Een wetsvoorstel voor een prijsplafond kregen de Belgische socialisten er niet door. In plaats daarvan verwacht de Belgische minister van Economie dat de voedselverwerkende industrie binnen een maand een oplossing vindt om de prijzen te verlagen. De sector reageert stomverbaasd.
Ingrijpen in de prijzen moet gebeuren in het ketenoverleg, en niet op één schakel binnen die keten
“Het is niet normaal dat wanneer de grondstoffen in prijs dalen, de consument maanden geduld moet oefenen vooraleer het effect daarvan in de winkel te zien”, zei de Belgische minister van economie Pierre-Yves Dermagne na afloop van een overleg met Fevia, de koepel van bedrijven in de voedselverwerkende industrie. Hij vindt de prijs van een gemiddeld boodschappenmandje in de winkel niet hoog kan blijven nu de inkoop van energie en belangrijke grondstoffen als granen, melk en plantaardige olie wereldwijd al geruime tijd in prijs is gedaald.

Buurland Frankrijk
Om de koopkracht van consumenten te ondersteunen, dienden de socialisten in de Kamer, waartoe ook Dermagne behoort, een wetsvoorstel in waarmee de Belgische regering maximumprijzen of maximale winstmarges zou kunnen instellen als de voedselprijzen hoog zijn. De voedselinflatie in België behoort tot de hoogste in Europa.

Voedselinflatie BelgieBron: Nieuwsblad

De socialisten keken naar hun zuiderbuur Frankrijk. Daar heeft de overheid producenten verplicht hun prijzen te verlagen. Ook wilden de socialisten eventuele 'graaiflatie' door grote bedrijven (misbruik van de situatie door de grote merken die extra hoge prijzen zouden rekenen) aanpakken. Bovendien wilden ze de Belgische supermarktorganisaties tegemoet komen, die bij monde van winkeliersvereniging Comeos al hadden aangegeven zich zorgen te maken dat het Franse prijsplafond nóg meer Belgen over de grens zou trekken om in Frankrijk hun basisproducten in te slaan. Supermarkten hebben het in België extra moeilijk omdat ze elkaar sinds de komst van Albert Heijn en Jumbo de markt uit concurreren.

Maar het wetsvoorstel haalde het niet. “Prijzen blokkeren is niet alleen louter symptoombestrijding, het is marktverstorend en contraproductief”, zei Kathleen Verhelst van coalitiepartij Open Vld in Nieuwsblad. “Gestegen voedselprijzen zijn het gevolg van globale ontwikkelingen op de voedingsmarkt en een loon-prijsspiraal die in België gestimuleerd wordt door de automatische loonindexering. Die heeft de koopkracht in ons land op peil gehouden.”

'Naming & Shaming'
Nu er geen wettelijk prijsplafond komt, zet Dermagne de voedingssector onder druk. Hij draagt hen op om in onderling overleg midden juli met een oplossing te komen om de prijzen in de supermarkt te laten dalen. Komt zo'n oplossing er niet, dan dreigt hij de voedselproducenten die hun prijzen niet verlagen met naam en toenaam openbaar te maken. Naming & shaming dus.

Tot verbijstering van Fevia, supermarkten en ondernemersorganisatie Unizo. Zo is er volgens supermarktketen Colruyt van prijsdalingen geen sprake. "Met ons laagsteprijzenmodel volgen wij de markt en wij hebben nog geen dalingen gedetecteerd," zegt algemeen directeur Jo Willemyns. Fevia noemt het dreigement van de minister 'niet constructief'. "Maar hoe denkt hij dat te realiseren? Waar zal hij de gegevens vinden van alle bedrijven in de voedingsketen?” Het is schieten vanaf de heup, zegt Fevia met zoveel woorden.

“We hadden deze middag een constructief overleg. Waarin wij duidelijk hebben gemaakt dat ingrijpen in de prijzen moet gebeuren in het ketenoverleg, en niet op één schakel binnen die keten”, zegt woordvoerder Nicolas Courant. Daar sluit Xavier Gellynck, landbouw- en voedingseconoom aan de UGent, zich bij aan. "Ingrijpen in een concurrentiële markt die perfect vraag en aanbod volgt, is geen goed idee. Een prijsplafond is een zeer drastische regel, het is schieten met een bazooka op een mug.”