Duik mee in een even verrassend als hoopvol verhaal over onze droge zomers in ons natte Nederland. De Verenigde Naties geven onze voorouders een dikke pluim vanwege hun slimme waterbeheer. Een eeuwenoude Nederlandse techniek om grasland te bevloeien geldt nu officieel als immaterieel erfgoed.
Stel je voor: een winters landschap, zonder ijs, maar mét weilanden die onder water staan. Luc Jehee, projectleider droogte bij de provincie Overijssel, onthult het geheim: dit slimme irrigatiesysteem houdt de vrieskou op afstand en zorgt ervoor dat het gras in het voorjaar helemaal top is.
Jehee is de drijvende kracht achter landgoed Lankheet in Haaksbergen, waar hij trots de vloeivelden (een eeuwenoude vorm van watermanagement) koestert. In de winter staan de weilanden daar onder een dun laagje kabbelend water, wat de hooiopbrengst een flinke boost geeft.
De Unesco heeft deze waterbeheertechniek toegevoegd aan de lijst van waardevol cultureel werelderfgoed. Nederland staat al op de kaart met vier andere tradities, zoals het molenaarsambacht en zomercarnaval. En nu dus ook met deze vloeiweides.
In Nederland zijn er nog twee plekken waar deze vloeiweides levend worden gehouden: in Haaksbergen en in de Pelterheggen in het Brabantse Bergeijk. Daar wordt water uit de Maas gebruikt om via een slim netwerk van slootjes en greppels de hooilanden te bevloeien. Vroeger was dit hooi bedoeld voor de paarden van cavaleriekazernes, maar tegenwoordig onderhoudt Natuurmonumenten deze velden vanwege de prachtige bloemen die er bloeien.
Jehee vertelt in Trouw dat op landgoed Lankheet rond 2000 de oude vloeiweides in ere zijn hersteld. Deze techniek heeft niet alleen een culturele waarde, maar is ook nog eens efficiënt voor klimaatadaptatie. Vroeger gebruikten boeren dit systeem om hun grasland te bemesten met natuurlijk water, wat zorgde voor een betere hooiopbrengst.
In de 19e eeuw was het heel normaal om weilanden te laten onderlopen voor landbouw op schrale zandgronden. De techniek raakte in onbruik door de komst van kunstmest, maar is nu in oude glorie hersteld, met behulp van oude kaarten en een beetje moderne magie.
In zeven Europese landen, waaronder Oostenrijk en Zwitserland, vind je nog steeds bevloeiingsweiden. Volgens een woordvoerder van het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap is graslandbevloeiing niet alleen nuttig voor boeren en natuur, maar verbindt het ook mensen in Nederland en daarbuiten.
Jehee ziet de Unesco-erkenning als een kans voor klimaatuitdagingen in landbouw en waterbeheer. Deze oude wijsheid kan ons vandaag de dag nog steeds helpen. De vloeiweiden dienen namelijk als wateropslag bij hoog water en als waterreserve in droge tijden.
En het blijkt te werken. In de droge zomer van 2021 was er bijna nergens in Twente groen gras te vinden, behalve op de boerenweides van landgoed Lankheet.
Jehee is de drijvende kracht achter landgoed Lankheet in Haaksbergen, waar hij trots de vloeivelden (een eeuwenoude vorm van watermanagement) koestert. In de winter staan de weilanden daar onder een dun laagje kabbelend water, wat de hooiopbrengst een flinke boost geeft.
De Unesco heeft deze waterbeheertechniek toegevoegd aan de lijst van waardevol cultureel werelderfgoed. Nederland staat al op de kaart met vier andere tradities, zoals het molenaarsambacht en zomercarnaval. En nu dus ook met deze vloeiweides.
In Nederland zijn er nog twee plekken waar deze vloeiweides levend worden gehouden: in Haaksbergen en in de Pelterheggen in het Brabantse Bergeijk. Daar wordt water uit de Maas gebruikt om via een slim netwerk van slootjes en greppels de hooilanden te bevloeien. Vroeger was dit hooi bedoeld voor de paarden van cavaleriekazernes, maar tegenwoordig onderhoudt Natuurmonumenten deze velden vanwege de prachtige bloemen die er bloeien.
Jehee vertelt in Trouw dat op landgoed Lankheet rond 2000 de oude vloeiweides in ere zijn hersteld. Deze techniek heeft niet alleen een culturele waarde, maar is ook nog eens efficiënt voor klimaatadaptatie. Vroeger gebruikten boeren dit systeem om hun grasland te bemesten met natuurlijk water, wat zorgde voor een betere hooiopbrengst.
In de 19e eeuw was het heel normaal om weilanden te laten onderlopen voor landbouw op schrale zandgronden. De techniek raakte in onbruik door de komst van kunstmest, maar is nu in oude glorie hersteld, met behulp van oude kaarten en een beetje moderne magie.
In zeven Europese landen, waaronder Oostenrijk en Zwitserland, vind je nog steeds bevloeiingsweiden. Volgens een woordvoerder van het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap is graslandbevloeiing niet alleen nuttig voor boeren en natuur, maar verbindt het ook mensen in Nederland en daarbuiten.
Jehee ziet de Unesco-erkenning als een kans voor klimaatuitdagingen in landbouw en waterbeheer. Deze oude wijsheid kan ons vandaag de dag nog steeds helpen. De vloeiweiden dienen namelijk als wateropslag bij hoog water en als waterreserve in droge tijden.
En het blijkt te werken. In de droge zomer van 2021 was er bijna nergens in Twente groen gras te vinden, behalve op de boerenweides van landgoed Lankheet.
