Flash Perspectief^Dure boodschappen maar deflatie, klopt dat wel?

Voor de vijfde maand op een rij neemt de inflatie af. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldt vandaag zelfs dat het leven in oktober 0,4% goedkoper is geworden in vergelijking met oktober 2022; volgens de Europese CPI-prijsmonitor is de inflatie zelfs -1%. Er is dus officieel sprake van negatieve inflatie. In vaktaal heet zo'n prijsontwikkeling deflatie.

De media staan er bol van vandaag, want er heerst verbazing: de boodschappen zijn nog steeds duur. En dat merk je iedere dag aan de kassa. Volgens het CBS was voedsel deze maand opnieuw 8,7% duurder dan in oktober 2022. In september waren je boodschappen 10% duurder dan in september 2022. Een klein mazzeltje dus: de prijzen van boodschappen zijn minder duurder geworden maar nog altijd is de voedselinflatie fors.

Tussen medio 2020 en medio 2023 steeg de prijs van je boodschappen met 24%. En sindsdien zijn de prijzen dus alweer een beetje hoger. We zitten inmiddels boven de 25% ten opzichte van de periode voor de corona-crisis en de oorlog om Oekraïne die de economie volledig door elkaar hebben geschud. Wie een tijd weinig had kunnen uitgeven en zich had moeten inhouden, wilde dat na corona inhalen. Dat kon alleen niet omdat de logistiek in de wereld volledig in de war was; bedrijven konden de inhaalvraag niet aan. Producten werden daardoor schaars zodat de prijzen stegen. Vervolgens joeg de oorlog de prijzen van voedsel en energie omhoog. Dat zette de scheve verhouding tussen vraag (hoog) en aanbod (laag) nog meer op z'n kop.

Vele kranten laten vandaag verrassing merken: hoe kan het dat het CBS beweert dat er sprake is van deflatie terwijl jij het tegenovergestelde ervaart. Aan de pomp betaal je inmiddels veel minder voor je benzine of diesel. Maar voor voedsel betaal je nog steeds meer. Ook de kerninflatie, zonder voedsel en energie, ligt op 4,6%. Dat is historisch en zelfs gevaarlijk hoog. De economie is oververhit, terwijl bij deflatie sprake hoort te zijn van een stilvallende economie en geen hoge kerninflatie. Kortom: de boel is ernstig in de war.

Volgens de theorie van het kapitalisme komt dat omdat de overheid tijdens corona (veel) te veel geld in de economie heeft gepompt. De lonen en koopkracht konden stijgen Zou dat niet zijn gebeurd, dan hadden mensen de prijsstijgingen niet kunnen betalen en zou de economie zich rustiger - met een tering naar de nering - kunnen hebben herstellen. Nu kopen we boven onze stand en zeggen we dat we het duur vinden, maar consumeren we rustig door. Hoge ambtenaren willen al €17 miljard bezuinigen. Dat zal echt pijn doen omdat de prijzen dan wél onbetaalbaar worden.

de Volkskrant - Hoe kunnen de boodschappen duurder worden terwijl de inflatie onder nul is?, 31 okt 2023