Elk Europees land heeft zijn eigen culinaire Kersttradities.
Volgens The Guardian eet Europa als volgt met Kerst.
Zoete dromen uit Lissabon
In Lissabon vliegen de zalige zoetigheden je om de oren. Mensen staan bij de pastelarias (bakkerijen) in de rij voor cakes, toetjes en gebakken broodjes. Vanaf eerste Kerstdag tot Driekoningen eten Portugezen traditioneel Bolo Rei. Deze Portugese koningstaart kun je het beste halen bij Confeitaria Nacional, de oudste bakkerij uit de stad. De uit 1829 stammende bakkerij introduceerde als eerste de van oorsprong Franse cake. Volgens foodie Célia Pedroso moeten we vooral sonhos, oftewel dromen, proberen.
Brusselse speculoos
De geur van kruidige, gebakken koekjes typeert volgens Jennifer Rankin in december de Lage Landen. Hoewel speculoos vaak geassocieerd wordt met Sinterklaas, heeft Brussel het als cultureel eigendom geclaimd. In december gaan Brusselse bakkers los op grote speculoos kerstbomen, traditioneel gemaakt in houten mallen. Volgens Rankin moeten we vooral langs bakkerij Maison Dandoy, waar de overover- overgrootvader 186 jaar geleden het recept voor speculoos al introduceerde. Wat The Guardian niet weet, is dat de schoonvader van Brusselaar Nick Trachet de mallen van Dandoy sneed.
Karper als kalkoen in Tsjechië
Tsjechen hebben geen last van het wat-eten-we-met-kerst dilemma. In bad gaan zit er ook even niet in. Traditioneel eet de Tsjech namelijk op kerstavond karper, mét aardappelsalade. De karper zwemt de dagen voor kerst in bad. Begin december verschijnen in alle Praagse straten tonnen en teilen gevuld met karpers. Milieu- en dierenactivisten kunnen overigens de, in hun ogen wrede, karper slachtpartijen op straat niet waarderen. Voor wat extra geluk stop je wat schubben van de karper in je portemonnee. Op kerstochtend staat traditioneel Vanocka op het menu, een zoet kerstbrood met rozijnen, amandelen en citroenschil.
Berliner bollen
"Ich bin ein Berliner" zei John F Kennedy tijdens zijn legendarische speech in juni 1963. Deze uitspraak veranderde in de grammaticale mythe "Ik ben een Berlijnse bol". Duitsers eten de bol traditioneel tijdens de jaarwisseling. Berliner bollen zijn een soort gefrituurde donuts gevuld met jam en afgetopt met poedersuiker. Om de verwarring compleet te maken noemen Berlijners de bollen trouwens Berliner pfannkuchen. Met een hap van deze bol ga je een voorspoedig nieuwjaar tegemoet. Maar pas op, traditioneel zit in 1 op de 8 bollen mosterd in plaats van jam. Guten Rutsch!
Russische salat olivjé
De van oorsprong Belgische kok Lucien Olivier introduceerde rond 1860 in het Heritage restaurant in Moskou de 'Salade Olivier', een salade van groenten, aardappelen en vlees omhuld in veel mayonaise. De salade werd al snel een signature dish. Het geheime recept werd door Oliviers souschef gejat en ging een eigen leven leiden. Het gerecht is nu vooral tijdens nieuwjaar populair, zelfs de personages uit Ирония судьбы, или С лёгким паром!, de ultieme Russische nieuwjaarsfilm, eten de Russische salade.
Zoek de amandel in Denemarken
Op kerstavond eten de Denen risalamande toe. Het is een koude rijstpudding met room, amandelen en warme kersensaus. Tot de tweede wereldoorlog aten de Denen alleen rijstpudding, maar door de prijsstijging van rijst tijdens de oorlog begonnen Denen met het toevoegen van room en amandelen. Daarmee ontstond ook de traditie van de hele amandel. Op 24 december komt een grote kom pudding op tafel, met daarin een hele amandel verstopt. Wie de amandel krijgt, krijgt het "amandel kadootje". Vooral opa's en oma's hebben er een handje van de amandel te verstoppen in hun mond of hand. Hierdoor blijft elke hap spannend en gaat de pudding tot de laatste hap op met overvolle buiken tot gevolg.
Roemenen slachten varkens
Op 20 december wordt op het Roemeense platteland traditioneel een varken geslacht dat vervolgens wordt klaargemaakt voor de kerstmaaltijd. De hele vakantieperiode zijn varkensvleesgerechten overigens geliefd. Samen met Tuica, een soort Palinka. Deze zelf gestookte fruitbrandewijn wordt vaak van zelf verzamelde pruimen of andere vruchten gemaakt.
