Als het aan het kabinet ligt, gaat de verbruiksbelasting op niet-alcoholische dranken per 1 januari volgend jaar fiks omhoog. Nadat al eerder de waterbottelaars met succes protesteerden, weerden zich recent de ambachtelijke sapmakers tegen wat Herman Lelieveld een domme suikertaks van Rutte IV noemde. Vandaag sloten ook haverdrankmakers Oatly en Alpro zich bij de protesten tegen de 'limonadebelasting' aan. Ze vinden het een oneerlijke taks.
Op 26 oktober stemt de Tweede Kamer over het voorstel om de verbruiksbelasting op niet-alcoholische dranken te verhogen. Een verhoging die volgens politicoloog Herman Lelieveld is voorbereid door de fiscalisten en economen van het ministerie van Financiën, niet door die van het ministerie van Volksgezondheid. Die ambtenaren van het eerste ministerie hebben de totale belastingopbrengst voor ogen, die van het tweede hebben zich daar ondergeschikt aan gemaakt en belijden hun volksgezondheidsdoelstellingen slechts met de mond.
Minder suiker in producten als generieke maatregel werkt uitstekend tegen dikke buiken in het algemeen, ook al lijkt het op individueel niveau niet altijd wat uit te halen. Dat leert ons de 'preventieparadox': een minieme verschuiving van de consumptie op het niveau van de hele populatie heeft een veel groter effect op de volksgezondheid dan specifieke interventies die alleen op specifieke risicogroepen gericht zijn. Met andere woorden: stel een slimme, brede suikertaks in en gooi geen verbruiksbelasting op alleen niet-alcoholische dranken. Suiker zit immers in zo veel meer dan frisdrank alleen.
Met datzelfde argument richtten zich deze zomer de ambachtelijke sapmakers tot staatssecretaris Martin van Ooijen. Zij haalden 5771 handtekeningen die hun protest steunen. Ze kregen vooralsnog nul op het rekest maar zitten niet bij de pakken neer.
Onder het motto: Den Haag, wij sappen er niks meer van, togen ze naar Den Haag. Een actie die - mogelijk - weerklank vindt in de Tweede Kamer. Naar verluid is een motie in de maak om de 'suikertaks' een jaar uit te stellen en die onderwijl te differentiëren naar suikergehalte op alleen op toegevoegde suikers. Sappen bevatten immers geen toegevoegde suikers en sapmakers mogen de van nature aanwezige suikers in hun drankjes er niet uithalen. Doen ze dat wel, dan mag hun product van de Warenwet geen puur vruchtensap meer heten. Oneerlijk dus, want frisdrankmakers mogen die er straks wel uithalen en worden dan minder belast. De sapmakers kunnen echter geen kant op.
Haverdrankmakers: verbruiksbelasting remt verduurzaming
Ondertussen is nog een groep in actie gekomen tegen de verbruiksbelasting. Consumenten die geen koemelk of sojadrank willen of kunnen consumeren begonnen in september een petitie - inmiddels ruim 32.000 keer ondertekend. Al sinds 1993 zijn melk- en sojadranken vrijgesteld van de huidige verbruiksbelasting. Was toentertijd sojamelk nog zo ongeveer het enige melkalternatief, inmiddels zijn er talloze plantaardige dranken op de markt, zoals haver-, amandel-, rijst- en erwtendranken. De staatskas kan van de omzet inmiddels prima een graantje meepikken.
Vandaag sloten Alpro Nederland en Oatly zich aan bij het protest tegen de verbruiksbelasting. De verhoging daarvan vinden ze in tegenspraak met het doel van de overheid om "betaalbare, gezonde en duurzame voedselkeuzes te stimuleren om zo een vitale samenleving te realiseren". Ook druist het in tegen de Farm-to-Fork Strategie van de EU. Dat het laatste argument met een korreltje zout moet worden genomen omdat haverdrank veel varkensvoer oplevert, vergeten ze voor het gemak even.
