Follow the Money neemt Albert Heijn onder vuur. Het bedrijf gebruikte de foto van een ananasboer ter promotie van in Ghana gesneden verse ananas die je bij AH kunt kopen. Hij werd er een stille rockster mee in de winkel, maar kreeg er niets voor terug. Dat is natuurlijk fout. Vanuit zijn niet riante inkomenspositie wil hij er graag wel geld voor. Begrijpelijk.
Wat volgens FTM pas echt fout is, is de fabriek waaruit de ananas komt. Van Milieucentraal heeft het blad begrepen dat je ananas in Nederland moet laten snijden. Dat is beter voor het milieu vanwege de CO2-uitstoot die resulteert uit het vliegverkeer dat het verse product met zich meebrengt. Toch is de economische en sociale uitdaging nou juist om in Afrika banen te creëren. Daarom koopt AH de ananas daar gesneden in. Toch blijft de journalist van FTM bij zijn punt, want de fabriek biedt geen werk aan half Ghana. Daar komt bij dat er ook gesteggeld wordt over de arbeidsvoorwaarden en de mate waarin westerlingen in het beperkt georganiseerde land hun beloftes nakomen om bijvoorbeeld waterpompen en schone kranen te installeren.
De lezers van FTM laten in de commentaren onder het artikel weten dat ze het nu zeker weten: je wordt belazerd. Toch is het echt waar: verwerkende fabrieken dáár, dat is wat Afrikanen willen en zelfs moeten willen. Zo'n fabriek verdient het geld waar behalve boeren ook andere mensen een baan door kunnen hebben. Met zoveel woorden zegt FTM dat het geld voor die salarissen beter hier verdiend kan worden. Die arme, baanloze Ghanees moet het zelf maar weer uitzoeken.
Follow the Money - Op zoek naar Kwabena, de Ghanese ananasboer van Albert Heijn
Wat volgens FTM pas echt fout is, is de fabriek waaruit de ananas komt. Van Milieucentraal heeft het blad begrepen dat je ananas in Nederland moet laten snijden. Dat is beter voor het milieu vanwege de CO2-uitstoot die resulteert uit het vliegverkeer dat het verse product met zich meebrengt. Toch is de economische en sociale uitdaging nou juist om in Afrika banen te creëren. Daarom koopt AH de ananas daar gesneden in. Toch blijft de journalist van FTM bij zijn punt, want de fabriek biedt geen werk aan half Ghana. Daar komt bij dat er ook gesteggeld wordt over de arbeidsvoorwaarden en de mate waarin westerlingen in het beperkt georganiseerde land hun beloftes nakomen om bijvoorbeeld waterpompen en schone kranen te installeren.
De lezers van FTM laten in de commentaren onder het artikel weten dat ze het nu zeker weten: je wordt belazerd. Toch is het echt waar: verwerkende fabrieken dáár, dat is wat Afrikanen willen en zelfs moeten willen. Zo'n fabriek verdient het geld waar behalve boeren ook andere mensen een baan door kunnen hebben. Met zoveel woorden zegt FTM dat het geld voor die salarissen beter hier verdiend kan worden. Die arme, baanloze Ghanees moet het zelf maar weer uitzoeken.
Of die ananas nu daar of hier wordt gesneden vind ik niet de essentie van het verhaal.
Wat uit dit verhaal weer blijkt is dat een multinational, in dit geval Albert Heijn, een foundation optuigt die in feite een direct verlengstuk is van hun marketing afdeling.
Je stopt in dit geval 1,6 milj € per jaar in een potje (jaaromzet 66 miljard) en zorgt vervolgens dat je her en der een plaatje met logo op een schooltje of wc mag schroeven, fotograaf en wat plaatselijke hotemetoten op de foto erbij en afdeling marketing kan ermee aan de slag.
Artikel in de Trouw Groen, Volkskrant, misschien nog wel ff bij SBS Schownieuws een item en zie daar, die 1,6 miljoen is door de multiplier gegaan een een veelvoud aan marketing waarde.