101 gerechten op de Zweedse smörgåsbord
In Zweden draait het met kerst maar om één ding: de kersteditie van de smörgåsbord: de Julbord, oftewel de Kersttafel. Op 24 december begint het eetfestijn voor de Zweden 's middags met dezelfde rijstpudding met amandel in Denemarken. 's Avonds staan in elk huis en restaurant typische Zweedse gerechten op de Julbord. Naast ingelegde haring, gehaktballetjes en gemarineerde zalm vindt je er ook specifieke kerstgerechten zoals bijvoorbeeld aardappel-ansjovis casserole, brood gedoopt in varkensvleesbouillon, kerstham en een geleiachtige witvisgerecht. Dit wordt allemaal weggespoeld met de non-alcoholische Zweedse kerstfrisdrank Julmust of Akvavit. Restaurants zijn voor de Julbord standaard volgeboekt. Volgens Lola Akin Made Åkerström moet je voor een unieke, sfeervolle ervaring aan boord stappen van stoomboten van Strömma die je al etend rond de archipelago rondvaren.
Noël in Frankrijk
Kim Wilsher vertelt dat vroeger de Franse kerstmaaltijd, Le Réveillon, op kerstavond afhing van de regio waar je vandaag kwam. In het westen aten ze oesters, foie gras in de Elzas en het zuid-westen, en op het platteland stond varken op het menu. Typisch Frans is de Bûche de Noël, de kerststronk. Vroeger was het idee dat de stronk nog brandde als de familie terugkwam van de kerst mis, tegenwoordig is het een dessert van chocoladetaart gevuld met ijs in de vorm van een boom. Ook het avondmaal van 31 december heet in Frankrijk Réveillon en voert hetzelfde spektakel nogmaals op met Champagne in gezelschap dat daar het geld aan wil besteden.
Suiker in Spanje
Na het traditionele gerechten met schaaldieren, brasem, lam en kalkoen komt voor Spanjaarden het belangrijkste op tafel: zoete, suikerrijke lekkernijen. Vooral turróns(nougat met amandelen) en de koekjes polvorones en mantecados mogen niet ontbreken. De oudste en meest bekende banketbakkers waar je in Madrid je kerstlekkernijen kunt halen zijn Casa Mira, La Antigua Pastelería del Pozo en El Riojano. Net als Portugezen gaan Spaanse stedelingen met Kerst vooral lekker kant-en-klaar naar de banketbakker.
Wat eet jij en kocht je het ook kant-en-klaar?
Dit artikel afdrukken
Zoete dromen uit Lissabon
In Lissabon vliegen de zalige zoetigheden je om de oren. Mensen staan bij de pastelarias (bakkerijen) in de rij voor cakes, toetjes en gebakken broodjes. Vanaf eerste Kerstdag tot Driekoningen eten Portugezen traditioneel Bolo Rei. Deze Portugese koningstaart kun je het beste halen bij Confeitaria Nacional, de oudste bakkerij uit de stad. De uit 1829 stammende bakkerij introduceerde als eerste de van oorsprong Franse cake. Volgens foodie Célia Pedroso moeten we vooral sonhos, oftewel dromen, proberen.
Brusselse speculoos
De geur van kruidige, gebakken koekjes typeert volgens Jennifer Rankin in december de Lage Landen. Hoewel speculoos vaak geassocieerd wordt met Sinterklaas, heeft Brussel het als cultureel eigendom geclaimd. In december gaan Brusselse bakkers los op grote speculoos kerstbomen, traditioneel gemaakt in houten mallen. Volgens Rankin moeten we vooral langs bakkerij Maison Dandoy, waar de overover- overgrootvader 186 jaar geleden het recept voor speculoos al introduceerde. Wat The Guardian niet weet, is dat de schoonvader van Brusselaar Nick Trachet de mallen van Dandoy sneed.
Karper als kalkoen in Tsjechië
Tsjechen hebben geen last van het wat-eten-we-met-kerst dilemma. In bad gaan zit er ook even niet in. Traditioneel eet de Tsjech namelijk op kerstavond karper, mét aardappelsalade. De karper zwemt de dagen voor kerst in bad. Begin december verschijnen in alle Praagse straten tonnen en teilen gevuld met karpers. Milieu- en dierenactivisten kunnen overigens de, in hun ogen wrede, karper slachtpartijen op straat niet waarderen. Voor wat extra geluk stop je wat schubben van de karper in je portemonnee. Op kerstochtend staat traditioneel Vanocka op het menu, een zoet kerstbrood met rozijnen, amandelen en citroenschil.
