Het verschil in levensverwachting en gezondheid, de gezondheidskloof, groeit. De Sociaal-Economische Raad roept het demissionaire kabinet op tot een breed pakket aan maatregelen. Er is dringend actie nodig voor een inclusievere en gezondere arbeidsmarkt om komende generaties gezonder te maken. Sociaal-economische verschillen wegen onaanvaardbaar zwaar door in gezondheidsverschillen.
De Sociaal-Economische Raad (SER) trekt aan de bel over de groeiende gezondheidsverschillen in Nederland. In het briefadvies 'Gezond opgroeien, wonen en werken' aan het demissionaire kabinet benadrukt de SER het belang van gezondheidsbevordering en het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen.

Uit het rapport blijkt dat hoger opgeleiden in Nederland gemiddeld 5 jaar langer leven. Bovendien genieten zij 14 jaar langer van goede gezondheid dan praktisch geschoolden. Deze verschillen zijn nog groter als ook de inkomens in aanmerking genomen worden: de rijkste 20% van de bevolking leeft ruim 8 jaar langer en 24 jaar langer in goede gezondheid dan de armste 20%.

“Bevorderen van gezondheid voor iedereen en structurele verkleining van sociaaleconomische gezondheidsverschillen zijn een noodzakelijk onderdeel van het streven naar brede welvaart”, aldus SER-voorzitter Kim Putters. Dat houdt in dat een integrale, domeinoverstijgende lange termijnaanpak nodig is, "waarin gezondheid, arbeidsmarkt, sociale zekerheid, onderwijs en de leefomgeving samenkomen".

In de woorden van de SER: bevorder bestaanszekerheid om een gezond leven te kunnen leiden. Bestaanszekerheid houdt in dat "mensen werk kunnen krijgen en behouden", bijvoorbeeld door vaste arbeidscontracten voor zzp'ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt te stimuleren. Ook toegang tot een betaalbare en gezonde woning, tot onderwijs en gezondheidszorg dragen bij aan bestaanszekerheid.

Ook wil de SER het zorgsysteem in een 'gezondheidssysteem' veranderen, door het "bestrijden van chronische stress, bestaansonzekerheid en ongezonde prikkels in de sociale en fysieke omgeving van mensen". Van nazorg moet de aandacht verschuiven naar voorzorg en gezondheid, met extra aandacht voor kwetsbare groepen.

De SER stelt voor om bij alle nieuwe overheidsplannen de impact op gezondheid mee te wegen. "Net zoals alle plannen getoetst worden op stikstof, kan dit ook in gang worden gezet voor gezondheid”, zegt SER-kroonlid Marike Knoef in De Telegraaf. Al gaat de vergelijking niet helemaal op, schrijft de krant, "want een norm - bijvoorbeeld maximale gezondheidsschade die een plan met zich meebrengt - wordt niet gesteld."