2 min
Deze Transavia-aanbieding rolt toevallig net in de mailbox. Met de auto is vele malen duurder. Met de trein ook. Vroeger was het omgekeerd. Nog veel meer malen.
Wie heeft de schuld van goedkoop? Volgens Wouter Klootwijk NIET de consument. Hij is boos, zegt hij net, op degenen die beweren dat de consument goedkoop wil. Vanwege de 'pedanterikken' in de discussie over oplossingen voor een betere verwaarding van varkens in ons land. Daarom zette hij zijn commentaar daarop bij Diny Schouten en haar gevoelens rond het onderwerp. Groothedde's zwambarometer sloeg meteen uit: wat een nonsens, want natuurlijk gaat de consument voor het goedkoopst!
Klopt, maar alleen als het voorhanden is. Consumenten geloofden 10 jaar geleden nog niet dat ze voor bijna niks konden vliegen of eten. En toch kan het. Dat is het probleem dus niet meer. We wennen snel.
Gek genoeg klagen mensen over de 'duurte' van eten, terwijl het super goedkoop is. We hebben alleen nieuwe behoeften die ook betaald moeten worden: na de tweede vakantie, kwam de derde, de vierde TV, de 2e auto, 2 mobiele telefoons etc. Er ontstond concurrentie binnen ons budget. Daardoor is alles 'duur', want we moeten zoveel.
De vraag is of de 'goedkoopte' van eten economisch - ik wil het niet hebben over moreel - wel kán bestaan. Of er geen vrijheden worden genomen ten aanzien van anderen die de prijs die wij niet meer willen betalen maar moeten betalen. Omdat ze economisch schaakmat staan en geen kant meer uit kunnen. Want iets of iemand moet de prijs betalen voor al die goedkoopte. Boeren, beesten en ons leefmilieu waarin je zo alles kunt laten weglopen (boeren niet overigens, die mogen niks) of wegstoken of dat je vanwege de goedkoopte er zomaar lelijk uit mag laten zien.
Dáár zit het punt. Economen uit de McKinsey 'stal' hadden het eind jaren '80/begin jaren '90 over 'creating value and destroying profits' en noemden dat meteen 'bad strategy'. 'Very bad strategy' zelfs, want het is dom om mensen veel te veel waarde te geven voor veel te weinig geld. Ze zullen je uitkleden en jij kunt niet verder, want je maakt geen winst om door te ontwikkelen of safe voort te bestaan. En dus: aan het einde van de rit gaat bij iedereen het licht uit.
Behalve bij de consument, want die kan nu én voor niks bellen (KPN viel er bijna door om), én goedkoop vliegen (viel niet mee voor KLM die het nu ook maar doet) én voor heel weinig nog meer eten dan vroeger alleen baronnen, hertogen, prinsen en koningen dat konden.
Tot het stopt, want dan moeten ook die bedrijven het licht uitdoen en verdienen de consumenten als werknemers ook niks meer.
In werkelijkheid zal het niet stoppen en zelfs nog heel lang verder doordraaien. Want er is nog eindeloos veel aan schaal-, efficiency- en productiviteitsverbetering te doen. En het zal niet stoppen ook, want de paar overblijvende slimme oligopolisten (voorbeeld: de Nederlandse supermarkten) zullen wel voor zichzelf zorgen. Da's nou eenmaal economie, die wordt steeds efficiënter.
Steeds meer welvaart, voor steeds minder dus. Maar welzijn?
Peter Singer, gelukkig een utilist en dus een denker in cijfers, zei het zo:
"Ons eten is historisch gezien in alle opzichten absurd goedkoop. Onze soort heeft nog nooit zoveel kunnen eten voor zo weinig werk als in onze ontwikkelde wereld. Die goedkoopte heeft een prijs. Het zorgt voor hoge kosten die we afwentelen op dieren, het milieu en de mensen die ons voedsel produceren."
Klootwijk heeft dus gelijk, want de consument doet het niet. In ieder geval niet alleen. Hij maakt deel uit van een maatschappij die kiest voor het systeem dat Singer aangeeft.
Maar anderzijds: waar zijn de consumenten die daartegen protesteren? Zij die het niet doen, zijn schuldig. In zalige onwetendheid, maar het zijn er wel een heleboel.
Het probleem in een paar woorden: de betekenis is uit ons eten verdwenen. Zoals God uit Jorwerd.
Daarom interesseert het ze niet en hoor je ze niet. De samenhang kan ze gestolen worden. Als dat een vorm van schuldigheid is, dan is De Consument net zo schuldig als Ons Maatschappelijk Tijdsgewricht.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Informeren en reguleren. Kom met een lijstje. Zal wel onnozel zijn, maar ik ben ook maar een onnozele ziener.