Berliner bollen
"Ich bin ein Berliner" zei John F Kennedy tijdens zijn legendarische speech in juni 1963. Deze uitspraak veranderde in de grammaticale mythe "Ik ben een Berlijnse bol". Duitsers eten de bol traditioneel tijdens de jaarwisseling. Berliner bollen zijn een soort gefrituurde donuts gevuld met jam en afgetopt met poedersuiker. Om de verwarring compleet te maken noemen Berlijners de bollen trouwens Berliner pfannkuchen. Met een hap van deze bol ga je een voorspoedig nieuwjaar tegemoet. Maar pas op, traditioneel zit in 1 op de 8 bollen mosterd in plaats van jam. Guten Rutsch!
Russische salat olivjé
De van oorsprong Belgische kok Lucien Olivier introduceerde rond 1860 in het Heritage restaurant in Moskou de 'Salade Olivier', een salade van groenten, aardappelen en vlees omhuld in veel mayonaise. De salade werd al snel een signature dish. Het geheime recept werd door Oliviers souschef gejat en ging een eigen leven leiden. Het gerecht is nu vooral tijdens nieuwjaar populair, zelfs de personages uit Ирония судьбы, или С лёгким паром!, de ultieme Russische nieuwjaarsfilm, eten de Russische salade.
Zoek de amandel in Denemarken
Op kerstavond eten de Denen risalamande toe. Het is een koude rijstpudding met room, amandelen en warme kersensaus. Tot de tweede wereldoorlog aten de Denen alleen rijstpudding, maar door de prijsstijging van rijst tijdens de oorlog begonnen Denen met het toevoegen van room en amandelen. Daarmee ontstond ook de traditie van de hele amandel. Op 24 december komt een grote kom pudding op tafel, met daarin een hele amandel verstopt. Wie de amandel krijgt, krijgt het "amandel kadootje". Vooral opa's en oma's hebben er een handje van de amandel te verstoppen in hun mond of hand. Hierdoor blijft elke hap spannend en gaat de pudding tot de laatste hap op met overvolle buiken tot gevolg.
Roemenen slachten varkens
Op 20 december wordt op het Roemeense platteland traditioneel een varken geslacht dat vervolgens wordt klaargemaakt voor de kerstmaaltijd. De hele vakantieperiode zijn varkensvleesgerechten overigens geliefd. Samen met Tuica, een soort Palinka. Deze zelf gestookte fruitbrandewijn wordt vaak van zelf verzamelde pruimen of andere vruchten gemaakt.
101 gerechten op de Zweedse smörgåsbord
In Zweden draait het met kerst maar om één ding: de kersteditie van de smörgåsbord: de Julbord, oftewel de Kersttafel. Op 24 december begint het eetfestijn voor de Zweden 's middags met dezelfde rijstpudding met amandel in Denemarken. 's Avonds staan in elk huis en restaurant typische Zweedse gerechten op de Julbord. Naast ingelegde haring, gehaktballetjes en gemarineerde zalm vindt je er ook specifieke kerstgerechten zoals bijvoorbeeld aardappel-ansjovis casserole, brood gedoopt in varkensvleesbouillon, kerstham en een geleiachtige witvisgerecht. Dit wordt allemaal weggespoeld met de non-alcoholische Zweedse kerstfrisdrank Julmust of Akvavit. Restaurants zijn voor de Julbord standaard volgeboekt. Volgens Lola Akin Made Åkerström moet je voor een unieke, sfeervolle ervaring aan boord stappen van stoomboten van Strömma die je al etend rond de archipelago rondvaren.
Noël in Frankrijk
Kim Wilsher vertelt dat vroeger de Franse kerstmaaltijd, Le Réveillon, op kerstavond afhing van de regio waar je vandaag kwam. In het westen aten ze oesters, foie gras in de Elzas en het zuid-westen, en op het platteland stond varken op het menu. Typisch Frans is de Bûche de Noël, de kerststronk. Vroeger was het idee dat de stronk nog brandde als de familie terugkwam van de kerst mis, tegenwoordig is het een dessert van chocoladetaart gevuld met ijs in de vorm van een boom. Ook het avondmaal van 31 december heet in Frankrijk Réveillon en voert hetzelfde spektakel nogmaals op met Champagne in gezelschap dat daar het geld aan wil besteden.
Suiker in Spanje
Na het traditionele gerechten met schaaldieren, brasem, lam en kalkoen komt voor Spanjaarden het belangrijkste op tafel: zoete, suikerrijke lekkernijen. Vooral turróns(nougat met amandelen) en de koekjes polvorones en mantecados mogen niet ontbreken. De oudste en meest bekende banketbakkers waar je in Madrid je kerstlekkernijen kunt halen zijn Casa Mira, La Antigua Pastelería del Pozo en El Riojano. Net als Portugezen gaan Spaanse stedelingen met Kerst vooral lekker kant-en-klaar naar de banketbakker.
