Een groep Belgische filosofen en plantenwetenschappers probeerde te achterhalen waarom het anti-GMO sentiment zo sterk is en blijft. Volgens hen is er een groeiende hoeveelheid bewijsmateriaal dat GM-gewassen niet zorgen voor specifieke gezondheids- of milieurisico’s. Dat schrijft vakblad FoodNavigator.

Buikgevoel
Volgens het Belgische onderzoek wijzen mensen genetisch gemodificeerde organismen vooral intuïtief af. De wetenschappers betogen dat de intuïtieve geest niet in staat is om met vragen als ‘hoe werkt het?’ en ‘is het gevaarlijk?’ om te gaan. Onze geest wil en kan niet veel tijd besteden aan het begrijpen van complexe technologieën en de daarmee samenhangende gevolgen. Daarom wint onze intuïtie, aldus de wetenschappers. Het komt voort uit een beschermingsmechanisme dat we baseren op aannames en bijgelovigheden.

Zo heeft bijvoorbeeld het woord ‘natuurlijk’ een positieve toon in ons brein die ons beter past. Hetzelfde geldt voor producten 'zonder toevoegingen', 'zonder bewerking' en dus ook 'zonder manipulatie'. Mensen moeten niet rommelen en wetenschappers mogen geen ‘God spelen’, vindt de publieke opinie. Andere intuïties baseren we op morele bezwaren, emoties en verhalen die rondzwerven. Negatieve verhalen zouden blijven hangen. Dat geldt met name voor gevoelens die walging opwekken. Ze leiden tot een ‘buikgevoel’.
Het zijn emoties en gevoelens die moeilijk tot niet te counteren zijn, zegt auteur en filosoof aan de Universiteit van Gent, Stefaan Blancke.

Verlies wezenskenmerken
Een andere verklaring is gelegen in zogenaamd ‘psychologisch essentialisme'. Ons brein onthoudt iets het makkelijkst door kenmerken aan een soort toe te schrijven, schrijft npr. Het gaat om soorteigen, wezenlijke eigenschappen die het gedrag en uiterlijk van iets bepalen en dus ook hoe iets ruikt of er uitziet. Daarom zouden mensen wantrouwiger zijn over de kruising van twee soorten - zoals een tomaat en een vis - dan over een kruising van twee planten uit dezelfde soort - bijvoorbeeld twee soorten graan. Bij die eerste kruising denken mensen dat de tomaat naar vis smaakt. Dat is óók de reden waarom sommige mensen denken dat de ontvanger van een orgaan karaktertrekken van de donor overneemt.

Hoe het ook zij, het begrijpen van de psychologie achter de weerstand tegen GGO’s kan ons natuurlijk niet vertellen of ze ook echt veilig zijn. Of voor welke economische, juridische of sociale gevolgen ze zorgen. Dat zijn andere discussies die inmiddels op Foodlog inmiddels al vaak hebben plaatsgevonden. Het kan wel de houdingen verklaren van waaruit die discussies gevoerd worden.

Fotocredits: ‘Tomato’ W_Minshull
Dit artikel afdrukken