Lisa Doeland is een Nederlandse filosoof. Ze heeft een sombere visie over de toekomst van de mensheid en onze planeet en baseert die op onderzoek naar de klimaat- en milieucrisis en maatschappelijke ontwikkelingen. Doeland pleit voor een waardig uitsterven.
Uiteindelijk is Doeland ondanks haar schijnbare hopeloosheid vermoedelijk een fan van Extinction Rebellion: met minder kunnen we nog een heel eind komen.
Doeland is ervan overtuigd dat onze huidige manier van leven onhoudbaar is. Maatregelen zoals afval scheiden, zonnepanelen installeren of tegelwippen ziet ze als afleidingsmanoeuvres: ze houden de illusie in stand dat radicale verandering niet nodig is. Volgens Doeland is de energietransitie zinloos zonder een fundamentele gedragsverandering omdat de beschikbaarheid van schone energie het verbruik van nog meer energie en grondstoffen alleen maar aanwakkert. Ze bevestigt daarmee de onduurzaamheidsstelling die onder de bekende Jevons Paradox ligt: we gaan meer gebruiken als we een proces zuiniger maken zodat de winst zich tegen het verlies weg streept. Waar onze oma's en opa's vroeger alleen licht aan deden in de kamer waarin ze verbleven, verlichten wij tegenwoordig het hele huis en hebben we zelfs buitenverlichting tegen de gevel die de hele nacht brandt.

Overschrijding van planetaire grenzen
Volgens Doeland hebben we reeds vier van de negen planetaire grenzen overschreden, namelijk chemische vervuiling, klimaatopwarming, verstoring van de stikstofkringloop, en verlies aan biodiversiteit. Ze verwijst naar het concept van het Stockholm Resilience Center en de modellen die daar vervolgens op gebaseerd zijn. De overschrijdingen volgens de modellen bedreigen de stabiliteit van ons bestaan en zijn in haar ogen onomkeerbare processen die leiden tot onder meer zoetwaterschaarste, verzuring van oceanen en bodemerosie.

Falende circulaire economie
Doeland bekritiseert het concept van een circulaire economie door te stellen dat het idee dat "afval niet bestaat" een leugen is. Ze wijst op de realiteit van lekkende batterijen en drijvend plastic als bewijs dat afval wel degelijk bestaat. Voor haar is de circulaire economie een misleidende poging om de grenzen van groei te bestrijden in plaats van ermee te leven, waardoor de illusie van een duurzame toekomst wordt gecreëerd.

Onrealistische groeibeloftes
Doeland uit haar zorgen over de aanname dat wetenschap en technologie eindeloze groei en verbetering van de levensstandaard kunnen garanderen. Zij gelooft dat veel van onze vooruitgang afhankelijk is van de schijnbaar oneindige beschikbaarheid van fossiele brandstoffen, een bron die uiteindelijk op zal raken, wat leidt tot een ineenstorting van stedelijke infrastructuren en voedselproductie.

Waardig uitsterven
Doeland's visie op een waardig uitsterven focust op het accepteren van onze onvermijdelijke ondergang en het nastreven van harmonie met de natuur in de tijd die ons nog rest. Daarom pleit ze voor een andere houding ten aanzien van ons lot op de volgende aspecten.

Bewustwording en aanvaarding
Het erkennen en omarmen van het feit dat de mensheid en onze manier van leven ten einde lopen. Dit houdt in dat we ons niet blindstaren op toekomstige oplossingen maar leven in het nu, met respect voor onze verbondenheid met de natuur.

Wederkerigheid met de natuur
We moeten leven in wederkerigheid met de natuur door te geven en te nemen. Dit betekent het teruggeven van schone lucht en het verbeteren van de gezondheid van onze natuurlijke omgeving, gebaseerd op het principe dat we onze omgeving beter moeten achterlaten dan we haar hebben aangetroffen.

Systeemverandering en persoonlijke verantwoordelijkheid
Een oproep tot systeemverandering en persoonlijke verantwoordelijkheid, waarbij individuen worden aangemoedigd om hun levenswijze aan te passen binnen de beperkingen van wat duurzaam is voor de planeet. Dat betekent een ethiek waarin we afzien van vliegvakanties, het ongelimiteerd eten van vlees en het gebruik van persoonlijke auto's.

'Apocalypsofie'
Doeland legde haar kijk op de wereld vast in het boek Apocalypsofie. Letterlijk vertaald in gewoon Nederlands verwijst dat begrip naar zoiets als 'de wijsheid van de ondergang'. Ze daagt ons uit om de confrontatie aan te gaan met onze "uitsterfelijkheid" en te zoeken naar manieren om op onze ruïnes nog iets moois te laten bloeien. Door het einde te accepteren, hoopt zij dat we gemotiveerd worden om te handelen op manieren die het lijden verminderen en de leefbaarheid voor zowel de mensheid als andere levensvormen op aarde zo lang mogelijk verlengen.

Ondanks haar schijnbare hopeloosheid beschrijft Doeland vermoedelijk de houding, ethiek en levensbeschouwing van bewegingen als Extinction Rebellion (XR) en die letzte Generation (LG): door radicaal minderen kunnen we nog een heel eind komen met het leven dat mensen kennen.