0
Fotocredits: 'Hedendaagse ketel, ter illustratie', Julia Filirovska, via Pexels

Flash PerspectiefKookketel als statussymbool

Hoe kom je erachter wat mensen duizenden jaren geleden aten? Door hun kookgerei te analyseren. Uit in oude keramische potten achtergebleven vetten weten we al dat onze verre voorouders kaas maakten, en ook kennen we oeroud bier en brood op basis van (verkoolde) plantenresten. Een nieuw onderzoek combineert voor het eerst gebruiksvoorwerpen uit archeologische vindplaatsen met eiwitanalyse.

Onderzoekers verzamelden 8 monsters uit 7 koperen kookketels uit de Majkop-cultuur, gevonden op begraafplaatsen in de Kaukasische regio. Juist in kookketels zijn eiwitten uit vroeger tijden goed terug te vinden, omdat veel metaallegeringen antimicrobiële eigenschappen hebben. Normaal gesproken - bij keramische potten - breken microben eiwitten af.

De onderzoekers ontdekten eiwitten uit bloed, spier en melk. De aanwezigheid van het heatshock-eiwit beta-1 wees erop dat in de ketels herten en dieren uit de koeienfamilie (zoals waterbuffels of jakken) gekookt zijn. Melkeiwitten van schapen dan wel geiten laten zien dat de ketels gebruikt werden om zuivel te maken.

Koolstofdatering van een klein beetje roet uit de veelvuldig opgelapte ketels toonde aan dat de ketels gebruikt zijn tussen 3520 en 3350 voor Christus, aan het begin van de Bronstijd. Waarschijnlijk waren de ketels belangrijke symbolen van rijkdom of sociale status, suggereert onderzoeker Viktor Trifonov in Scientias. Het zorgvuldige herstel én de afmeting van de ketels wijst daarop. Er werd gekookt voor een feestmaaltijd, niet voor een individueel gezin. Mét vlees en zuivel.

Scientias - Eindelijk weten we wat mensen aten in de Bronstijd: ontdekte eiwitten zijn 3000 jaar ouder dan wat ooit eerder is onderzocht, 21 aug 2023
  • Waardeer dit artikel door het te delen:

Log in om te reageren en duimen uit te delen. Nog geen account? Meld je nu aan!

Lees alles over reageren in de gespreksregels.