Onregelmatigheden
Bij controle van de herkomst vielen het een en ander op. Zo ontbraken de in Roemenië voor biologische export benodigde papieren en was er sprake van nog meer 'onregelmatigheden'. Voldoende om de beide betrokken bedrijven stil te leggen.
Consumenten betalen tot aan het dubbele voor producten die biologisch geteeld en verwerkt zijn. Geen beste zaak dus, als je als biologische sector het vertrouwen wilt houden.
Zelfs bio-certificaat was vervallen
Een opvallende rol is in dit geheel weggelegd voor de Roemeense toezichthouders. Een van de twee betrokken bedrijven, JustOrganic, was in 2012 al betrokken bij een vergelijkbare zwendel met 1.700 ton 'biologische' soja die naar Italië verkocht is. Dit voorjaar kreeg de top van het bedrijf huisarrest opgelegd, maar dat kon niet voorkomen dat er toch weer gehandeld werd. En dat terwijl de bedrijven en hun leidinggevenden met naam en toenaam bekend zijn.
Dat zou helemaal niet mogelijk moeten zijn geweest. Volgens de EU-biologische regelgeving moet de toezichthouder die een overtreding vaststelt, het de overtreder verbieden gedurende geruime tijd nog te handelen in producten met een biokeur. Dat zou volgens het Roemeense ministerie van landbouw alleen voor personen gelden, maar niet voor bedrijven. Toch blijkt al sinds eind 2013 zelfs het bio-certificaat van JustOrganic, het bedrijf dus, te zijn vervallen. Dat staat echter alleen in het Roemeens vermeld. Op de site van het ministerie prijkt echter nog steeds het - ongeldige - certificaat.
Domme hebzucht van twee kanten
Maar ook de inkopende partijen zijn niet schoon te pleiten. Waarom doen bedrijven zaken met handelaren die als fraudeurs bekend staan?
Volgens de woorden van een Duitse handelaar die anoniem wil doe je dat alleen uit "domme hebzucht“, schrijft taz.de.
De Roemeense toezichthouders blijken er in Europees verband niet best op te staan. Al in april 2013 stelden inspecteurs van de Europese Commissie 'zware tekortkomingen' vast bij het toezicht op de biologische sector. Inspecties leken meer op een interview dan op een werkelijke inspectie. De keren dat een rijksinspecteur daadwerkelijk een voet in een stal of opslagplaats voor bestrijdingsmiddelen zette, zouden op de vingers van een hand te tellen zijn geweest. En hoewel de overheid beterschap beloofde, laat dit jongste geval genadeloos zien dat dat bij mooie woorden gebleven is.
Op taz.de pleit Jochen Neuendorff, manager van de controle-instantie GfRS (Göttingen) er voor dat de Bundesregierung en de EC veel meer druk op Roemenië zetten. "De Commissie moet uit de moderatorrol stappen en nu duidelijk maken wat ze hebben wil". Alleen op die manier is voor de biologische landbouw een gerechtvaardigde toekomst weggelegd. Anders gezegd: mensen moeten er door de handhaving van regels op kunnen vertrouwen dat iets waar biologisch op staat ook daadwerkelijk biologisch is.
Fotocredits: biologische poffertjes, dorineruter
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Roemenië geldt ook op andere terreinen als een Sodom en Gomorra. Kuiperij en misdaad welen en tierig. Het ware verstandig om altijd naar de herkomst te kijken van de producten met een 'keur'merk. Dat geeft nog geen garanties maar wellicht toch een indicatie voor de betrouwbaarheid van de informatie over aard en samenstelling van een product.
Roemenië geldt als een Sodom en Gomorra voor wat betreft voedselveiligheid. Men stelt gewoon andere prioriteiten zullen we maar zeggen. Het is een volwaardig EU lid en onze NVWA staat tandenknarsend aan de zijlijn omdat de lokale VWA alles volgens de EU regels uitvoert. Controle op 'Bio' is erg eenvoudig. Een simpel monster naar een pesticiden lab sturen geeft binnen vijf dagen de uitslag. Kost wel € 500,00 en dat gaat van de winst af die deze fraudeurs zo maximaal mogelijk willen maken. Bio fraude wordt een van de trends van voedselfraudes voor de komende jaren. Dit is een van mijn voorspellingen uit mijn boek "Ons Voedselbombardement."