Natuurlijk
Meer en meer zijn er pleidooien te horen voor natuurlijker medicijnen die minder bijwerkingen hebben dan 'die nieuwerwetse farmameuk' zoals voorstanders van die benadering het uitdrukken.
Daar zit één probleem aan: natuurlijke producten zijn vrij verkrijgbaar en dus niet interessant voor voedingsmiddelenconcerns of farmaceuten. Als ze die echter mogen patenteren gaan ze om. Ze weten dat het publiek meer en meer valt voor de claim dat producten 'natuurlijk' zijn én dat ze ook op voedingsgebied moeten opschuiven naar een rijkere variatie aan inhoudsstoffen. Hoe kun je daar als rechtgeaarde natuurlijkheidsactivist tegen zijn?
In het geval van nigella sativa, die in het Nederlands abusievelijk zwarte komijn of nootmuskaatbloem wordt genoemd, gaat het Nestlé om patentering van het gebruik in babyvoeding. Daarin moet het voedselallergieën voorkomen. Als Nestlé het patent krijgt, kan het anderen verbieden de heilzame werking van nigella sativa te claimen. Volgens de Zwitserse voedingsgigant is het immers zijn uitvinding en daar moet het bedrijf wel aan kunnen verdienen.
Niet waar, zegt Edward Hammond. De natuurlijke krachten van nigella sativa zijn al minstens duizend jaar bekend en worden al minstens zolang toegepast. De toepassingen moeten daarom voor iedereen beschikbaar blijven, temeer omdat niemand ze bedacht heeft. Ze horen bij wat de natuur en onze collectieve intelligentie door de geschiedenis heen heeft weten te bereiken. Dat bezit is van iedereen en mag niet als winst in de kas van één bedrijf vloeien. Daarom is er een petitie tegen het patent van Nestlé opgezet die inmiddels door bijna 700.000 mensen is getekend.
Dat is de ene kant van de zaak.
Trend
Wie even zoekt, ontdekt dat er op nigella sativa al 5 patenten rusten. Het blijkt inderdaad een krachtig kruidje en het feest is dus allang begonnen.
Daarom zou je ook anders tegen deze trend naar natuurlijke, maar om begrijpelijke redenen toch patenteerbaar gemaakte commerciële belangen kunnen kijken. Zonder patenten beginnen bedrijven er niet aan. Met patenten krijgen we wat we willen. Zo is de wereld nu eenmaal georganiseerd geraakt. De andere kant moet gewoon slimmer zijn en kan dat best. Een Chinese wonderdokter maakt helemaal op maat zijn kruidenmengsel speciaal voor jou. Geen patent kan dat verbieden, want het is een mengsel voor jouw unieke situatie. En wie producten van nigella sativa wil kopen in de wetenschap dat je die moet nemen als je ergens last van hebt, kan weer naar de drogist die je gewoon kruiden in plaats van claims verkoopt. Net als natuurmensen mag je nemen wat je vroeger ook al moest nemen als je ergens last van had. De claim waarom je het moet nemen laat je gewoon voor wat'ie is. Natuurmensen wisten ook niet waarom maar wel dat het hielp. Je koopt voortaan niet meer het waarom maar het product. En dat heet gewoon nigella sativa. En voor wie stiekem toch bewijzen wil: die komen vanzelf. Kijk maar naar de patenten.
Kruiden in plaats van claims
De tegenstanders zouden de nieuwe trend dus ook kunnen toejuichen. Eindelijk krijgen we dan algemeen geaccepteerd bewijs voor 'kruiden- en toverdokterswijsheid' terwijl daar nu nog over geschamperd wordt door farmaceutische hardliners. De oude kruidenwereld kan zich hervormen door zich te richten op het maken, verkopen en kopen van kruiden in plaats van claims is een nieuwe organisatie- en marketingvorm voor het kopen van middelen die je gebruikt als je ergens last van hebt. Zo krijg je het beste van twee werelden. Trouwens: ik zie grote kansen voor tuinders en boeren, want al die plantjes moeten natuurlijk niet uit de natuur worden geroofd.
Dat is de andere kant van de zaak. Zie ik het fout?
NB: Nestlé spreekt tegen dat het nigella sativa helemaal wil bezitten. "U kunt het gewoon blijven gebruiken zoals u dat altijd al deed", schrijft het bedrijf.
Fotocredits: Nigella sativa, Black Cumin, uitsnede, Arthur Chapman
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Doris, maar dat is toch juist wat er wel gebeurt de hele tijd, en dat noemen we de (handels)vrije wereld.
de natuur is van iedereen,niemand mag het voor zich zelf houden.
PS Dick (34), je haalde er ook nog Nestlé en het water bij: naar mijn mening dient water er voor iedereen gratis te zijn, om te drinken, om eten te koken, zonder vervuiling groentes te telen en zonder belasting uit te plassen (liefst niet in de zee). Het recht om water te vervuilen met zeep of andere stoffen dient echter zeer sterk beperkt te worden. Of dat dan moet gebeuren door het te privatiseren en vervolgens duur te maken, dat vraag ik me ten zeerste af. De Italianen hebben daar in meerderheid tegen gestemd, maar het wordt ze toch opgedrongen.
Dick # 34, dit maakt het voor mij nog raadselachtiger. In feite zijn ze dus een geneesmiddel aan het ontwikkelen dat een agonist (in werking zettende stof) is bij opioidenreceptoren. Dit middel kan uit diverse kruiden(extracten) of uit geïsoleerde stoffen (zoals thymoquinon of een derivaat daarvan) bestaan. Wellicht zelfs uit een papaverextract (=opium of bestanddelen zoals codeïne), de afgrenzing lijkt me flink vaag (rokerig) geformuleerd.
