De regering heeft heel ambitieuze doelstellingen voor biologisch. Zo ambitieus dat ze eigenlijk onrealistisch zijn. Daar komt nog eens bij dat de eisen die consumenten moeten garanderen dat biologisch ook echt biologisch is, het voor winkeliers moeilijk maken om enthousiast te blijven voor biologisch. Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) springt voor hen in de bres.
Vooral speciaalzaken en kleine winkeliers protesteren juist nu omdat hun omzet en marges teruglopen
Nederlandse winkeliers krimpen hun assortiment biologische producten, schrijft het Algemeen Dagblad. Pieter Tent, franchisenemer van Ekoplaza, biedt in zijn biologische supermarkten in Utrecht en Zoetermeer een uitgebreid assortiment van 7.000 verschillende producten aan. Ze variëren van groente en fruit tot vlees, vis en diverse andere levensmiddelen. Een groot deel van deze producten is gecertificeerd biologisch.

Tent vertelt in de krant dat hij het belang snapt van de naleving van regels om consumentenvertrouwen te waarborgen en fraude te voorkomen. Maar de controles van toezichthouder Skal Biocontrole vindt hij te veel van het goede. De toezichthouder zou er een 'administratieve kermis' van maken. Hij moet regels naleven die in een tijd van digitalisering volop handwerk vergen. Dat kost te veel tijd en geld en is vooral voor kleinere ondernemers een molensteen om de nek.

Een voorbeeld van de strenge regelgeving is de vereiste 'massabalans'; elke biologische winkelier moet de in- en verkochte biologische artikelen in kilogrammen registreren. Dit is met name problematisch voor producten die per stuk worden verkocht en dagelijks worden geleverd, zoals groente en fruit. Dat betekent een boel weegwerk en handmatige administratie. Ook de verplichting om biologische producten strict gescheiden te houden van niet-biologische producten speelt hen parten. De regel brengt hoge kosten met zich mee, hoewel het in een biologische speciaalzaak een beetje overdreven is.

Een kleine winkel betaalt al gauw 10.000 euro per jaar of meer om aan alle regelgeving te voldoen, berekent het ATR. Volgens het ATR hebben winkels die naast biologische ook niet-biologische producten verkopen, de meeste moeite om aan de eisen te voldoen.

Als gevolg van deze uitdagingen kiezen meer en meer winkels en supermarkten ervoor om hun biologische assortiment te verkleinen. Dat zegt het ATR op basis van onderzoek. Winkeliers zouden overstappen op producten met alternatieve labels zoals 'Beter Leven', 'Fair Trade', 'Eko', 'MSC' of 'lokaal geproduceerd'. Het aantal biologische producten krimpt daardoor en dat kan zelfs het vertrouwen in biologische producten schaden.

Nog gekker is de keuze van winkeliers om biologische producten te laten verpakken, omdat voor verpakte spullen minder strenge regels gelden. Het leidt tot meer biologische producten in plastic, wat in strijd is met de milieuzorgen die veel consumenten hebben die graag biologisch kopen.

Het ATR beveelt aan om de handhaving van de regels minder streng te maken. Winkels die hun zaken op orde hebben, zouden bijvoorbeeld niet jaarlijks gecontroleerd hoeven te worden. Ook kunnen de regels rond de massabalans versoepeld worden. Dit advies is gericht aan demissionair minister Piet Adema (Landbouw), met de aanbeveling om in gesprek te gaan met toezichthouder Skal Biocontrole en de strikte regelgeving in Brussel aan te kaarten.

Het Vakcentrum, de belangenbehartiger van 2.800 zelfstandige speciaalzaken, delicatessenwinkels en supermarkten, is blij met de aanbevelingen.

De ontstane toestand is tekenend voor de complexiteit en soms tegenstrijdige regelgeving, die bedoeld is om consumentenvertrouwen en productintegriteit te beschermen, maar consequenties heeft waar niet over nagedacht is. Het is geen gevolg van nieuwe regelgeving. Vooral speciaalzaken en kleine winkeliers protesteren juist nu omdat hun omzet en marges teruglopen. RTL beweerde ooit dat biologisch niet goed genoeg werd gecontroleerd. Onzin beweerden wij destijds al, want het omgekeerde is eerder het geval.