Het lijstje van (nogmaals)de zorgverzekering voor diegene die korting wil op de premie:
1. Eet alleen nog maar vegetarisch, biologisch, light en caloriearm. (Actimel?)Afijn: Gezond dus. Maximaal 1 keer pw snacken. Wat gezondheidsbepalingen zijn, is afhankelijk van de gekozen zorgverzekeraar.
2. beweeg elke dag minstens 45 minuten maar niet te extreem.(sommige sporten zijn uitgesloten)
3. Niet roken, matig drinken (hoeveel?) en geen drugs.
4 Beperk uw woon-werk verkeer tot maximaal 60 minuten. Wie op de fiets gaat krijgt korting.
5. Kijk maximaal 1 uur per dag tv en zit max. 1 uur per dag achter de PC (helaas beste Foodloggers.
6.Wie te over- of ondergewicht heeft krijgt geen korting.
7. Geen stres op het werk.
8. Korting op pillen, aankoop bij AH, groene energie etc. afhankelijk van de zorgaanbieder.
9. Automatisch verzekerd voor ongelukken, maar niet voor welzijnsproblematiek anders dan niet op de lijst. Verschilt per zorgverzekering.
Wie zich hier aan kan houden krijgt fikse korting op de premie.
Hoezo niet te reguleren? Topdown!
Ander lijstje: Het milieubesparingslijstje. Mag je zelf verder invullen.
De daadwerkelijke schuldige is de commercie zelf.
En, helaas voor Wouter, maakt de consument essentieel deel uit van die commercie. Ze is net zo verantwoordelijk voor de marktwerking als de aanbiederskant.
Elke standwerker zal het beamen; de mensen willen belazerd worden.
En consumenten willen altijd wat de elite heeft. Of dat nu Franse hof mode, een plasma TV of vlees is; dat maakt niet uit. En imitatie is meer dan eens een acceptabel alternatief, want beter iets dat in de buurt komt dan 'pauper' te zijn.
De rest is ordinaire marktwerking zoals Wouter zelf al in zijn bami anekdote schreef.
Zodra de zaak zich stabiliseert komen de kleine jongens de markt binnen om te snoepen van de overgebleven procenten. Nu zijn dat de verkopers van authentiek biologisch voedsel. Maar AH haakt daar alweer op in met Homemade en zuurdesem vervalsingen. En kleintjes worden groot.
Ben & Jerry's doughboy anyone?
De consument is zo schuldig als maar kan, maar ignorance is bliss en dat laat ons prima slapen. Wie eet er, behalve Tony zelf misschien, geen supermarkt chocola meer?
Informeren en reguleren is het enige wapen.
En zelfs dan helpt het maar tijdelijk, tot de concessies en vervalsingen maar zeker ook de consument de markt 'verpesten'.
Dick, ik denk dat een verschil in denkwijze tussen mij en een aantal anderen erin gelegen is dat ik mensen wel degelijk verantwoordelijk houd voor wat ze niet weten. Natuurlijk kun je niet alles weten, maar je kunt dingen op je vingers natellen. Wie dat uit geestelijke luiheid of om welke andere reden ook nalaat, blijft wat mij betreft niet buiten schot. De consument is niet zielig. De consument maakt in laatste instantie de dienst uit.
Dat neemt overigens niet weg dat ik zeker ook verantwoordelijkheid wil leggen bij allerlei lobbyende toko's die voor ruis op de lijn zorgen, laat dat duidelijk zijn.
Als ze én protesteren én € 0,49 sateetjes steunen: ja! Maar dankzij de zalige onwetendheid zijn bergen mensen schuldig, zonder het te zijn. Omdat ze het niet weten. Met dank aan o.m. de Dierenbeweging en de supermarkten die hen aflaten bieden in de vorm van verdoofde castratie en zgn diervriendelijkheid. Dat kwaliteit, verstandige verwerking en diervriendelijkheid hetzelfde zijn wil niemand horen.
Bravo voor Varkens in Nood met hun rapportage over de transporten, want zij leggen de vinger op de economisch zere plek. Van daaruit kunnen we tenminste redelijk verder praten. Als we tenminste nog op basis van feiten kunnen redeneren, cq. ons daarin willen verdiepen voor we ons uitspreken.
Ik doel op de passage in je betoog: "Maar anderzijds: waar zijn de consumenten die daartegen protesteren? Zij die het niet doen, zijn schuldig. In zalige onwetendheid, maar het zijn er wel een heleboel".
Zelfs als ze protesteren haalt dat op zichzelf nog niets uit. Protesteren en intussen varkenssaté kopen voor 49 cent (en ik ken zulke mensen) maakt je nog even schuldig en hypocriet bovendien.