In de printversie van de Levensmiddelenkrant wordt de rol van de supermarkten in de recente voedselaffaires van twee zijden belicht. CBL-directeur Marc Jansen stelt dat de supermarkten niets te verwijten valt. 'De suggestie dat supermarkten leveranciers dwingen tot geknoei met producten is volkomen onterecht', stelt hij. Ook de Franse supermarkttopman Leclerc liet zich eerder al in die zin uit. Bij ontdekking moet streng opgetreden worden. Huismerkleveranciers zullen zelf strengere eisen aan hun toeleveranciers moeten gaan stellen, supermarkten controleren steeksproefgewijs op producten en productielocaties. Voedseljournalist Toine van der Heijden schrijft op molblog dat de supermarkten eigenlijk een kans laten liggen: 'food honesty' is een mogelijk concurrentievoordeel en koopargument naar consumenten die alle fraudes zat zijn.
Jansen wijst voor het opsporen van frauduleuze praktijken naar de daarvoor geëigende autoriteiten, zoals de NVWA. Dat die de laatste jaren aan slagkracht heeft moeten inboeten, verwijt hij de (Nederlandse en Europese) overheid en politiek. 'Bedrijven die zo een loopje denken te kunnen nemen met het vertrouwen van de consument en de supermarkten moeten zwaar bestraft worden', zegt Jansen. Uit Van der Heijden's stuk kan gelezen worden dat toezicht- en controle-instanties gekozen hebben voor voedselveiligheid (en gezondheid), boven food honesty.
Hoogleraar voedselkwaliteit en veiligheid Tiny van Boekel vindt dat de supermarkten zich onterecht de 'slachtofferrol' aanmeten. Volgens hem kunnen de fraudes plaatsvinden omdat er sprake is van een zeer complexe keten waarin transparantie ontbreekt. 'Het is een maatschappelijk probleem dat ons voedsel niet op waarde wordt geschat', zegt hij. Omdat consumenten hun invloed en rol niet onderkennen en vervreemd geraakt zijn van hun voedsel, is prijs de allesbepalende factor geworden. Van Boekel: 'Als [de consument] eist dat zijn voedsel van goede kwaliteit is en dat hij daarop kan vertrouwen, dan moet daar ook een fatsoenlijke prijs voor betaald worden. Dat betekent dus geen kiloknallers meer. Supermarkten zijn dan de eersten die daarop reageren.'
Gezien de complexitieit van ons voedingsstelsel verwacht Van Boekel dat er de komende tijden nog wel vaker schandalen zullen opduiken. In het huidige klimaat zullen de partijen zelf strenger toezien op afspraken in de keten. Op termijn gesteund door instanties als de NVWA en EFSA die meer gaan controleren. Maar het blijft een kwestie van vertrouwen: 'De keten is zo sterk als de zwakste schakel, want soms komen er toch weer lieden tussendoor die hun eigen slaatje willen slaan.'
Fotocredits: Swift Setwing, uitsnede, Texas Eagle
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Sorry, onderstaande link naar het rapport van ABN Amro werkt niet (meer). Nieuwe poging rechtstreeks naar het rapport of anders via het overzicht met retailrapporten van de bank..
@Jan Peter, dat is me bekend. Ooit vond iemand het zelfs nodig dat op Wikipedia te zetten: "Een marge van 1% is bijvoorbeeld niet ongewoon bij een supermarkt". De bekende grootgrutter boerde over het afgelopen jaar vrij goed, met een marge van 6%, tegen 6,3% een jaar eerder. Ze zitten daarmee aan de bovenkant van de markt, stelde Distrifood vorige week. Ook bekend is dat meer winst op verse producten wordt gerealiseerd (naar het schijnt tot 20%), maar ik kan daarover zo geen onderbouwing vinden. Wel trof ik op het www - naast voornoemde Wikipedia-pagina - een rapport aan van ABN Amro van juli vorig jaar, dat stelt dat de gemiddelde netto-marge momenteel 2% is.
@Geert, weet je dat het rendement van de foodretail gedurende 1980 tot 2000 zo rond de 1% lag. Het zal nu iets hoger zijn, zo'n 3%, de schaalgrootte heeft wel iets van zijn werk gedaan (maar dat komt ook omdat lekkage diefstal door winkelpersoneel, ook 1% van de omzet, sterk is teruggedrongen). Tesco in Engeland behaalde overigens in die periode regelmatig 5% rendement.
@Jan Peter, we zijn het eens, zolang je schrijft 'DEZE lage prijzen'.
Het Raborapport geeft overigens ook maar weer 's inzicht in de rendementen van agrarische bedrijven. Over de periode 2001 - 2009 variërend (naar verschillende sectoren) van 1,2 tot 6,1%. En dat geldt dan voor het gemiddelde van de 20% hoogstrenderende bedrijven! De agrarische coöperaties - al of niet met vermogen van leden - laten amper betere rendementen zien....
@Geert, Volgens mij zei ik in #10 dat de consument helemaal niet om deze lage prijzen heeft gevraagd. Het Rabo bank rapport bewijst dat alleen maar.