Al die goede dingen die zulke clubs roepen te doen heeft zelden of nooit de intentie om er goed mee te doen, het is louter en alleen bedoeld om het feelgood effect op te wekken, mensen een deug gevoel te geven en de firma een omzet boost, altijd overigens met een product waar aanzienlijk marge op zit.
Je ziet dit de laatste 20 jaar of zo steeds vaker gebeuren, misschien wel een van de eerste die dit goed snapte was Nico Koffeman, de man oa achter de Vega Slager, hoe kan ik een nieuw bedrijf opzetten, en wat moet ik doen om een hoop exposure te genereren, zonder dat het mij geld kost, free publicity, doet hij nu overigens weer met die nep melk dinges wat hij gestart is.
Vooral leden van de groene kerk hebben dit goed gezien en zijn dit instrument gaan gebruiken om hun agenda erdoor te gaan drukken, denk aan Rondeel en Kipster eieren, zorg voor iets afwijkends waar je een wervend verhaal aan kunt hangen en vind een retailer die het wil gebruiken voor zijn MVO verhaal, je hoeft zelf nul te adverteren en kunt je richten op de productie en de tussenstap handel is er tussenuit, ook altijd handig.
Enigste probleem is groeien misschien, kan de markt een substantiële stroom van zulke, in dit geval eieren wel aan, of blijft het niche.
Dat snapt Nico dan misschien beter dan Maurits, die zorgt voor een verkoopbare formule.
Frank, wat is daar precies mis mee als je er ook nog iets goeds meedoet?
Zulke plannen en structuren worden inderdaad opgezet om een cluster van activiteiten, handelsstromen, banen en winst op gang te brengen.
Verkopende bedrijven als retailers legden het spul oorspronkelijk alleen maar op het schap en bemoeiden zich niet of nauwelijks met de keten. Dat doen ze inmiddels meer en meer, maar te weinig om het in onze ogen gerommel - in dit geval door de Afrikaanse context - dat er natuurlijk ook in optreedt allemaal te kunnen beheersen.
Ik zal bekennen dat ik me onlangs onder Afrikaans publiek nogal populair bleek te hebben gemaakt door te zeggen dat ik zeer pro verwerking op dat continent ben. Ik was (en ben nog steeds) verbaasd door de duizenden duimen die je daarvoor op LinkedIn kunt verzamelen.
Dick, ik vind het helemaal prima en okay om meer in Afrika zelf te doen, ipv alleen maar de grondstoffen daar weg te kapen.
Enigste mogelijkheid ook omdaar iets van vooruitgang te krijgen en niet grote stromen economische vluchtelingen te krijgen die de gebieden daar willen ontvluchten.
Daarom ben ik ook faliekant tegen geld sturen, komt nooit goed terecht, doe aan kennis delen, maar opletten dat we niet alleen wijzen het moet zus of het moet zo, leer zelf ook van de omstandigheden en gebruiken daar.
(vanmorgen trouwens nog een professor in Trouw die zij dat de boeren iets moeten)
Over dit ananas voorbeeld, ik vind hiervan duidelijk dat ze nog steeds niks substancieels goed doen, alleen wat dingen voor de Bühne, waar hopelijk een paar mensen lokaal wat aan hebben, maar eigen, economisch gewin is de drijfveer.
En daar heb ik een g.......... klere hekel aan.
Frank, dan denk ik dat we het best eens zijn: die keten moet controleerbaarder zijn, c.q. geen aanleiding geven voor dit soort ruis.
Het resultaat is nu verder wantrouwen, waar vertrouwen nou juist zou helpen. De gemiddelde journalist is er - daar ga ik vanuit - echt van overtuigd dat met de reportage goed werk is gedaan. Ik kijk er met meer en meer hoofdschudden naar. Kijk naar de sociologie eromheen zou ik zeggen, dan zie je de kleine feiten anders.
Dick, ik bewonder keer op keer jouw vertrouwen in de goede bedoelingen van de grote Multinationals en de clubs die daar omheen zwemen.