In diverse Duitse biowinkels lag vorige week opvallend goedkope witlof. Waar de normale prijs rond de 6 of 7 euro per kilo ligt, kostte deze witlof maar 4 kilo. Dat kon omdat de witlof - door een Nederlands bedrijf - van een met behulp van 'CMS' geteeld ras was. CMS is een 'light' vorm van genetische manipulatie, die binnen de Europese wetgeving voor biologische voeding wel toegestaan is.
Bionext schrijft: CMS staat voor Cytoplasmatische Mannelijke Steriliteit. Dit is een eigenschap die van nature in sommige gewassen voorkomt, bijvoorbeeld in radijs. Bij zo'n gewas is zelfbevruchting niet mogelijk en daardoor kunnen veredelaars makkelijker uniforme rassen produceren. De eigenschap kan ook door middel van protoplastfusie worden ingebouwd in nieuwe gewassen. Bij deze techniek fuseren de protoplasten (cellen zonder celwand) van de ene ouder met cellen zonder kern (die cytoplasmatisch mannelijk steriel zijn) van de andere ouder. Dit gebeurt door middel van elektrische of chemische stimuli. Hierdoor ontstaat een nieuwe CMS-lijn die gebruikt kan worden voor ontwikkeling van CMS-hybriden. Protoplastfusie is vooral gebruikt om CMS in te bouwen in witlof en diverse koolgewassen.
Volgens de Europese GGO Richtlijn is protoplastfusie een genetische modificatie techniek, maar eentje die is vrijgesteld van de GGO Richtlijn, hetgeen tot gevolg heeft dat voor rassen die met deze techniek gemaakt zijn geen milieu risico analyse of etikettering geldt. De wetgeving rondom biologische landbouw verwijst direct naar de GGO Richtlijn. De facto is protoplastfusie ook in de biologische landbouw toegestaan. Maar diverse biologische keurmerken, zoals Demeter, Bioland en Naturland, hanteren (bovenwettelijke) richtlijnen die CMS-rassen niet toestaan. Vandaar de verlaagde prijzen voor deze 'toch eigenlijk net niet helemaal biologische' witlof.
Het is overigens mogelijk zonder CMS uniforme rassen te kweken. Biologische veredelingsbedrijven zetten daarvoor in op 'zelfincompatibiliteit' (SI). Dat is een natuurlijke eigenschap van planten die er voor zorgt dat de plant zijn eigen stuifmeel niet accepteert. Maar SI is minder waterdicht en bovendien bewerkelijker dan CMS. Om te zorgen dat er voor de biologische telers voldoende keus over blijft in witlofrassen die niet met protoplastfusie gemaakt zijn, moet er juist in de ontwikkeling van nieuwe SI-witlofrassen geïnvesteerd worden, besluit Bionext. Dan kan echte biologische witlof ook weer voor een schappelijke prijs in de winkel liggen.
Fotocredits: witlof in het gelid, uitsnede, .....antonio.....
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Persoonlijk vind ik het een schokkend weetje dat er met het predicaat biologisch zo pootje gelicht wordt!!! eventjes tussendoor.
Ik schrok nogal van dit filmpje.
Het gaat niet alleen om de kwaliteiten van genetisch gemanipuleerde zaken zélf, maar zeker ook om schrikbarende controle, die bedrijven als Monsanto over ons voedsel krijgen. En de weinig sympathieke wijze waarop zij bezig zijn die controle te verwerven.
Binnenkort worden ook wíj nog verplicht om Monsanto te betalen omdat ze een deel van óns genoom gepatenteerd hebben.
Het onderwerp van deze draad is misschien goed te gebruiken bij het begin van het debat dat op vrijdagavond 7 juni aanstaande georganiseerd wordt door de Independent Critical Student Group Wageningen over gmo's . Heldere definities voorkomen dat er mogelijk te breed gesproken wordt. Gaat het over de gmo-techniek zo ja, welke precies, of over de EU gmo labelling? De hier besproken gmo bio-witlof is een mooi dilemma: Wel een gmo maar hoeft niet als zodanig gelabeld te worden.
? Ik zit even hardop te denken, is er een ander voordeel behalve voor de teler van het zaad om steriele gewassen te telen in het geval van witlof? Worden de smaak, vorm of bewaarbaarheid daar beter door?
Ik snap dat het voor een zaadbedrijf handig is wanneer boeren een steriel gewas krijgen omdat ze dan geen zaad van hun gewassen zelf kunnen oogsten en gebruiken. Maar humaan-biologisch gezien vind ik het een enorme verarming van de natuurlijke landbouw om zo afhankelijk te zijn van zaadbedrijven.
Peter, wat een verhaal! Wist je dat dat de gelukkigste mensen ter wereld zijn: kan-nie-balen?
Alle gekheid op een stokje: CMS en SI versnellen het veredelingsproces waardoor zaadboeren hun stapjes van 0,iets % verbetering sneller kunnen maken. Het is onzin om te beweren dat dat de kostprijs enorm gaat beinvloeden. Bio witlof is niet duurder als er andere rassen gebruikt worden, de kosten zitten in heel andere hoek: uitvalpercentage, uitgroeiduur en andere risico's die gepaard gaan met natuurlijkere teeltwijze. En witlof is al zo goedkoop...Een mooie grondlof is zijn geld waard voor de smaak vind ik.
De bio veredelaar selecteert ook op iets andere criteria denk ik: robuustheid, ziektetolerantie, smaak, etc. ien minder op een ultieme uniformiteit en perfecte kropvorm en pitlengte etc. Bio veredelaars in the house? Klopt dit?