Met gene editing, ook wel crispr-cas genoemd, kunnen genetici alle leven veranderen. Erfelijke ziekten kunnen worden weggesneden uit zaad of eicellen. Tomaten kunnen binnen een dag lekkerder en langer houdbaar gemaakt worden. Melkkoeien kunnen op dezelfde manier meteen ook vleeskoe worden gemaakt, zodat hun karkas meer oplevert. Maar wat willen we? Omdat alles kan en van alles zal gebeuren, is de vraag niet óf we de technieken willen, maar onder welke voorwaarden we die willen toepassen. Jopie Duijnhouwer vroeg begin 2016 aandacht voor die vraag. De KNAW volgde in november. De NRC besprak de vraag afgelopen vrijdag.
Lees ook
-
93
+Europees Hof legt het spelen met DNA aan banden 26 jul 2018
-
11
+Europees Hof van Justitie vindt nieuwe veredelingstechnieken wél genetische modificatie 25 jul 2018
-
7
+Van chemische bestrijding naar ecologische gewasbescherming 28 nov 2017
-
2
+Omstreden gentechniek biedt medische diagnostiek grote kansen 3 mei 2017
- 0 MIT en Harvard verwerven patent Crispr-technologie 18 feb 2017
Liesbeth, ik begrijp niet helemaal wat je bedoelt met 'dat de overheid haar verantwoordelijkheid moet nemen als de zaken voor jou niet goed meer lopen.'
Maar het klopt dat ik veel vertrouwen heb in de toekomst, en vooral in het vermogen van mensen om met risico's om te gaan. Daarom vind ik het ook lastig om dingen te laten omdat ze eventueel in de toekomst risico's zouden kunnen opleveren die we nu nog niet kennen. Ik denk overigens juist niet dat dat een verrassende mening is voor een ondernemer.
Henric, ik leid uit je antwoord af dat je vertrouwen hebt in een goede afloop en dat de overheid haar verantwoordelijkheid moet nemen als de zaken voor jou niet goed meer lopen. Volgens deze logica verandert er dus pas wat als het risico gematerialiseerd is. Verrassende mening voor een ondernemer, maar ik respecteer'm. We zijn dan een keer snel uitgepraat!
Nog grotere snelheid, Henric, en de status van gene editing als natuurlijk (zie de teksten van Jopie en Hendrik Rietman).
Ik denk overigens niet dat wetgeving de oplossing gaat bieden (dat blijft zoals het is), maar moraliteit. Dat betekent in concreto: het voorzorgsprincipe toepassen. Ik vrees dat dat betekent: leren toepassen, want zo intensief zijn we dat niet gewend.
Dick, dat weet ik. Zo is het altijd al geweest. Blijft de vraag staan waarom het nu opeens niet meer zou kunnen.
Even praktisch, volgens mij is het in Europa niet toegestaan om genetisch aangepaste gewassen te telen. Sleutelen aan mensen is al helemaal uit den boze. Wat is het probleem dat nu opgelost moet worden?
Henric, wet volgt praktijk. Wet is dus altijd later dan het mogelijke delict, dat echter nog geen delict was toen de wet nog niet bestond. Dat weet iedere jurist en rechtsfilosoof.
De rechtsfilosoof zal jou dan ook zeggen: hoe maak je wetten voor een terrein waarop dagelijks nieuwe praktijken ontstaan?
Het antwoord heeft hij ook niet zomaar, al zal hij waarschijnlijk iets brabbelen van doel- ipv detailwetgeving. Maar hoe maak je dan adequate doelwetten als je met een moving target te maken hebt?
Pufff, daar komen we niet. En dus is dit het meest waarschijnlijke scenario: we gaan spannende dingen zien waar spannende ethische discussies over ontstaan waarin iedereen zijn grote tegen gelijk opeist en waar de wetgever achteraan hijgt en zegt 'tis ingewikkeld'.