Het afgelopen jaar registreerde de politie 40.000 winkeldiefstallen, een kwart meer dan in het lockdownjaar 2021. De in 2015 ingezette daling van het aantal winkeldiefstallen is in één klap volledig ongedaan gemaakt. Volgens winkeliers is de stijging te wijten aan de financiële problemen bij klanten als gevolg van de gestegen energiekosten en inflatie.
Wij denken dat meer mensen in een penibele financiële situatie terecht zijn gekomen, waardoor ze zich genoodzaakt voelen op diefstal terug te vallen
"We zien in heel het land een toename aan winkeldiefstallen," zegt een woordvoerder van de politie in het Financieele Dagblad. En dat terwijl driekwart van de winkeldiefstallen niet aangegeven worden omdat het winkeliers te veel tijd en moeite kost. "De groei van het aantal diefstallen zien we over de hele linie, het is niet één groep daders," zegt Martijn Wildeboer van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). "De problematiek loopt de spuigaten uit."
Winkeliers en onderzoekers hebben hetzelfde vermoeden. "Wij denken dat meer mensen in een penibele financiële situatie terecht zijn gekomen, waardoor ze zich genoodzaakt voelen op diefstal terug te vallen," aldus Wildeboer. De inflatie en gestegen energiekosten leidden er al toe dat de vraag bij de voedselbanken nog nooit zo groot was als nu. Stelen om te eten blijkt voor sommigen de enige uitweg.
Frankrijk
In Frankrijk speelt dezelfde problematiek. In 2022 steeg het aantal winkeldiefstallen met 14%, volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken. De inflatie op levensmiddelen liep afgelopen jaar op tot 13,2%, de prijzen van zuivel met 16,9% en die van vlees met 14%. Geconfronteerd met deze stijgingen is ook de verleiding voor Fransen om voedsel te stelen gegroeid. Franceinfo verzamelde de getuigenissen van 4 van hen (onder gefingeerde namen).
"Ik had nooit gedacht hiertoe te komen", zegt de 21-jarige studente Nabiya. Al maanden eet ze geen vlees of vis meer door de inflatie. Ze stopt een peer in haar tas, of een blikje tonijn, een blikje bonen of tomatenpuree. Nadiya was financieel onafhankelijk dankzij een deeltijdbaan en kon rondkomen met een budget van €150. Niet meer. Ze sluit aan bij de honderden studenten in de rij voor de voedselhulpdistributie. Die krijgen vers fruit en groenten. Maar geen zuivel, vlees of vis, en ook geen voedsel in blik. Wie dat wil, moet alsnog naar de supermarkt. En daar stelen ze bij gebrek aan geld.
De 65-jarige François zegt 2 of 3 kilo groenten en fruit per week te stelen uit de supermarkt in zijn stadje in Picardië. Hij is een 'werkende arme' met een eigen bedrijf. Alleen moest hij de tijdens de covid-19-pandemie opgebouwde premie-achterstand terug betalen. En ging zijn elektriciteitsrekening van €20 naar €57. De verwarming zet hij niet meer aan. Een kilo appels voor €5,95 is voor hem onbetaalbaar.
Ook de 24-jarige Julie, bijna afgestudeerd als advocaat, steelt. Tijdelijk. Ze laat de wachtrij bij de voedseluitdeling over aan "degenen die het harder nodig hebben. Er zijn veel migranten of buitenlanders bij de voedselbank, en ik weet dat zij niet kunnen stelen, en ik loop niet het risico om uitgezet te worden." Dus steelt ze groenten en fruit, specerijen, sauzen die een beetje duur zijn "om af te wisselen van tomatensaus", brood of noten. Of neem Gabriël, de Bordeause student met een beroepsopleiding die "heen en weer wordt geslingerd tussen de schaamte van het stelen en de angst zijn ouders tot last te zijn." Gabriël: "Als ik honger heb, heb ik honger, ik kan er niets aan doen."
