Bijen zijn belangrijke gewasbestuivers. Kleijn en zijn onderzoekers rekenden de economische waarde van hun bestuivingstaak uit op basis van negentig studies aan bijna 1400 veldjes met gewassen wereldwijd.

Wilde bijen blijken gemiddeld $3.000 dollar per hectare bij te dragen aan de opbrengst van gewassen die bestuiving nodig hebben. Wilde bijen blijken zich iets beter van hun taak te kwijten dan honingbijen, die tot voor kort werden beschouwd als de koplopers.

Bovendien bleek slechts twee procent van de aangetroffen soorten verantwoordelijk voor tachtig procent van de bestuiving
Geen financieel argument
De onderzoekers telden 785 soorten bijen op de onderzochte velden (akkers met onder meer koolzaad, zonnebloemen, aardbeien, appels en peren). Dat lijkt veel, maar is nog geen dertien procent van alle bekende bijensoorten in de gebieden waarin het onderzoek werd gedaan. Bovendien bleek slechts twee procent van de aangetroffen soorten verantwoordelijk voor tachtig procent van de bestuiving.
Kleijn zegt: "Enkele tientallen soorten algemeen voorkomende wilde bijen domineren de gewasbestuiving. Zeldzame soorten dragen daar nauwelijks aan bij."

Vanuit economisch perspectief hebben veruit de meeste wilde bijen geen waarde. Daarmee vervalt het veelgehoorde financiële argument om dit deel van de diversiteit aan wilde bijen te beschermen.

'Morele motieven'
Voor Kleijn zijn economische motieven onvoldoende om natuur te beschermen. Volgens hem leggen beleidsmakers en zelfs biologen teveel de nadruk op de economische diensten die de natuur levert. Kleijn: "Zeldzame soorten mogen dan economisch een minder relevante rol spelen dan algemene soorten, maar dat betekent niet dat bescherming ervan minder relevant is. Soortbescherming blijft onverminderd belangrijk. Het is net als in het voetbal: 99,9 procent van de voetballers is recreant. Die voetballen omdat ze het leuk vinden. Dat plezier is niet direct in geld uit te drukken. Profvoetballers leveren geld op. Maar moet je het amateurvoetbal daarom afschaffen?" Volgens Kleijn moeten 'morele argumenten' helpen om de economisch onnutte bijen te beschermen. Het zou bovendien weinig moeite kosten omdat een strook bloemen langs een akker sterk bijdraagt aan de instandhouding van een groot deel van de soorten.

Het onderzoek is verschenen in Nature Communications.

Fotocredits: Black bee, crabchick
Dit artikel afdrukken