Het Financieele Dagblad reconstrueert wat de krant 'de Haagse Urgenda-strategie' noemt. Het inmiddels demissionaire kabinet Rutte IV geeft €730 miljoen schadevergoeding aan energiebedrijven RWE, Uniper en Onyx Power. Die heeft het gedwongen om in 2022 hun kolencentrales minder hard te laten draaien om CO2-uitstoot te verminderen en daarmee te voldoen aan de eisen van het klimaatakkoord van Parijs en vooral het Urgenda-oordeel van de Raad van State. In 2020 moest Nederland 25% minder CO2 uitstoten dan in 1990. Die was al 18% lager en de resterende 7% moesten met een snelle haal en tegen lage kosten worden binnengehaald.

Het gebeurde dus allemaal in 2020, het jaar van de corona-crisis. De economie ging een flink tandje lager draaien; we kochten minder en we reisden nauwelijks meer. De energieprijzen daalden fors. Minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) Eric Wiebes (VVD) stelde voor om de Urgendadoelen te halen door de drie Nederlandse steenkoolcentrales op 35% van hun capaciteit te laten draaien. Wiebes en zijn ambtenaren wisten dat de kolencentrales een schadevergoeding eisen, maar achten die te overzien gegeven de lage energieprijzen. Ze vergaten een clausule op te nemen over stijgende prijzen: tot welke maximale bedrag zouden ze dan de gederfde inkomsten mogen declareren als geleden schade? Omdat bepalingen over stijgende energiekosten in bijvoorbeeld het wegvervoer inmiddels heel normaal zijn na eerdere leerervaringen, zou je verwachten dat ook de minister en zijn ambtenaren daar wel aan zouden hebben gedacht. Nee dus, en zelfs niet na waarschuwingen zegt het FD.

Bij gebrek aan gas om de kolen te vervangen door de oorlog in Oekraïne, mogen in 2022 de kolencentrales toch weer vol gas kolen stoken. Dat bespaart schadeloosstelling, maar de rekening is inmiddels al opgelopen tot €730 miljoen waar Nederland niets meer voor kan kopen en het klimaat niet mee geholpen is.

Overigens werd in 2020 de Urgenda-doelstelling fluitend gehaald omdat de economie in haar achteruit ging. In 2022 haalden we 30% reductie van koolstofemissies ten opzichte van 1990, maar werd die afname gerealiseerd door vooral de chemische industrie die minder gas ging gebruiken omdat de prijzen te hoog waren. De kolencentrales bleven de grote vervuilers en kosten de belastingbetaler nu €730 miljoen als gevolg van een onprofessionele overheid.
  • Deel
Druk af