Ze zijn zo beetje het stapelvoedsel van studenten. Wereldwijd hebben instantnoedels zich ontwikkeld tot een belangrijk wapen tegen honger: met hun buitengewoon gunstige kost-per-calorie-verhouding en smakelijkheid zijn ze een niet meer weg te denken deel van onze 'sociale infrastructuur' geworden. En tegelijkertijd is die groeiende opmars een maatschappelijke en economische rode vlag dat er iets niet goed gaat.
Zou je alle instantnoedels die in één jaar wereldwijd verkocht worden achter elkaar leggen, dan krijg je een lijn die tot voorbij Pluto reikt, schrijft Azië-redacteur Leo Lewis in de Financial Times. In Amerikaanse gevangenissen hebben instantnoedels zelfs sigaretten verdrongen als informeel betaalmiddel.
Dat 'succes' hebben ze te danken aan het feit dat ze veel calorieën bevatten voor weinig geld, makkelijk mee te nemen zijn, lang houdbaar zijn en veel voedingswaarde bieden in tijden van nood. Instantnoedels werden bedacht in het Japan van de jaren '50 om de bevolking van het verwoeste land goedkoop en snel en ook nog lekker te laten eten. De oorspronkelijke uitvinder Nissin Foods en concurrent Toyo Suisan hebben grote marktaandelen in een wereldmarkt die volgens analisten inmiddels meer dan $54 miljard groot is, en groeit.
In 2022 ging wereldwijd het recordaantal van 121 miljard porties instantnoedels over de toonbank, volgens de World Instant Noodles Association. Dat was 17% meer dan in 2018. In zo uiteenlopende landen als Nigeria, Bangladesh en Turkije was de toename nog veel sterker, met stijgingen tussen 53% en 425%. Dat laat zien dat noedels precies doen waar ze voor bedoeld zijn: een betaalbare en duurzame caloriebron bieden aan mensen die geraakt worden door inflatie. Ten tijde van de coronapandemie, met zijn verstoringen in de voedselketen, lockdowns en meer mensen die voor zichzelf moesten koken, was al sprake van een groeispurt, maar ook in de post-Covidwereld blijft de vraag stijgen.
Daar beginnen de alarmbellen te rinkelen. Want zelfs in rijkere landen grijpen consumenten naar de goedkope noedels. Ze doen aan 'downtraden', overstappen op huismerken in plaats van te duur geworden A-merken en kopen meer aanbiedingen. Zowel in de VS als in Groot-Brittannië steeg de noedelconsumptie de afgelopen 5 jaar met 14%. Japanners eten meer noedels in 2024 dan in 2018, terwijl de bevolking is gekrompen. Dat wijst volgens Lewis op dieperliggende economische en maatschappelijke problemen.
De (voedsel)inflatie van de afgelopen jaren, de prijsverhogingen van levensmiddelen en energieprijsstijgingen, de verstoringen in de voedsel- en handelsstromen, leiden ertoe dat mensen hun calorieëntekort aanvullen met noedels. Die blijven relatief goedkoop in vergelijking met andere voorraadkast-vullers, zoals conserven. Bovendien zijn ze vrijwel onbeperkt houdbaar. Geen wonder dus, dat in de Amerikaanse gevangenissen, die berucht zijn om het slechte - of weinige - gevangeniseten, een pakje noedels inmiddels als betaalmiddel fungeert. De calorieën hebben letterlijk waarde.
De stijgende noedelverkopen, zegt Lewis, zijn geen reden tot vreugde. De populariteit van instant noedels wijst op een onderliggende kwetsbaarheid in onze voedselvoorziening en eetcultuur maar ook in ons wereldwijde economische systeem.
Dat 'succes' hebben ze te danken aan het feit dat ze veel calorieën bevatten voor weinig geld, makkelijk mee te nemen zijn, lang houdbaar zijn en veel voedingswaarde bieden in tijden van nood. Instantnoedels werden bedacht in het Japan van de jaren '50 om de bevolking van het verwoeste land goedkoop en snel en ook nog lekker te laten eten. De oorspronkelijke uitvinder Nissin Foods en concurrent Toyo Suisan hebben grote marktaandelen in een wereldmarkt die volgens analisten inmiddels meer dan $54 miljard groot is, en groeit.
In 2022 ging wereldwijd het recordaantal van 121 miljard porties instantnoedels over de toonbank, volgens de World Instant Noodles Association. Dat was 17% meer dan in 2018. In zo uiteenlopende landen als Nigeria, Bangladesh en Turkije was de toename nog veel sterker, met stijgingen tussen 53% en 425%. Dat laat zien dat noedels precies doen waar ze voor bedoeld zijn: een betaalbare en duurzame caloriebron bieden aan mensen die geraakt worden door inflatie. Ten tijde van de coronapandemie, met zijn verstoringen in de voedselketen, lockdowns en meer mensen die voor zichzelf moesten koken, was al sprake van een groeispurt, maar ook in de post-Covidwereld blijft de vraag stijgen.
Daar beginnen de alarmbellen te rinkelen. Want zelfs in rijkere landen grijpen consumenten naar de goedkope noedels. Ze doen aan 'downtraden', overstappen op huismerken in plaats van te duur geworden A-merken en kopen meer aanbiedingen. Zowel in de VS als in Groot-Brittannië steeg de noedelconsumptie de afgelopen 5 jaar met 14%. Japanners eten meer noedels in 2024 dan in 2018, terwijl de bevolking is gekrompen. Dat wijst volgens Lewis op dieperliggende economische en maatschappelijke problemen.
De (voedsel)inflatie van de afgelopen jaren, de prijsverhogingen van levensmiddelen en energieprijsstijgingen, de verstoringen in de voedsel- en handelsstromen, leiden ertoe dat mensen hun calorieëntekort aanvullen met noedels. Die blijven relatief goedkoop in vergelijking met andere voorraadkast-vullers, zoals conserven. Bovendien zijn ze vrijwel onbeperkt houdbaar. Geen wonder dus, dat in de Amerikaanse gevangenissen, die berucht zijn om het slechte - of weinige - gevangeniseten, een pakje noedels inmiddels als betaalmiddel fungeert. De calorieën hebben letterlijk waarde.
De stijgende noedelverkopen, zegt Lewis, zijn geen reden tot vreugde. De populariteit van instant noedels wijst op een onderliggende kwetsbaarheid in onze voedselvoorziening en eetcultuur maar ook in ons wereldwijde economische systeem.