1 min
Opvallend genoeg staat het niet in de Viswijzer, maar is het wel een item in met name Amerikaanse voedingsadviezen: het kwikgehalte in de vis. Een tijd geleden kon je maar beter helemaal geen vis eten, maar tegenwoordig is vis weer goed. Het Voedingscentrum beveelt 1 tot 2 keer per week vis aan. Maar hoe zit het dan met het kwikgehalte?
Kwik komt overal op aarde van nature voor in gesteente, aarde en water. Het 'kwikvisprobleem' is het directe gevolg van het kwik die in de atmosfeer vrijkomt door verbranding van fossiele brandstoffen, mijnbouw en andere industrie en afvalverbranding. Dit (anorganische) kwik slaat neer in de oceanen en op het land in een vorm die uiteindelijk ook nog weinig schadelijk is. Eenmaal in zee, wordt het kwik op z'n weg naar de bodem door bacterieën omgezet in methylkwik, een bioaccumulatieve toxische verbinding.
Vanaf de bodem van de oceanen vindt het zijn weg in de voedselketen, via phytoplankton, het zoöplankton, kleine vissen en zo door in de voedselketen van dieren die elkaar opeten tot in de grootste roofvissen. Haaien en zwaardvissen kunnen in hun vlees concentraties kwik opgehoopt hebben die 10 miljoen keer hoger liggen dan die van hun directe leefomgeving.
De laatste eter in de voedselketen is de mens. Vrijwel alle methylkwik die wij binnen krijgen, is afkomstig van vis. Van methylkwik is bewezen dat het schadelijke effecten heeft op de hersen- en zenuwstelselontwikkeling van foetussen, babies en kinderen.
Er zijn twee manieren om onze blootstelling aan kwik te verminderen. De ene is nog meer inzetten op alternatieve energiebronnen. Waar dat in de VS de goede kant op lijkt te gaan met kwikreducerende wetgeving voor kolencentrales, wordt dat in Azië helaas weer teniet gedaan door de snel groeiende industrieën daar. Azië is inmiddels verantwoordelijk voor tweederde van de door mensen gegenereerde kwikuitstoot.
De andere optie is vis te eten met zo laag mogelijk kwikniveau's. Zwangere en borstvoedende vrouwen en jonge kinderen doen er goed aan helemaal geen vis met substantiële kwikniveau's te eten. Welke dus wel? Daar kun je viswijzers voor gebruiken, Grist zet er een aantal op een rijtje: de online kwikcalculators van NRDC en GotMercury.org (beide Amerikaans), en de plaatjes met hoeveel maaltijden je mag eten van een bepaalde soort vis en waarom van het Health Defend Fund of het overzichtsplaatje met vissoorten met veel en weinig kwik uit het The Blue Ocean Institute rapport:
Kwik en vis zijn vooralsnog onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een reden om zorgvuldig met ons leefmilieu om te gaan
Fotocredits: HUSO, een kwikdruppel
Dit artikel afdrukken
Vanaf de bodem van de oceanen vindt het zijn weg in de voedselketen, via phytoplankton, het zoöplankton, kleine vissen en zo door in de voedselketen van dieren die elkaar opeten tot in de grootste roofvissen. Haaien en zwaardvissen kunnen in hun vlees concentraties kwik opgehoopt hebben die 10 miljoen keer hoger liggen dan die van hun directe leefomgeving.
De laatste eter in de voedselketen is de mens. Vrijwel alle methylkwik die wij binnen krijgen, is afkomstig van vis. Van methylkwik is bewezen dat het schadelijke effecten heeft op de hersen- en zenuwstelselontwikkeling van foetussen, babies en kinderen.
Er zijn twee manieren om onze blootstelling aan kwik te verminderen. De ene is nog meer inzetten op alternatieve energiebronnen. Waar dat in de VS de goede kant op lijkt te gaan met kwikreducerende wetgeving voor kolencentrales, wordt dat in Azië helaas weer teniet gedaan door de snel groeiende industrieën daar. Azië is inmiddels verantwoordelijk voor tweederde van de door mensen gegenereerde kwikuitstoot.
De andere optie is vis te eten met zo laag mogelijk kwikniveau's. Zwangere en borstvoedende vrouwen en jonge kinderen doen er goed aan helemaal geen vis met substantiële kwikniveau's te eten. Welke dus wel? Daar kun je viswijzers voor gebruiken, Grist zet er een aantal op een rijtje: de online kwikcalculators van NRDC en GotMercury.org (beide Amerikaans), en de plaatjes met hoeveel maaltijden je mag eten van een bepaalde soort vis en waarom van het Health Defend Fund of het overzichtsplaatje met vissoorten met veel en weinig kwik uit het The Blue Ocean Institute rapport:
Kwik en vis zijn vooralsnog onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een reden om zorgvuldig met ons leefmilieu om te gaan
Fotocredits: HUSO, een kwikdruppel
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
Met de laatste zin van het stuk ben ik het 100% eens. Echter, de Gezondheidsraad in Nederland heeft (in lijn met alle andere soortgelijke instituten in de wereld) een risk-benefit afweging gemaakt om visconsumptie. Aan de 'riskkant' is kwik genomen als meest risicovolle component. De risico's van kwik meegewogen ten opzichte van de voordelen van het eten van vis, komt de GR uit op het advies om twee porties vis te eten waarvan 1 portie vette vis. Dit is de optimale hoeveelheid vis. meer levert niet meer gezondheidswinst op. Zwangere vrouwen wordt niet aangeraden meer dan 2 porties vis te eten per week. Zo hebben ze wel de voordelen en verwaarloosbaar risico van eventueel aanwezig kwik of dioxines.
De gehele onderbouwing is te vinden in het achtergronddocument van de GR:
AchtergronddocumentGR
In de kantlijn; 'Hoe (on)gezond is vis?' was een bijlage uit het EOS-Magazine van zomer 2010 en waarbij een 'gifwijzer' werd opgevist uit verschillende bronnen.
Paling, pangasius, botervis, blauwvintonijn: het zijn kleine gifbommen die je beter nooit meer op je bord legt. Oesters of slijkmosselen kan je dan weer wél met een gerust gemoed eten. Dat blijkt na grondig speurwerk van Eos, dat wetenschappelijke informatie onder de loep nam over alle vissoorten en schaal- en schelpdieren die in België en Nederland te koop zijn. Niet alleen de giftige stoffen in de zeedieren werden onderzocht, maar ook of de vis op een ecologisch verantwoorde manier wordt gevangen en de mate waarin hij bedreigd is. De combinatie van ecologische en gezondheidsinformatie is een primeur in Europa.