Flash Dagelijkse Kost^PlanetProof zuivel is greenwashing, zegt de reclamerechtbank

Keurmerken zijn op zich een goed iets, lijkt me. Een mogelijkheid voor de consument om te laten zien middels zijn aankoopgedrag wat de burger graag wil.

Dat duurzaamheid niet eenduidig is, is al aan de orde gekomen. De verplichte rapportage op CO2-voetafdruk is al genoemd en gaat wellicht ten koste van aandacht voor biodiversiteit.

Ik heb hier al eens genoemd dat LNV een kennisconsortium gevraagd heeft om alle relevante aspecten van duurzame prestaties van boerenbedrijven in beeld te brengen: #BoerenKPI.nl. Een *integrale*, objectieve duurzaamheidsmeetlat. Naast stoffenbalansen (N, P, C en ammoniak), zitten hier indicatoren in voor gewasbeschermingsmiddelen, energie, broeikasgassen, water, bodem, (bio-)diversiteit en dierenwelzijn.

Binnen ons onderzoeksproject doen we nu gedachtenexperimenten om bestaande keurmerken tentatief op die KPIs te scoren. Als voorbeeld: biologisch is streng op kunstmest en middelen, maar zegt niets over bodem, ammoniak, water of energie.
Keurmerken zouden sterker staan als ze samen met hun boeren kijken wat objectieve duurzame prestaties zijn -over de brede linie- mbv #BoerenKPI. Zo wordt het echt transparant en concreet.

Vandaag een artikel in de Leeuwarder Courant over de Planet Proof status bij een melkveebedrijf in Noord-Friesland. Door allerlei weidebeheersmaatregelen was er op dit melkveebedrijf een omvangrijke weidevogel populatie ontstaan. Dit melkveebedrijf kwam echter niet in aanmerking voor een Planet Proof status om dat ze niet voldeden aan de criteria van het voerrantsoen voor de koeien. De focus van Planet Proof blijkt bij klimaatdoelen te liggen en niet bij doelen van biodiversiteit.

Deze ‘vogelkenner’ heeft niet bar veel gevoelens met dit soort keurmerken Dick #2. In mijn bubbel is het geen thema en natuurlijk weten we allemaal dat dit alles greenwashing is. Dat een organisatie als Vogelbescherming zich kritisch opstelt is om tal van redenen opvallend.

De lezer mag zelf een oordeel geven van de pogingen die Vogelbescherming NL (VBN) deed om met een set maatregelen te komen die het verschil zouden maken. Lees hier de criteria voor vogelvriendelijke zuivel van VBN.

#16 ja, het is een interessante ontwikkeling. Fijn dat biodiversiteit en het echt willen realiseren van resultaten centraal staat in deze discussie. Wij hanteren minimaal 20% natuur plus aanvullende maatregelen. Dit leidt ertoe dat onze kaas (De Fryske) van de Vogelbescherming erkenning krijgt https://www.vogelbescherming.nl/bescherming/wat-wij-doen/onze-boerenlandvogels/vogelvriendelijk-eten-en-drinken. Daarnaast hebben we zelf besloten met 100% permanent grasland te willen werken, ook belangrijk voor meer bodemleven op je gehele bedrijf.

Verder wat achtergronden: Rabo, WNF en RFC hebben met biodiversiteitsmonitor geen goede KPI's voor boerennatuur (weidevogels, etc) ontwikkeld, bewust en/of onbewust. Ik heb het nooit begrepen. Dit is wel de oorzaak waarom het niet in het systeem van RFC zit en daardoor ook niet in PP. Bij de eerste ontwikkeling van PP was ik betrokken en mede-initiatiefnemer van PP. We hadden echter al vrij snel niets meer te zeggen. Wel hebben we toen de uitzondering voor boeren erin gekregen (bijlage 4 van PP geloof ik) dat boeren met veel natuur lagere doelstellingen bij klimaat krijgen.

Vaak worden (ook bij potentiële klanten en dat moeten wij dan weerleggen) klimaat en biodiversiteit ook als tegenhangers gepresenteerd. Er is wat mij betreft geen eenzijdige klimaatroute (waar juist intensievere vormen van landbouw met meer voer van elders makkelijker op kunnen inspelen) en moet je het integraal en holistisch bekijken. En dan tot een goede afweging komen. Gelukkig komt er anderzijds steeds meer kennis dat weidegang en blijvend grasland positief doorwerken in de klimaatindicator.

Dick, even kort:

Differentiatie lijkt mij voor Planet Proof onontkoombaar, dat had je m.i. goed gezien.
De term"planet" is niet eenduidig. Voor de een is het klimaat en milieu, voor de ander is het ook biodiversiteit en daarmee ook ammoniak. Voor die laatste groep is het huidige PP inderdaad greenwashing.

Je zou de eerste invulling van PP misschien beter "Climate Proof" kunnen noemen en de tweede "Nature Proof", maar ook dat geeft weer verwarring.
Voorbeeld: leg in een open weidegebied heggen en houtwallen aan. Dat verhoogt de biodiversiteit, maar de weidevogels weten niet hoe snel ze weg moeten komen, want de predatie door kraaien en roofvogels neemt snel toe.

"Beter voor Koe, Natuur en Boer" is wat specifieker over natuur: "Om biodiversiteit te stimuleren moeten boeren minstens 10% van hun grond inrichten als kruidenrijk grasland, en er is een rustperiode van 1 april tot 1 juni waarin niet gemaaid wordt, om vogels te beschermen." Dat klinkt beter, maar er is weinig geregeld over klimaat, fijnstof en ammoniak.

Zoals Frits al zei: beide keurmerken hebben hun sterke en zwakke kanten.