Frankrijk gaat afvalwater uit de landbouw, industrie en huishoudens hergebruiken. Daar wordt zelfs een tweede leidingnet voor aangelegd. In België is een nieuw bouwbesluit van kracht dat ieder nieuw te bouwen huis van een eigen regentank van minimaal 5.000 liter voorziet om de WC door te spoelen. Nederland is nog niet zover.
Dit voorjaar, na een alarmerend droge winter, lanceerde de Franse regering een waterplan om meer gebruik te maken van zogenoemd grijs water. Dat is water dat uit dakgoten of afvalwaterzuiveringsinstallaties komt. Op dit moment wordt minder dan 1% van het water uit waterzuiveringsstations (oorspronkelijk afkomstig uit de kraan) in Frankrijk hergebruikt. President Emmanuel Macron heeft als doel gesteld om het hergebruik daarvan te verhogen tot 10% in 2030.

Het gaat om een volume van 300 miljoen kubieke meter (ter vergelijking: de hoeveelheid radioactief koelwater die Japan de komende 30 jaar in zee wil lozen, is 1,25 miljoen kuub). Frankrijk verwacht de komende jaren watertekorten tussen de 10% en 40%. Die dreigen de economie tot stilstand te brengen. Zo is voor de burgemeester van het Zuid-Franse Montauroux het watertekort reden om de komende 5 jaar een bouwverbod af te kondigen, aldus de NRC.

De afgelopen maanden ruzieden de 3 betrokken ministeries (Landbouw, Volksgezondheid en Ecologische Transitie) er flink op los, schrijft de Franse zakenkrant Les Echos. Maar op korte termijn zouden dan toch de eerste drie 3 teksten er moeten liggen om het gebruik van tot nu toe weinig gebruikte waterbronnen te bevorderen. Zo mag openbaar groen en landbouwgrond binnenkort besproeid worden met gezuiverd afvalwater.

20% besparing
Een tweede versoepeling staat voor eind 2023 op de rol en betreft de mogelijkheid om water uit dakgoten te gebruiken om toiletten door te spoelen, planten water te geven of vloeren te dweilen. Het Franse gezondheidsinstituut Anses (de evenknie van ons RIVM) bereidt een advies hierover voor. In de praktijk doet de burgemeester van Montauroux al een jaar niet anders; hij spoelt zijn toilet door met opgevangen douchewater. "Ik gebruik 20 procent minder water!”, zegt hij enthousiast.

De derde versoepeling gaat specifiek over het hergebruik van water in de voedselverwerkende sector. Op dit moment wordt er niet gecontroleerd of er in afvalwater ziekteverwekkers zitten. Het ministerie van Volksgezondheid dringt er op aan dat wel te doen, om elk risico op besmetting te voorkomen. Want hoewel proceswater van voedselverwerking (zuivel, groenten) weinig problemen op lijkt te leveren, kan bijvoorbeeld het water dat gebruikt wordt om vleeskarkassen te wassen wel degelijk ziekteverwekkers bevatten. Het gezuiverde en hergebruikte afvalwater zal dan ook in aparte leidingen moeten circuleren.

België: verplichte regenwaterbak
Waar Frankrijk concreet gaat proberen om wat van de achterstand in te halen die het land heeft opgelopen op het gebied van hergebruik van afvalwater, blijkt ook waterland Nederland tot de achterlopers te gaan behoren. Te lang heeft ons land zich gefocused op het snel afvoeren van water, in plaats van opvangen en hergebruiken. We zouden een voorbeeld kunnen nemen aan België. Daar moeten nieuwbouwhuizen sinds 1 januari 2021 verplicht het regenwater opvangen. Een Belgische regenwaterput moet minstens 5.000 liter zijn als je dak kleiner is dan 80 m². Als je dak groter is dan 120 m² dan moet de capaciteit van je waterput minstens 10.000 liter zijn.

Welke Nederlander heeft nog een regenton?