Nog enkele weken tot de belangrijkste inspectielocatie in Harwich open gaat. Maar Groot-Brittannië is niet klaar voor de nieuwe post-Brexit-grenscontroles, waarschuwen importeurs. Cruciale informatie vanuit de overheid zou nog ontbreken. Importeurs en exporteurs van vers voedsel dreigen af te haken.
Controles op plantaardige en dierlijke producten zijn al 5 keer uitgesteld sinds de handelsovereenkomst tussen de EU en het VK in januari 2021 van kracht werd. Maar nu moet het er echt van komen, de nieuwe grensfaciliteit van £22 miljoen (€25,7 miljoen) in Harwich is gereed.

In totaal zijn er 13 laadbakken voor inspectie van plantaardige en dierlijke producten uit de EU. Op 30 april moet de nieuwe grenspost live gaan.

Ondanks al het schitterende nieuwe materieel laten brancheorganisaties aan beide zijden van het Kanaal hun bezorgdheid luider en luider horen. De Britse regering zou er niet in geslaagd zijn de weg voldoende voor te bereiden voor de introductie van een nieuwe post-Brexit grens voor de tuinbouw en levensmiddelenindustrie, schrijft de Financial Times.

Groot-Brittannië importeert een breed scala aan producten uit Nederland, waaronder bloemen en planten, groente en fruit, vlees en zuivelproducten. Vanuit het Westland gaat de export van groente, fruit en bloemen voornamelijk per veerboot vanuit Hoek van Holland via Harwich naar Britse supermarkten.

Ontbrekende details
De Horticulture Trades Association uit haar bezorgdheid over de onduidelijkheid rond de inspectieprocessen. "Buitengewoon veel details ontbreken”, schrijft voorzitter James Barnes in een brief aan de Britse premier. De organisatie benadrukt dat het zonder deze details onverantwoord en onacceptabel is om zoals gepland door te gaan.

De voedsel- en drankenindustrie waarschuwt dat de controles de prijzen van voedsel verder zullen opdrijven en verspilling in de hand werken door vertragingen die de houdbaarheid van bederfelijke producten verminderen. De Britse tuinbouworganisatie vraagt zich af of de grenscontroleposten wel groot genoeg zullen zijn om de volumes die uit Nederland komen aan te kunnen.

Excuses: 'geen stinkkaas meer'
Kleinere ambachtelijke producenten zijn bezorgd over de nieuwe eisen die de kosten voor een enkele vrachtwagenlading tot £1.000 (€1.170) kunnen doen oplopen. Belangrijke leveranciers zouden Groot-Brittannië al opgeven, of hun beschikbare productassortiment voor het eiland inkrimpen. Importeur ScandiKitchen biedt Britten zijn excuses aan voor het ontbreken van hun "favoriete rode worst of je meest gemiste stinkende kaas”.

Na een bezoek en tests van de faciliteiten ter plekke, zeiden Nederlandse bedrijven en organisaties begin dit jaar al te vrezen voor substantiële schade en verliezen door mogelijke douanevertragingen. Ze waarschuwen voor “een ramp die nog gaat gebeuren”. Die zorgen zijn vandaag de dag nog steeds hetzelfde, schrijft de Britse zakenkrant. Met vrees voor ‘enorme files’ naarmate de inspecties toenemen, logistieke verstoringen, schade en verwisseling van ladingen en kwaliteitsproblemen.

Brancheorganisaties zien het liefste uitstel van de toepassing van de post-brexit regels. Het Britse ministerie Defra verzekert dat de grensposten voldoende capaciteit hebben om de verwachte controles aan te kunnen, met het doel handelsstromen zo min mogelijk te verstoren en de Britse bioveiligheid te beschermen tegen potentieel schadelijke plagen en ziekten. Britten maken zich zorgen over de veiligheid van vers voedsel voor hun gezondheid, vanwege het omhoog geschoten aantal ziekenhuisopnames ten gevolge van voedselvergiftiging. De Britse voedselveiligheidsautoriteit zegt te geloven dat de oorzaak daarvan zit in verfijndere detectie-apparatuur en -methoden. Andere deskundigen denken dat het ligt aan kwalitatief sterk achteruit gekachelde importcontroles.

Hoe het ook zij, dit alles betekent dat Groot-Brittanië vanaf eind komende maand met een gebrek aan vers voedsel kan komen te zitten.