië. Voor het Verenigd Koninkrijk is Nederland de vierde leverancier van goederen (7,9% van de Britse import komt uit Nederland, vooral telefoons, computers, groenten, bloemen en planten), aldus het CBS.
Grote gevolgen voor glastuinbouw
De invoering van deze controles heeft grote gevolgen voor de Nederlandse glastuinbouw. De timing van de nieuwe controles valt precies samen met het hoogseizoen voor tuinieren. “Op deze piekdagen versturen veel bedrijven op dagbasis zendingen die in waarde gelijkstaan aan de gehele jaarwinst.”, zegt Tim Rozendaal van de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten (VGB) in het FD. Als zo'n zending vertraging oploopt of afgekeurd wordt, kan dat de nekslag zijn voor een bedrijf.
Omdat de benodigde infrastructuur mogelijk nog niet voldoende is voorbereid op de toename in controles, kunnen de nieuwe regels tot vertragingen bij de Britse havens. De Britse regering kondigde aan dat de controles geleidelijk worden opgestart en dat ze beginnen met een ‘light-touch approach’ voor de meest risicovolle producten. Laten dat nou net planten zijn.
Capaciteitsgebrek
De Nederlandse exporteurs vrezen dat er niet genoeg capaciteit is. De haven van Harwich heeft maar 5 tot 7 plekken voor bloemen en planten, terwijl er in deze periode zo'n 150 vrachtwagens vol van de boot rollen. “Daarbij is het laden en lossen van de vrachtwagens specialistisch werk. Het is een puzzel waarvoor een expert nodig is. We vragen ons af in hoeverre de controleurs deze grote en delicate ladingen kunnen lossen en weer inladen zoals ze die aantroffen.”, aldus Jennifer Pheasey van de Britse Horticultural Trades Association. En als één ding de vloek is van de verswereld, zijn dat wel vertragingen.
Sinds de brexit hanteert Groot-Brittannië andere regels voor de import van goederen. Het land maakt immers geen deel meer uit van de interne EU-markt en hoeft zich ook niet meer aan de Europese regels te houden. Sinds 31 januari zijn al gezondheidscertificaten nodig en moeten importeurs de komst van hun leveringen 24 uur voor ze het land bereiken melden bij de douane. Vanaf vandaag komen daar de fysieke controles - visuele inspecties en temperatuurmetingen - bij op zogeheten 'medium risico' dierlijke producten, planten en plantaardige producten, zoals vlees, vis, kaas, eieren, zuivelproducten en bepaalde snijbloemen.
Ondanks dat de Britse regering de maatregelen al 5 keer heeft uitgesteld om bedrijven de tijd te geven zich voor te bereiden, zijn de zorgen groot.
Kosten
Importeurs moeten £29 betalen per categorie product die zij invoeren, met een maximum van £145 per zending. De Britse regering schat de totale extra importkosten op £330 miljoen (€386 miljoen euro) per jaar.
Dat zal leiden tot prijsverhogingen voor de consument, met name voor producten van kleine bedrijven. “Normaal proberen we zoveel mogelijk zelf op te vangen, maar dit soort kosten... Het is gewoon niet mogelijk om dat zelf op te hoesten”, zegt John Davodson, mede-eigenaar van bloemenbedrijf Tom Brown Wholesale op de BBC. Toch houdt de Britse regering vast aan de gedachte dat de voedselinflatie met slechts 0,2% zal stijgen over drie jaar. En, zegt de regering, de kosten van de heffingen zijn verwaarloosbaar in vergelijking met de gevolgen van een uitbraak van een planten- of dierenziekte. De controles moeten immers ziektes en besmetting buiten het grote eiland voor de kust van het vasteland van Europa houden.
Onzekerheid in Nederland
Groot-Brittannië is voor Nederland een belangrijk exportland. Vóór de brexit verdiende Nederland nog €28,3 miljard aan de export naar Groot-Brittannië. Voor het Verenigd Koninkrijk is Nederland de vierde leverancier van goederen (7,9% van de Britse import komt uit Nederland, vooral telefoons, computers, groenten, bloemen en planten), aldus het CBS.
Grote gevolgen voor glastuinbouw
De invoering van deze controles heeft grote gevolgen voor de Nederlandse glastuinbouw. De timing van de nieuwe controles valt precies samen met het hoogseizoen voor tuinieren. “Op deze piekdagen versturen veel bedrijven op dagbasis zendingen die in waarde gelijkstaan aan de gehele jaarwinst.”, zegt Tim Rozendaal van de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten (VGB) in het FD. Als zo'n zending vertraging oploopt of afgekeurd wordt, kan dat de nekslag zijn voor een bedrijf.
Omdat de benodigde infrastructuur mogelijk nog niet voldoende is voorbereid op de toename in controles, kunnen de nieuwe regels tot vertragingen bij de Britse havens. De Britse regering kondigde aan dat de controles geleidelijk worden opgestart en dat ze beginnen met een ‘light-touch approach’ voor de meest risicovolle producten. Laten dat nou net planten zijn.
Capaciteitsgebrek
De Nederlandse exporteurs vrezen dat er niet genoeg capaciteit is. De haven van Harwich heeft maar 5 tot 7 plekken voor bloemen en planten, terwijl er in deze periode zo'n 150 vrachtwagens vol van de boot rollen. “Daarbij is het laden en lossen van de vrachtwagens specialistisch werk. Het is een puzzel waarvoor een expert nodig is. We vragen ons af in hoeverre de controleurs deze grote en delicate ladingen kunnen lossen en weer inladen zoals ze die aantroffen.”, aldus Jennifer Pheasey van de Britse Horticultural Trades Association. En als één ding de vloek is van de verswereld, zijn dat wel vertragingen.