Dick, jij kunt het niet beoordelen, maar denk je dan dat de ambtenaren van het patentbureau dat wel kunnen? De kern van hun ''uitvinding'' is dit, lijkt me: ''It was found that the stimulation of opioid receptors could be used to treat or prevent food allergy. One embodiment of the present invention concerns hence the use of an opioid receptor stimulating compound for the preparation of a composition to treat or prevent food allergy.''
Nu weet iedere junk die aan de opium(derivaten) zit, dat dat als een gek de ontlasting stopt, en het belangrijkste symptoom van deze allergie is diarree (zeggen ze zelf ook), dus ja, de werkzaamheid van dergelijke natuurstoffen tegen diarree zal beslist te bewijzen zijn. Maar nog altijd blijft de vraag: welke uitvinding is hier gedaan? En waarom? Gaat Nestlé nu dan de noodlijdende farmasector waar al heel lang niets meer uit pijplijnen komt (domweg omdat er niets in zit) versterken of denken ze weg te komen met een voedingsmiddel dankzij het verhaal dat het toch een ''natuurstof'' is die ze gebruiken? (In het laatste geval lijkt het me raadzaam dat Bas hier eens journalistiek in duikt).
Ik denk dat Dennis' vermoeden (#33) dat er wordt voorgesorteerd op een claim bij EFSA juist is, maar ik denk ook dat Nestlé met deze benadering zich in de eigen vinger gaat snijden en niet alleen omdat Foodwatch meeleest. Ook preventie is namelijk een medische claim. De huidige wetgeving maakt innovatie op dit gebied (ook voor positieve, zelfs voor crowdsourced innovaties in kruidengeneesmiddelen) de facto onmogelijk, maar wellicht kunnen Unilever en Nestlé hier gezamenlijk met een lobby een beweging de goede kant op forceren. Wie weet!
Deze casus laat opnieuw zien dat er hoognodig eens nagedacht moet worden over die patenten. Tijdje terug heb ik in de Groene een leuk verhaal gelezen over hoe Unilever en Philips groot zijn geworden dank zij het niet erkennen van patenten (respectievelijk omtrent elders bedachte margarine en gloeilamp) door Nederland, waar pas heel laat de octrooiwetgeving werd geïmplementeerd. Alles heeft een levensduur en die van de octrooiwetten is voorbij. Zie ook de problemen die veel derde wereldlanden hiermee hebben. Bijvoorbeeld op www.biopirateria.org.
Is het misschien mogelijk een reactie van Nestlé te krijgen in deze discussie?
Tedje #32, wat er ontdekt is, staat in de patentaanvraag: "The present invention relates generally to the fields of food allergy and nutrition. It was found that the stimulation of opioid receptors could be used to treat or prevent food allergy. One embodiment of the present invention concerns hence the use of an opioid receptor stimulating compound like thymoquinone or plant extracts from Nigella sativa, Eupatorium ayapana, Satureja montana or Thymus for the preparation of a composition to treat or prevent food allergy." Ik heb te weinig kennis van zaken om te kunnen beoordelen of die kennis traditioneel al beschikbaar was.
Wat mij in deze draad boeit is het schaarnierpunt tussen oud- en nieuw denken. Want Dennis #33, die kennis gaat niet op een billboard maar wel de werking ervan op basis van een natuurlijk ingrediënt. Big Food en Pharma kunnen dat en remmen zo innovatie om grote investeringen terug te kunnen verdienen en er maximaal rendement op te maken. In een snelle wereld remt dat innovatie. Dat is precies de reden voor Tesla om zijn kennisvoorsprong open te gooien en zo zowel sympathie als de businessomgeving te creëren waarin zijn competenties beter en sneller tot ontwikkeling kunnen komen.
En dat is precies waar het draaipunt ligt: als je snel wilt, moet je niet patenteren, maar je reputatie vestigen. Als je geld wilt, moet je de markt wel degelijk aflsuiten.
Tedje kreeg in een andere draad van Henric van der Krogt op haar kop omdat ze vernieuwing tegen zou willen houden. Big Pharma en Food staan nu juist voor vernieuwing op basis van natuurlijke middelen. De vraag is of ze het Tesla model al kunnen zien als voordelig, of nog niet.
Ik zou Nestlé - of een farmaceut - sympathiek gaan vinden als ze me middelen kunnen bieden waarvan het bijwerkingenniveau aantoonbaar lager is, het werkingsniveau minstens gelijk en het product goedkoper.
Ik denk ze dat er een grote preventieve markt voor hen in zit. De vraag is zelfs wie die markt gaat pakken: Food of Pharma. Een ding is zeker: als je de markt gaat afgrendelen met patenten dan blijft die markt klein en het product duur. Gooi je het open dan kunnen de markten en dus omzetten groot worden.
Dus Dennis: in nieuw-denken heb je gelijk, in oud-denken niet. Ik ben zelfs overigens meer van het nieuwe denken. Ik vrees dat dat al te zien was vanuit de twist die al in mijn stukje zat.
NB: Nestlé's baas Peter Brabeck is voor sommigen de duivel sinds hij gezegd zou hebben dat water - Nestlé is 's werelds leidende waterbottelaar - niet voor iedereen zou zijn. Volgens Nestlé is dat beslist niet waar De sluwe zakenman bleek alleen maar te bedoelen dat water uit de kraan veel te goedkoop is voor rijke mensen en daarom verknoeid wordt. Voor rijkaards zoals wij moet je daarom minstens een euro voor een liter vragen; voor de armen niet. Dat je aan de rijken verdient is een vorm van maatschappelijke verantwoordelijjkheid. Wie weet welk twist hier nog uit de bus gaat komen.