In augustus steeg de inflatie in Nederland - volgens de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP) - naar 13,6%, meldt het CBS. Verreweg de belangrijkste oorzaak van de hoge inflatie zijn de torenhoge energieprijzen. Die zullen de portemonnee van de consument op korte termijn bovendien nog veel harder raken, zeggen conservenfabrikanten en koelhuizen. Het bereiden en bewaren van groente en fruit kost namelijk erg veel energie. En dus zullen voeding en diepvriesproducten de komende maanden ongetwijfeld nog een stuk duurder worden.
"Prijzen van diepvriesproducten moeten met 30% tot 50% stijgen, wil het voor ons uit kunnen," zegt Arie van Daalen, directeur van Maasoever Cold Store. Opslag in koel- en vrieshuizen wordt volgens hem 'extreem duur'. Maar ook voor het conserveren van voedsel in potten en blik is veel energie (gas) nodig. Met de prijzen van stroom en gas op recordhoogte ontkomen de producenten er niet aan hun prijzen te verhogen. En dus zal de consument dat aan de kassa gaan merken.

Nederland telt zo'n 140 koel- en vrieshuizen, waar ingevroren voedsel en fruit opgeslagen zijn. Zo liggen bijvoorbeeld de Nederlandse appels, geoogst in september 2021, in zuurstofarme koelhuizen tot ze naar de supermarkt gaan. Zo'n koeling gebruikt veel stroom. Bij vrieshuizen maakte de afgelopen jaren energie zo'n 30% van de kostprijs uit, bij koelhuizen 15 à 20%, aldus het FD. Maar nu zijn de energieprijzen 7 tot 10 keer over de kop gegaan. Een vrieshuis kan, gezien de wettelijke kaders rondom voedselveiligheid, ook nergens op besparen. Vrieshuizen kunnen niet ineens de temperatuur aanpassen.

In België adviseert de Belgische federatie van koel- en bewaringshuizen (BVBVK) zijn leden vanaf 1 september een 'maandelijkse energietoeslag' door te berekenen. Op die manier kunnen zij de dramatisch gestegen energiekosten 'onmiddellijk' doorberekenen aan hun klanten (supermarkten en retailers). "Het risico bestaat dat onze leden [de gestegen energiererekeningen] simpelweg niet meer kunnen betalen, hun koelkasten moeten stilleggen en de klant vragen om zijn producten te komen weghalen," waarschuwt Koen van Goidshoven van de BVBVK. "Een staalfabriek kan je nog stilleggen zonder grote schade, om het simpel te zeggen. Maar ontdooide producten zijn niks meer waard."

Conservenfabrieken staan voor een vergelijkbaar probleem. Bij Coroos Conserven staan 5 dagen per week, 24 uur per dag, de ovens te branden om groente en fruit op te warmen, af te koelen en luchtdicht te verpakken in glas en blik. "De consument moet meer gaan betalen. Anders zal de voedselvoorziening in gevaar komen', zegt Richard Corsmid, directeur van Coroos Conserven. Glas is duurder geworden en de prijs van blik ging met 60% omhoog, ook als gevolg van de hogere gasprijzen. "Of het nou gekoeld, bevroren, of geconserveerd is, al ons voedsel wordt op een of andere manier bewaard," zegt Corsmid. "Veel mensen zijn daarvan onvoldoende doordrongen."

Het kabinet besloot om per 1 januari de koopkracht te ondersteunen met een verhoging van het minimumloon van 10% en een pakket maatregelen van ter grootte van €16 miljard. Tot die tijd zullen consumenten zich met hun baas moeten verstaan over hun slinkende koopkracht.