Japan is het meest vergrijsde land ter wereld. Volgens de Wereldbank is 29% van de Japanse bevolking 65 jaar en ouder. Iedere generatie Japanners is minder gaan drinken. De genadeklap was de coronapandemie, toen ook de (bijna verplichte) kantoorborrels het onderspit moesten delven. Het is een situatie die de Japanse fiscus zorgen baart. Minder alcoholconsumptie betekent minder accijns. Daarom nodigt de Japanse belastingdienst met een campagne jongeren van 20 tot 39 jaar uit om met ideeën te komen om de alcoholconsumptie onder hun leeftijdsgenoten te vergroten.
In de periode van 1995 tot 2020 nam de alcoholconsumptie per Japanner af van gemiddeld 100 tot 75 liter per persoon per jaar. In 1980 haalde de belastingdienst nog 5% van de totale belastinginkomsten binnen aan accijnzen, in 2020 was dat nog maar 1,7%. In 2020 daalde de inkomsten uit accijnzen naar 1,1 biljoen yen (€8,5 miljard), de grootste daling in 31 jaar.

Ook Japan ging tijdens de coronacrisis thuiswerken en bleef dat daarna doen. "Veel mensen zijn zich misschien gaan afvragen of ze de gewoonte om met collega's uit drinken te gaan om de communicatie te verdiepen wel moeten voortzetten," aldus een belastingambtenaar. " Als het 'nieuwe normaal' wortel schiet, is dat extra tegenwind voor de belastinginkomsten.'

Alleen al de bierconsumptie daalde bijzonder sterk, het verkoopvolume nam in 2020 ten opzichte van het jaar ervoor af met 20% tot minder dan 1,8 miljard liter. Omgerekend in flessen per Japanner zag bierbrouwer Kirin de bierconsumptie afnemen naar 55 flessen, een daling van ruim 9%.

Alle hens aan dek dus om deze trend te keren. Daarvoor lanceert de Japanse belastingdienst de campagne 'Sake Viva!'. Deelnemers hebben tot 9 september de tijd om voorstellen te doen voor promoties, branding of zelfs baanbrekende kunstmatige intelligentie-toepassingen om de alcoholvraag onder hun leeftijdsgenoten te stimuleren. Of het nu gaat om Japanse sake, shochu, whisky, bier of wijn.

Hier en daar wordt wel wat gemopperd over de ongebruikelijke aanpak om een per definitie ongezonde gewoonte te promoten. Maar de lol om de tot dusver geopperde ideeën is groter. En de Japanse minister van gezondheid hoopt dat de campagne mensen er ook aan helpt te herinneren vooral matig te zijn met alcohol.