Restos du cœur
De Franse voedselbanken, Restos du cœur geheten, zien ook een ongekende groei. Op nationaal niveau nam het aantal opgevangen personen tussen april en november 2022 met 12% toe ten opzichte van dezelfde periode in 2021. Sinds november bedraagt de stijging zelfs 18%. "Het verbaast me niet, ik ben er diep van overtuigd dat zelfs oude mensen gaan stelen", zegt Jacques Heitz, coördinator van de Restos du cœur. Als mensen geen geld meer op de rekening hebben staan, weten we dat ze het niet zullen redden, tenzij ze stelen."
Winkeliers en onderzoekers hebben hetzelfde vermoeden. "Wij denken dat meer mensen in een penibele financiële situatie terecht zijn gekomen, waardoor ze zich genoodzaakt voelen op diefstal terug te vallen," aldus Wildeboer. De inflatie en gestegen energiekosten leidden er al toe dat de vraag bij de voedselbanken nog nooit zo groot was als nu. Stelen om te eten blijkt voor sommigen de enige uitweg.
Frankrijk
In Frankrijk speelt dezelfde problematiek. In 2022 steeg het aantal winkeldiefstallen met 14%, volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken. De inflatie op levensmiddelen liep afgelopen jaar op tot 13,2%, de prijzen van zuivel met 16,9% en die van vlees met 14%. Geconfronteerd met deze stijgingen is ook de verleiding voor Fransen om voedsel te stelen gegroeid. Franceinfo verzamelde de getuigenissen van 4 van hen (onder gefingeerde namen).
"Ik had nooit gedacht hiertoe te komen", zegt de 21-jarige studente Nabiya. Al maanden eet ze geen vlees of vis meer door de inflatie. Ze stopt een peer in haar tas, of een blikje tonijn, een blikje bonen of tomatenpuree. Nadiya was financieel onafhankelijk dankzij een deeltijdbaan en kon rondkomen met een budget van €150. Niet meer. Ze sluit aan bij de honderden studenten in de rij voor de voedselhulpdistributie. Die krijgen vers fruit en groenten. Maar geen zuivel, vlees of vis, en ook geen voedsel in blik. Wie dat wil, moet alsnog naar de supermarkt. En daar stelen ze bij gebrek aan geld.
De 65-jarige François zegt 2 of 3 kilo groenten en fruit per week te stelen uit de supermarkt in zijn stadje in Picardië. Hij is een 'werkende arme' met een eigen bedrijf. Alleen moest hij de tijdens de covid-19-pandemie opgebouwde premie-achterstand terug betalen. En ging zijn elektriciteitsrekening van €20 naar €57. De verwarming zet hij niet meer aan. Een kilo appels voor €5,95 is voor hem onbetaalbaar.
Ook de 24-jarige Julie, bijna afgestudeerd als advocaat, steelt. Tijdelijk. Ze laat de wachtrij bij de voedseluitdeling over aan "degenen die het harder nodig hebben. Er zijn veel migranten of buitenlanders bij de voedselbank, en ik weet dat zij niet kunnen stelen, en ik loop niet het risico om uitgezet te worden." Dus steelt ze groenten en fruit, specerijen, sauzen die een beetje duur zijn "om af te wisselen van tomatensaus", brood of noten. Of neem Gabriël, de Bordeause student met een beroepsopleiding die "heen en weer wordt geslingerd tussen de schaamte van het stelen en de angst zijn ouders tot last te zijn." Gabriël: "Als ik honger heb, heb ik honger, ik kan er niets aan doen."
Restos du cœur
De Franse voedselbanken, Restos du cœur geheten, zien ook een ongekende groei. Op nationaal niveau nam het aantal opgevangen personen tussen april en november 2022 met 12% toe ten opzichte van dezelfde periode in 2021. Sinds november bedraagt de stijging zelfs 18%. "Het verbaast me niet, ik ben er diep van overtuigd dat zelfs oude mensen gaan stelen", zegt Jacques Heitz, coördinator van de Restos du cœur. Als mensen geen geld meer op de rekening hebben staan, weten we dat ze het niet zullen redden, tenzij ze stelen."