13
Fotocredits: 'Pot', Pixabay

FlashVolledige kringlooplandbouw is een illusie

Dat zegt bodemexpert Ruud Hendriks van de biologische MBO-opleiding Warmonderhof in Dronten, een man die kringlopen en biologische landbouw alleen al vanuit zijn leeropdracht een warm hart toedraagt.

Van oudsher is er altijd uitspoeling van meststoffen geweest. Uitspoeling betekent dat een deel niet door de te telen gewassen wordt opgenomen. Voor stikstof is dat in Nederland bijvoorbeeld zo'n 45%, zegt Hendriks. Nog eens 45% wordt mensenpoep en -pies en komt niet meer op het land, maar verdwijnt via de riolen en wordt verbrand als rioolslib. Het mag namelijk niet op het land gebruikt worden. En als het wel zou mogen, dan zou het niet geschikt zijn als biologische mest omdat mensen maar een paar procent biologisch eten.

Een groot dilemma dus in een land dat sinds minister Schouten van Landbouw zegt voor kringlooplandbouw te willen gaan. Hendriks eerste zorg - net als die van Theun Vellinga - is de herintroductie van mensenmest in de landbouwcyclus. Maar daarmee is landbouw nog niet biologisch, want de uitspoeling blijft in de tientallen procenten lopen. Bovendien zet het biologisch op achterstand.

Hendriks zegt op Ekoland: "Al wordt álles uit de maatschappij weer teruggebracht in het landbouwsysteem, dan nóg heeft de landbouw onvermijdelijk verliezen die moeten worden aangevuld. Daarbij is dit pas mogelijk wanneer een flink deel van de maatschappij biologisch consumeert. Overigens hebben alle landbouwsystemen met deze verliezen te maken. Mijn grootse zorg is dat de gangbare landbouw werk gaat maken van retourstromen. Mogelijk door het inzetten van rioolslib, zoals in het buitenland al gebeurd. Dit is een mooie ontwikkeling, maar zet de biologische landbouw op ‘achterstand’ omdat deze sector voorlopig nog geen retourstromen kan benutten en dientengevolge inteert.”

Wie even doordenkt, concludeert: als kringlooplandbouw niet kan, is biologische bemesting al helemaal een illusie. Wat betekent dat voor beleidsmakers die juist een forse groei van biologisch promoten?

Wat best bizar is: Oekraïne - een belangrijke veevoerproducent - exporteerde in het oorlogsjaar 2022 13% meer biologisch, waaronder het nodige veevoer. Zonder de mest (via het voer) daarvandaan zou het areaal biologische planten hier niet bemest kunnen worden.

Ekoland - Ruud Hendriks: ?Volledige kringlooplandbouw én volledige biologische landbouw is niet haalbaar? | Ekoland.nl - Nieuws en kennis voor de biologische sector, 6 mrt 2023
  • Waardeer dit artikel door het te delen:
Laden...
Jopie Duijnhouwer
  • #1
  • 6 mrt '23
  • 17:40

En waren halen de bio boeren uit de Oekraïne hun nutriënten????

Hendrik J. Kaput
Hendrik J. Kaput Landbouw & energie
  • #2
  • 6 mrt '23
  • 20:44

Makkie! Niet alleen de bioboeren. Wiki:
Chernozem is een zeer vruchtbare grond die hoge landbouwopbrengsten geeft en uitstekende agronomische omstandigheden biedt voor de productie van gewassen, vooral granen en oliehoudende zaden. Deze zwarte grond is rijk aan fosforzuren, fosfaat en stikstof.

Dick Veerman
Dick Veerman Hoofdredacteur Foodlog
  • #3
  • 6 mrt '23
  • 21:47

En gaat dat dan door tot in lengte van eeuwen?

Ruud Hendriks, is biologisch veevoer uit Oekraïne voor Nederland een volhoudbare centripetal concentration?

Hendrik J. Kaput
Hendrik J. Kaput Landbouw & energie
  • #4
  • 7 mrt '23
  • 5:11

Bodemerosie is een toenemend probleem.

Ruud Hendriks
Ruud Hendriks Land- en tuinbouw
  • #5
  • 7 mrt '23
  • 9:57

Oekraïne heeft prachtige bodem met veel reserve. Maar met een rijke grond is niet anders dan met een miljonair. Je kan lang en veel uitgeven, maar als er niks binnen komt wordt de reserve minder en een keer is het op. Onze zandgronden zijn na 10.000 jaar inmiddels 'op'. Onze jonge polders hebben voor decennia? eeuwen? reserves. Maar om daar bij te kunnen moet je de doorwortelbaarheid en de biologie in die bodem wel optimaal verzorgen. Dat doen we nu niet, de bodem verdicht, de hoeveelheid organische stof in de Nederlandse ondergrond daalt. In de bouwvoor blijft deze gemiddeld wel hetzelfde, maar daar daalt de kwaliteit.

De erosie die Hendrik benoemt is overal gaande. Soms zichtbaar met stofstormen, in Nederland meer onzichtbaar maar zeker ook ervaarbaar. Elke kilo mineralen die Nederland binnen haalt en die hier en omringede landen als mest of als product eindigt is een bijdrage aan het interen van die gebieden waar het voer vandaan komt.

Van de stikstof die de landbouw binnen komt is 2/3 afkomstig uit (kracht)voer, 1/3 uit kunstmest. Fosfaataanvoer in de landbouw is vrijwel volledig krachtvoer, nog maar een paar procent kunstmest.
stroomschema N en P
of copy paste.... https://www.clo.nl/indicatoren/nl0094-stroomschema-stikstof-en-fosfor

Ik vind een reactie niet ok

Help de schrijver de juiste toon te vinden waarop je naar hem of haar wilt luisteren.
Klik op de naam van de schrijver en gebruik het "Stuur een mail" veld op zijn of haar profiel om je bericht te versturen.

sluit

Log in om te reageren en duimen uit te delen. Nog geen account? Meld je nu aan!

Lees alles over reageren in de gespreksregels.