Eerlijkheid met maar een beetje suikerconsumptie
De alternatieve melkmakers doen een beroep op het eerlijkheidsgevoel van de overheid. De verbruiksbelastingverhoging "straft consumenten die kiezen voor plantaardige alternatieven voor melk om medische, gezondheids-, ethische, religieuze of milieuredenen", zegt Christiaan van Doornik, General Manager bij Oatly Nederland. Net als sapjes bevatten havermelkproducten van nature overigens flink wat suiker. Maar omdat ze veelal als 'wolkje' in de koffie worden gebruikt, kan dat weinig kwaad. De sapmakers vinden dat de suiker in hun product evenmin kwaad doet omdat sapjes niet in grote volumes achterover worden geklokt zoals frisdrank. Dat lieten ze staatssecretaris weten in het spelletje geen ja en geen nee ('is de verbruiksbelasting nou een suikertaks of een graai-actie van het Ministerie van Financiën?') dat hij met hen speelde.
Minder suiker in producten als generieke maatregel werkt uitstekend tegen dikke buiken in het algemeen, ook al lijkt het op individueel niveau niet altijd wat uit te halen. Dat leert ons de 'preventieparadox': een minieme verschuiving van de consumptie op het niveau van de hele populatie heeft een veel groter effect op de volksgezondheid dan specifieke interventies die alleen op specifieke risicogroepen gericht zijn. Met andere woorden: stel een slimme, brede suikertaks in en gooi geen verbruiksbelasting op alleen niet-alcoholische dranken. Suiker zit immers in zo veel meer dan frisdrank alleen.
Met datzelfde argument richtten zich deze zomer de ambachtelijke sapmakers tot staatssecretaris Martin van Ooijen. Zij haalden 5771 handtekeningen die hun protest steunen. Ze kregen vooralsnog nul op het rekest maar zitten niet bij de pakken neer.
Onder het motto: Den Haag, wij sappen er niks meer van, togen ze naar Den Haag. Een actie die - mogelijk - weerklank vindt in de Tweede Kamer. Naar verluid is een motie in de maak om de 'suikertaks' een jaar uit te stellen en die onderwijl te differentiëren naar suikergehalte op alleen op toegevoegde suikers. Sappen bevatten immers geen toegevoegde suikers en sapmakers mogen de van nature aanwezige suikers in hun drankjes er niet uithalen. Doen ze dat wel, dan mag hun product van de Warenwet geen puur vruchtensap meer heten. Oneerlijk dus, want frisdrankmakers mogen die er straks wel uithalen en worden dan minder belast. De sapmakers kunnen echter geen kant op.
Haverdrankmakers: verbruiksbelasting remt verduurzaming
Ondertussen is nog een groep in actie gekomen tegen de verbruiksbelasting. Consumenten die geen koemelk of sojadrank willen of kunnen consumeren begonnen in september een petitie - inmiddels ruim 32.000 keer ondertekend. Al sinds 1993 zijn melk- en sojadranken vrijgesteld van de huidige verbruiksbelasting. Was toentertijd sojamelk nog zo ongeveer het enige melkalternatief, inmiddels zijn er talloze plantaardige dranken op de markt, zoals haver-, amandel-, rijst- en erwtendranken. De staatskas kan van de omzet inmiddels prima een graantje meepikken.
Vandaag sloten Alpro Nederland en Oatly zich aan bij het protest tegen de verbruiksbelasting. De verhoging daarvan vinden ze in tegenspraak met het doel van de overheid om "betaalbare, gezonde en duurzame voedselkeuzes te stimuleren om zo een vitale samenleving te realiseren". Ook druist het in tegen de Farm-to-Fork Strategie van de EU. Dat het laatste argument met een korreltje zout moet worden genomen omdat haverdrank veel varkensvoer oplevert, vergeten ze voor het gemak even.
Eerlijkheid met maar een beetje suikerconsumptie
De alternatieve melkmakers doen een beroep op het eerlijkheidsgevoel van de overheid. De verbruiksbelastingverhoging "straft consumenten die kiezen voor plantaardige alternatieven voor melk om medische, gezondheids-, ethische, religieuze of milieuredenen", zegt Christiaan van Doornik, General Manager bij Oatly Nederland. Net als sapjes bevatten havermelkproducten van nature overigens flink wat suiker. Maar omdat ze veelal als 'wolkje' in de koffie worden gebruikt, kan dat weinig kwaad. De sapmakers vinden dat de suiker in hun product evenmin kwaad doet omdat sapjes niet in grote volumes achterover worden geklokt zoals frisdrank. Dat lieten ze staatssecretaris weten in het spelletje geen ja en geen nee ('is de verbruiksbelasting nou een suikertaks of een graai-actie van het Ministerie van Financiën?') dat hij met hen speelde.
