De wind door je haren voelen met het geluid van de golven, even lekker uitwaaien op het strand. Dat blijkt minder gezond dan we dachten. Zeelucht bevat meer PFAS dan de lucht die je inademt in het binnenland of op het platteland.
Een onderzoek van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) vergeleek de lucht aan de kust en in de stad. De concentraties PFAS in de zeelucht in Knokke-Heist, gelegen net onder het Zeeuwse Cadzand, waren significant verhoogd in vergelijking met de lucht in de stedelijke regio Antwerpen (Borgerhout en Dessel). Dat geldt ook in de duinen langs de Nederlandse kust.
PFAS is een verzamelnaam voor een groep sterke en hittebestendige chemische verbindingen die populair zijn vanwege hun water-, vuil-, stof- en vetafstotende eigenschappen. Ze zitten in onder andere verpakkingen, pannen, kleding, textiel, cosmetica en pesticiden. De ‘forever chemicals’ zijn niet of nauwelijks af te breken in het milieu en hebben schadelijke effecten op de gezondheid.
Niet het zeewater, maar het zeeschuim is verantwoordelijk voor blootstelling aan PFAS. Toxicoloog Jacob de Boer aan de Vrije Universiteit Amsterdam denkt dat PFAS deeltjes zich vastzetten op het schuim en door de golven worden aangeblazen over de kust.
Het onderzoeksteam nam monsters van zwevend stof op verschillende kustlocaties en in de stad. "Dat gebeurt door het aanzuigen van opwaaiend en zwevend stof uit de omgevingslucht over een filter en door neervallend stof op te vangen in depositiekruiken", schrijft de Vlaamse Milieumaatschappij. De onderzoekers bepaalden vervolgens de aanwezigheid en concentratie van PFAS.
In het rapport spreekt de VITO over 0,178 ng/m3 PFAS aan zee en 0,027 ng/m3 in het binnenland. Ondanks dat er (nog) geen wettelijke grenswaarde bestaat, liggen de gemiddeld gemeten waarden onder de grenswaarde van 0,44 ng/m3 die de VITO hanteert. Deze tijdelijke grenswaarde is gebaseerd op de door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) vastgestelde ‘hoeveelheid per eenheid lichaamsgewicht waaronder men bij levenslange blootsteling geen nadelige effecten verwacht’.
Een strandwandeling geldt dus als ongevaarlijk. De zeelucht en zeegeluiden zouden zelfs een stressverlagend effect hebben en een remmende werking op het cholesterolgehalte en longkanker.
Het verbieden van PFAS zou helpen om de concentraties niet nog te laten toenemen. Per 1 juli 2022 geldt in Nederland een verbod op PFAS in voedselverpakkingen zoals papier en karton. Nederland diende eerder dit jaar samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen een voorstel in voor een Europees totaalverbod op PFAS. In 2025 zal pas duidelijk worden of het voorstel daadwerkelijk wordt aangenomen en we ook in de toekomst met gerust hart kunnen wandelen aan zee.
PFAS is een verzamelnaam voor een groep sterke en hittebestendige chemische verbindingen die populair zijn vanwege hun water-, vuil-, stof- en vetafstotende eigenschappen. Ze zitten in onder andere verpakkingen, pannen, kleding, textiel, cosmetica en pesticiden. De ‘forever chemicals’ zijn niet of nauwelijks af te breken in het milieu en hebben schadelijke effecten op de gezondheid.
Niet het zeewater, maar het zeeschuim is verantwoordelijk voor blootstelling aan PFAS. Toxicoloog Jacob de Boer aan de Vrije Universiteit Amsterdam denkt dat PFAS deeltjes zich vastzetten op het schuim en door de golven worden aangeblazen over de kust.
Het onderzoeksteam nam monsters van zwevend stof op verschillende kustlocaties en in de stad. "Dat gebeurt door het aanzuigen van opwaaiend en zwevend stof uit de omgevingslucht over een filter en door neervallend stof op te vangen in depositiekruiken", schrijft de Vlaamse Milieumaatschappij. De onderzoekers bepaalden vervolgens de aanwezigheid en concentratie van PFAS.
In het rapport spreekt de VITO over 0,178 ng/m3 PFAS aan zee en 0,027 ng/m3 in het binnenland. Ondanks dat er (nog) geen wettelijke grenswaarde bestaat, liggen de gemiddeld gemeten waarden onder de grenswaarde van 0,44 ng/m3 die de VITO hanteert. Deze tijdelijke grenswaarde is gebaseerd op de door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) vastgestelde ‘hoeveelheid per eenheid lichaamsgewicht waaronder men bij levenslange blootsteling geen nadelige effecten verwacht’.
Een strandwandeling geldt dus als ongevaarlijk. De zeelucht en zeegeluiden zouden zelfs een stressverlagend effect hebben en een remmende werking op het cholesterolgehalte en longkanker.
Het verbieden van PFAS zou helpen om de concentraties niet nog te laten toenemen. Per 1 juli 2022 geldt in Nederland een verbod op PFAS in voedselverpakkingen zoals papier en karton. Nederland diende eerder dit jaar samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen een voorstel in voor een Europees totaalverbod op PFAS. In 2025 zal pas duidelijk worden of het voorstel daadwerkelijk wordt aangenomen en we ook in de toekomst met gerust hart kunnen wandelen aan zee.
