Heel wat vrouwen weten niet dat ze een ijzertekort hebben. Dat ontdekte voedingsonderzoeker Hans Verhoef. "Zou dit probleem bij mannen spelen, dan was het al lang bestudeerd".
Een beetje vermoeid, duizelig en kortademig, dat zijn de symptomen van een ijzertekort. Maar is je lichaam daaraan gewend geraakt, dan voel je die symptomen vaak niet eens meer, ontdekte Hans Verhoef, promovendus aan Wageningen University & Research. En dat kan kwalijke gevolgen hebben voor de gezondheid.
IJzer is nodig voor het vervoer van zuurstof in het bloed naar de organen en voor de opslag van zuurstof in de spieren. Heb je te weinig ijzer in je lichaam, dan kan dat tot bloedarmoede leiden. Naar schatting lijdt een kwart van de vrouwen in Nederland aan bloedarmoede.
Volgens Verhoef is het hedendaagse ijzertekort terug te voeren op 2 oorzaken. Ten eerste onze moderne leefstijl en dan vooral wat we eten. Toen onze voorouders nog jager-verzamelaars waren, aten ze voornamelijk vlees en vruchten. "Vlees is een goede bron van ijzer en de vitamine C in fruit bevordert de ijzeropname," aldus Verhoef in het AD.
Maar met de opkomst van de landbouw zijn we meer granen gaan eten. En in het huidige tijdsgewricht eten steeds meer mensen minder of geen vlees. "Dat vind ik een mooie ontwikkeling," zegt Verhoef, "maar het heeft ook gevolgen voor de gezondheid." In granen en graanproducten zitten tannines en fytinezuur die de opname van ijzer in het lichaam remmen. Om de ijzeropname uit granen te verbeteren, is het aan te raden deze te eten in combinatie met, juist ja, vlees, vis, kip, eieren en peulvruchten.
Iedereen die dus minder vlees of vegetarisch is gaan eten, kan met een ijzertekort te maken krijgen. Maar voor vrouwen is het risico nog een stuk groter. Die verliezen immers tijdens de menstruatie iedere maand bloed. Gemiddeld zo'n 40 milliliter, maar er zijn vrouwen bij wie het oploopt tot 100 of zelfs 200 milliliter. "Dat is alsof je elke maand een bloeddonatie doet," zegt Verhoef. Maar ook hier speelt onze moderne leefstijl een bijzondere rol. In vroeger tijden werden vrouwen op latere leeftijd ongesteld, kregen ze meer kinderen, waren ze vaker zwanger en gaven ze langer borstvoeding. "Daardoor menstrueerden ze grofweg 160 keer in hun leven, terwijl de vrouw nu zo'n 450 keer ongesteld is." Dat is bijna drie keer zoveel.
Tot verbazing van Verhoef is in Nederland onbekend hoeveel vrouwen een ijzertekort hebben. Hij schat dat het een kwart van de Nederlandse vrouwen treft en pleit voor regelmatige metingen. Plus het voorschrijven van ijzerpillen, zoals de WHO aanbeveelt. "Als mannen dit probleem hadden, was het allang bestudeerd," zegt hij.
IJzer is nodig voor het vervoer van zuurstof in het bloed naar de organen en voor de opslag van zuurstof in de spieren. Heb je te weinig ijzer in je lichaam, dan kan dat tot bloedarmoede leiden. Naar schatting lijdt een kwart van de vrouwen in Nederland aan bloedarmoede.
Volgens Verhoef is het hedendaagse ijzertekort terug te voeren op 2 oorzaken. Ten eerste onze moderne leefstijl en dan vooral wat we eten. Toen onze voorouders nog jager-verzamelaars waren, aten ze voornamelijk vlees en vruchten. "Vlees is een goede bron van ijzer en de vitamine C in fruit bevordert de ijzeropname," aldus Verhoef in het AD.
Maar met de opkomst van de landbouw zijn we meer granen gaan eten. En in het huidige tijdsgewricht eten steeds meer mensen minder of geen vlees. "Dat vind ik een mooie ontwikkeling," zegt Verhoef, "maar het heeft ook gevolgen voor de gezondheid." In granen en graanproducten zitten tannines en fytinezuur die de opname van ijzer in het lichaam remmen. Om de ijzeropname uit granen te verbeteren, is het aan te raden deze te eten in combinatie met, juist ja, vlees, vis, kip, eieren en peulvruchten.
Iedereen die dus minder vlees of vegetarisch is gaan eten, kan met een ijzertekort te maken krijgen. Maar voor vrouwen is het risico nog een stuk groter. Die verliezen immers tijdens de menstruatie iedere maand bloed. Gemiddeld zo'n 40 milliliter, maar er zijn vrouwen bij wie het oploopt tot 100 of zelfs 200 milliliter. "Dat is alsof je elke maand een bloeddonatie doet," zegt Verhoef. Maar ook hier speelt onze moderne leefstijl een bijzondere rol. In vroeger tijden werden vrouwen op latere leeftijd ongesteld, kregen ze meer kinderen, waren ze vaker zwanger en gaven ze langer borstvoeding. "Daardoor menstrueerden ze grofweg 160 keer in hun leven, terwijl de vrouw nu zo'n 450 keer ongesteld is." Dat is bijna drie keer zoveel.
Tot verbazing van Verhoef is in Nederland onbekend hoeveel vrouwen een ijzertekort hebben. Hij schat dat het een kwart van de Nederlandse vrouwen treft en pleit voor regelmatige metingen. Plus het voorschrijven van ijzerpillen, zoals de WHO aanbeveelt. "Als mannen dit probleem hadden, was het allang bestudeerd," zegt hij.