Wat eet jij en kocht je het ook kant-en-klaar?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Wat persoonlijke appreciatie van Brusselse speculaas ook mag zijn, deze koek hoort ook hier niet bij Kerstmis, maar wordt het hele jaar door verkocht.
Praag: waar Plockova het niet over heeft, is dat de moordende graten van karper en kaarslicht niet echt samen gaan
Frankrijk: Wilsher vergeet de 'boudin de noël', de kerstbloedworst die heel populair is dat land
Hans #8 :
“Ria#6
Ria, kun jij meer duidelijkheid geven over “dry aged côte de boeuf” (ref #3).”
Daarna geef je jouw mening daarover.
Ik lees jouw reactie nu net pas goed. Dank voor jouw info. Grappig is dat ik nooit iets vermeld heb over ‘dry aged beef’. Ik heb daar nl. persoonllijk geen verstand van. Maar heb nu misschien van jou geleerd dat dat ook met een korrel zout genomen kan worden soms.
Erik #10 :
“Laten we even direct vaststellen dat jij geen idee kunt hebben over wat ik wel of niet weet, Ria. Tevens nogal flauw om je opmerking nadien aan te passen. Leg het verder maar uit aan Hans, want die lijkt ook niet zo lekker in z'n vel te zitten op deze 2e Kerstdag.
Beetje jammer dit.”
Waar begin ik? Inderdaad; een beetje jammer dit allemaal.
Hans verdient trouwens jouw commentaar niet, net als ik: Bijv "(...) want die lijkt ook niet zo lekker in z'n vel te zitten op deze 2e Kerstdag.").
‘Flauw dat ik naderhand opmerkingen aanpas'?: Deze heb ik 1x eerder op deze website gehoord. Maar soms als mij iets aan het hart gaat, pas ik de post aan, zodat het zorgvuldiger weergeeft wat ik wil zeggen. In de tussentijd heb ik dan geen reactie ontvangen. Of de reactie gebeurt tegelijkertijd, terwijl ik bezig ben. Ik maak mijn post dan eerst af, voordat ik de andere reactie lees.
Altijd als ik iets nieuws aanbreng, wordt het een nieuwe post of ik vermeld dat (met tijdsaanduiding) in het bericht zelf. Mijn intentie is nooit de ander af te troeven. Het gaat mij om discussie.
Ik vind jou wel ietwat agressief in jouw beweringen.
Jij gaf in #5 geen kennis aan, maar een vermoeden. En je wist niet eens de echte persoon te adresseren. Blijft voor mij de vraag of je echte aandacht hebt/geeft? En kennis hebt.
Wat een opmerkingen allemaal; ik moet ze eerst goed doorlezen en dat kost mij soms tijd.
Ik kom erop terug
‘Wat eet Europa’ moet uiteraard ‘wat eet een deel van Europa’ zijn — de alleen door The Guardian zelf verklaarde top 10. En NL zit er uiteraard niet bij. Niet noemenswaard omdat thuisland GB dit
zelf ook wel weet en omdat de traditionele kerstdis in de low countries regelrecht bij hen vandaan komt. Hoewel kalkoen hier gelukkig nooit een hoge vlucht genomen heeft. Ovens te klein, dus altijd te groot en droog en duur.
Makkelijker te hanteren en te bereiden rollades zijn voordeliger en hun slagingspercentage ligt hoger. Mogelijk een konijn, haas of fazantje in de buitencategorie en dat is het wel. Piepers met vette jus, hotelspruiten, spercies, rood kokende stoofperen, griesmeel-kookpuddinkje met bessenpent toe en nuchtere Kees is weer klaar tot volgend jaar.
PS
Speculoos is natuurlijk niets. Hoe hoog Huize Dandoy zichzelf ook aanprijst. Het is het flauwe Belgische specerijenLOZE aftreksel van onze eerder uitgevonden speculaas met, als je geluk hebt, een zweem van kaneelsmaak. Om in populaire termen te blijven: sjoemel-speculaas.
#11 Hans, dat sarcasme kwam niet goed uit de verf, want deze hipster woont aan een zandpad naast bos en weiland. Maar helemaal goed en duidelijk zo!
Mijn 'logo' zou je kunnen vertalen in dat voedsel onlosmakelijk verbonden is met de dood. Het vormpje om zo'n ei te bakken kun je overigens gewoon in de winkel kopen en eronder liggen 2 plakjes gebakken spek.