Een deel van het Europees Parlement was ertegen en ook de lidstaten waren niet unaniem lovend - en dus schrapt Ursula von der Leyen het wetsvoorstel om het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren. Het voorstel is ‘een symbool van polarisatie’ geworden, zegt de voorzitter van de Europese Commissie. Von der Leyens aankondiging, die nog formeel moet worden goedgekeurd door de andere Eurocommissarissen, heeft een golf van reacties teweeggebracht.
The proposal was a badly drafted and that’s why the parliament rejected it. It’s time for a dialogue with #farmers. They can reduce plant protection products with modern technology. But total bans are the wrong way.
— Peter Liese MEP (@peterliese) February 6, 2024
Het plan om het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren werd gelanceerd in de zomer van 2022. Het was een van de pijlers onder de Green Deal. Het doel was het pesticidengebruik met 50% te verminderen ten opzichte van het gemiddelde gebruik in 2015-2017. Het plan stuitte vanaf het begin op bezwaren, onder meer omdat het uitging van het bestaande middelengebruik, uitgedrukt in kilo's. Gemeten langs die maatstaf, is Nederland Europees kampioen middelengebruik.
De beslissing om het plan van tafel te halen, volgt op de boerenprotesten die zich in heel Europa afspelen. Von der Leyen benadrukt de noodzaak van meer dialoog en een andere benadering, waarbij agrariërs meer betrokken moeten worden. Daarbij zou een 'doelbenadering', waarbij boeren zelf bepalen hoe zij een overeengekomen doelstelling (meer biodiversiteit, meer insecten) gaan realiseren, de basis van een nieuw, 'volwassener' voorstel kunnen zijn. Dat nieuwe voorstel is gedaan door CEJA, de Europese organisatie van jonge boeren. De eventuele realisatie daarvan is aan een nieuwe Commissie. Die zal aantreden na de Europese verkiezingen van juni dit jaar.
De stap van Von der Leyen roept zowel kritiek als gejubel op. Aan de ene kant juichen haar eigen christendemocraten de terugtrekking van het wetsvoorstel toe. De Duitse Europarlementariër Peter Liese serveert het oorspronkelijke voorstel als 'slecht opgesteld' af en roept op tot meer dialoog met de boeren. Aan de andere kant bekritiseert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout in het FD de beweging als 'paniekvoetbal'. Hij benadrukt dat het terugdringen van pesticidengebruik in het belang van iedereen is, inclusief de boeren zelf.
Voedselwaakhond Foodwatch ziet het besluit van Von der Leyen als een overwinning voor de agro-lobby. Nicole van Gemert, directeur van Foodwatch Nederland, bekritiseert in een persbericht de grote financiële belangen van de agro-industrie die duurzame progressie zou willen blokkeren. Foodwatch staat achter de boeren, maar benadrukt dat het voortzetten van pesticidengebruik een gevaar vormt voor zowel de volksgezondheid als de natuur. De organisatie pleit voor een crop-by-crop strategie om het gebruik van bestrijdingsmiddelen af te bouwen, waarbij de nadruk ligt op de noodzaak van wetenschappelijk onderbouwde beslissingen boven emotie.
Vandaag liet ook Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra een voorgenomen eis aan de landbouw om koolstofemissies over een periode van 25 jaar met 30% te reduceren, vallen.
Hoekstra en Von der Leyen zijn lid van de Europese Volkspartij die volgens politiek commentatoren de afzwakking van het groene beleid van de nog zittende Europese Commissie gebruikt om geen stemmen te verliezen aan rechtse partijen bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni.
De beslissing om het plan van tafel te halen, volgt op de boerenprotesten die zich in heel Europa afspelen. Von der Leyen benadrukt de noodzaak van meer dialoog en een andere benadering, waarbij agrariërs meer betrokken moeten worden. Daarbij zou een 'doelbenadering', waarbij boeren zelf bepalen hoe zij een overeengekomen doelstelling (meer biodiversiteit, meer insecten) gaan realiseren, de basis van een nieuw, 'volwassener' voorstel kunnen zijn. Dat nieuwe voorstel is gedaan door CEJA, de Europese organisatie van jonge boeren. De eventuele realisatie daarvan is aan een nieuwe Commissie. Die zal aantreden na de Europese verkiezingen van juni dit jaar.
De stap van Von der Leyen roept zowel kritiek als gejubel op. Aan de ene kant juichen haar eigen christendemocraten de terugtrekking van het wetsvoorstel toe. De Duitse Europarlementariër Peter Liese serveert het oorspronkelijke voorstel als 'slecht opgesteld' af en roept op tot meer dialoog met de boeren. Aan de andere kant bekritiseert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout in het FD de beweging als 'paniekvoetbal'. Hij benadrukt dat het terugdringen van pesticidengebruik in het belang van iedereen is, inclusief de boeren zelf.
Voedselwaakhond Foodwatch ziet het besluit van Von der Leyen als een overwinning voor de agro-lobby. Nicole van Gemert, directeur van Foodwatch Nederland, bekritiseert in een persbericht de grote financiële belangen van de agro-industrie die duurzame progressie zou willen blokkeren. Foodwatch staat achter de boeren, maar benadrukt dat het voortzetten van pesticidengebruik een gevaar vormt voor zowel de volksgezondheid als de natuur. De organisatie pleit voor een crop-by-crop strategie om het gebruik van bestrijdingsmiddelen af te bouwen, waarbij de nadruk ligt op de noodzaak van wetenschappelijk onderbouwde beslissingen boven emotie.
Vandaag liet ook Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra een voorgenomen eis aan de landbouw om koolstofemissies over een periode van 25 jaar met 30% te reduceren, vallen.
Hoekstra en Von der Leyen zijn lid van de Europese Volkspartij die volgens politiek commentatoren de afzwakking van het groene beleid van de nog zittende Europese Commissie gebruikt om geen stemmen te verliezen aan rechtse partijen bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni.