Voor het eerst is in kaart gebracht wat genderongelijkheid in de gezondheidszorg Europa kost. En dat is flink schrikken: het gaat om een bedrag van €750 miljard aan economische verliezen, als gevolg van de mannelijke artsenblik op het vrouwelijk lichaam.
Ernstige menstruatiepijn. Migraine. Overgangsklachten. "De normalisatie van vrouwelijk leed," noemt hoogleraar Fedde Scheele, gynaecoloog en onderzoeker van de Vrije Universiteit, de klachten "die alleen vrouwen hebben en waarvan artsen, moeders en werkgevers over het algemeen zeggen: je moet er maar mee zien te leven."

Maar die 'vrouwenkwaaltjes' hebben wel degelijk forse economische gevolgen. Afgelopen woensdag presenteerde Scheele met een aantal collega-artsen een onderzoek aan het Europese Parlement. Het geheel aan verkeerde diagnoses bij vrouwen, niet werkende remedies en onjuiste onderzoeksresultaten, waardoor vrouwen vaak meerdere keren naar de dokter moeten, plus de impact daarvan op de economie kost €750 miljard. “De groei van de economie zou 5 procent groter kunnen zijn als vrouwen niet werden gediscrimineerd op gezondheidsgebied”, zegt onderzoeker Colum Joyce in Het Parool. "We zouden er de hele Green Deal mee kunnen financieren.”

Dat vrouwen geen 'mannen met borsten en een baarmoeder' zijn en netzomin 'kleine mannen' zijn als kinderen kleine mensjes zijn voor wie de dosis van medicijnen op basis van lichaamsgewicht kan worden berekend, is inmiddels wel bekend. Toch is het binnen de medische wetenschap nog altijd volstrekt normaal 'de man' als standaard te gebruiken. Zo is het in proefdieronderzoek gebruikelijk alleen met mannetjes te werken en zijn ook proefpersonen vaker van het mannelijk geslacht.

Het mag dan ook een onaangename verrassing heten dat zelfs de onder hoge druk uitgevoerde ontwikkeling van het coronavaccin vrijwel geheel op mannen was gebaseerd. Na de Mexicaanse grieppandemie (2010) had de WHO er nog wel op aangedrongen de fysiologische verschillen tussen man en vrouw standaard mee te nemen in toekomstige onderzoeken. Dat waren onderzoekers toen Covid-19 toesloeg blijkbaar weer vergeten, met als gevolg dat bijna 90% van de bijwerkingen door vrouwen werd gemeld en vrouwen de grootste economische klappen kregen.

En daarom stappen Scheele en zijn collega's naar het Europees Parlement. Zij pleiten er voor dat de EU alleen nog maar wetenschappelijk onderzoek subsidieert waarbij het effect van een behandeling wordt uitgesplitst voor mannen en vrouwen. Sekse-specifiek onderzoek dus.

In Nederland presenteert hoogleraar Judith Huirne komende week de resultaten van een onderzoek naar de economische schade van 'onbegrepen vrouwenklachten'. Ook in Nederland alleen gaat het - op basis van voorzichtige berekeningen - al om miljarden. “Als je weet hoeveel onderzoek er is gedaan naar het verlengen van het leven, terwijl we tegelijkertijd bij menstruatieproblemen eigenlijk alleen maar symptoombestrijding kunnen doen, dan is het een absurd verschil,” aldus Huirne.