Tienduizenden kinderlevens staan op het spel door het besluit van het Filipijnse gerechtshof de toestemming om 'Golden Rice' te gaan verbouwen te herroepen. En dat is de schuld van Greenpeace, schrijft de Britse krant The Observer in een editorial. De pogingen van de groene beweging om de teelt van rijst verrijkt met vitamine A te blokkeren zijn 'misplaatst'.
In 2021 was de Filipijnen het eerste land ter wereld dat de commerciële teelt van Golden Rice toestond, om daarmee de vitamine A-inname van zijn bevolking te stimuleren. Vitamine A is in het Westen volop aanwezig in voedsel (vanuit dierlijke bronnen als lever, melk en zuivelproducten en eieren), maar in ontwikkelingslanden ontbreekt het vaak in het dieet. Dit tekort leidt tot aanzienlijke sterfte door veelvoorkomende kinderziekten en is de belangrijkste vermijdbare oorzaak van kinderblindheid wereldwijd, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie. Vitamine A-tekort veroorzaakt jaarlijks de dood van meer dan 100.000 kinderen.
Om dat probleem op te lossen begon in de jaren '80 van de vorige eeuw een groep onderzoekers te experimenteren met genetische manipulatie. Ze voegden genen toe aan het DNA van gewone rijst om een variant te creëren die beta-caroteen produceert, een oranje pigment dat het lichaam gebruikt om vitamine A aan te maken. Dat resulteerde in Golden Rice. Landen zoals Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland hebben Golden Rice als veilig beoordeeld. Desondanks wordt Golden Rice, 3 decennia nadat het ontwikkeld is, nog steeds niet commercieel verbouwd, vanwege het felle verzet van onder meer Greenpeace tegen de teelt van genetisch gemodificeerde gewassen, ongeacht de mogelijke voordelen.
'Ramp'
Ook in de Filipijnen spande Greenpeace mede namens lokale rijsttelers een zaak aan, toen de overheid daar besloot het verbouwen van Golden Rice toe te staan. Vorige maand oordeelde het Hof dat die toestemming ingetrokken dient te worden wegens vormfouten bij de toelating.
"De beslissing van de rechtbank is een ramp”, zegt professor Matin Qaim van de universiteit van Bonn en lid van de Golden Rice Humanitarian Board, die de introductie van het gewas promoot. “Het gaat volledig in tegen de wetenschap, die geen bewijs heeft gevonden voor enig risico in verband met Golden Rice, en zal ertoe leiden dat duizenden kinderen zullen sterven.” Een recent onderzoek liet zien dat in de Filipijnen één op de 6 kinderen kampt met een vitamine A-tekort.
Consequenties voor India en Bangladesh
De Filipijnse regering gaat het oordeel aanvechten en volgens landbouwdeskundigen is het waarschijnlijk dat het in de nabije toekomst zal worden teruggedraaid. Maar de tegenslag zal waarschijnlijk nog steeds grote gevolgen hebben. Andere landen zoals India en Bangladesh - waar vitamine A-tekort ook wijdverspreid is - stonden op het punt om Golden Rice te planten, maar zullen nu waarschijnlijk worden afgeschrikt.
Patenten
Waarom is Greenpeace zo tegen? In het specifieke geval van de Filipijnen omdat de lokale rijstboeren, die traditionele rijstvariëteiten verbouwen, waaronder hoogwaardige en oorspronkelijke soorten, terecht bezorgd zijn dat de vermenging met gepatenteerde, genetisch gemodificeerde rijst hun certificeringen kan saboteren en hun marktwaarde kan verminderen. Dat bedreigt uiteindelijk hun levensonderhoud. Meer in het algemeen waarschuwt Greenpeace vanouds dat het vertrouwen op een enkel gewas om ondervoeding aan te pakken de veerkracht vermindert en de kwetsbaarheid voor klimaatveranderingen verhoogt. Volgens Greenpeace zijn er praktischere en vooral bewezen oplossingen om vitamine A-tekorten aan te pakken, zoals voedselsupplementenprogramma's en het ondersteunen van de teelt van diverse gewassen die rijk zijn aan vitamine A.
The Observer noemt het verzet van Greenpeace "een gevaarlijke mentaliteit die wereldwijd schade kan veroorzaken." Het is de uiting van een deprimerende weigering om de voordelen van genetische technologie te erkennen. Ondanks wetenschappelijk bewijs blijft Greenpeace volhouden dat genetische manipulatie niets waardevols kan opleveren. Een kwalijke, door ideologie ingegeven, afwijzing van levensreddende technologieën die de planeet tekort doet. Net nu wetenschappers ernaar streven om gewassen en planten te ontwikkelen die bestand zijn tegen de ergste gevolgen van klimaatverandering, voedselvoorraden op peil houden in het licht van de opwarming van de aarde en bedreigde habitats over de hele planeet beschermen. "Het is tijd om deze oppositie te beëindigen en te erkennen dat gewassen zoals Golden Rice duizenden levens kunnen redden", besluit het editorial.
Om dat probleem op te lossen begon in de jaren '80 van de vorige eeuw een groep onderzoekers te experimenteren met genetische manipulatie. Ze voegden genen toe aan het DNA van gewone rijst om een variant te creëren die beta-caroteen produceert, een oranje pigment dat het lichaam gebruikt om vitamine A aan te maken. Dat resulteerde in Golden Rice. Landen zoals Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland hebben Golden Rice als veilig beoordeeld. Desondanks wordt Golden Rice, 3 decennia nadat het ontwikkeld is, nog steeds niet commercieel verbouwd, vanwege het felle verzet van onder meer Greenpeace tegen de teelt van genetisch gemodificeerde gewassen, ongeacht de mogelijke voordelen.
'Ramp'
Ook in de Filipijnen spande Greenpeace mede namens lokale rijsttelers een zaak aan, toen de overheid daar besloot het verbouwen van Golden Rice toe te staan. Vorige maand oordeelde het Hof dat die toestemming ingetrokken dient te worden wegens vormfouten bij de toelating.
"De beslissing van de rechtbank is een ramp”, zegt professor Matin Qaim van de universiteit van Bonn en lid van de Golden Rice Humanitarian Board, die de introductie van het gewas promoot. “Het gaat volledig in tegen de wetenschap, die geen bewijs heeft gevonden voor enig risico in verband met Golden Rice, en zal ertoe leiden dat duizenden kinderen zullen sterven.” Een recent onderzoek liet zien dat in de Filipijnen één op de 6 kinderen kampt met een vitamine A-tekort.
Consequenties voor India en Bangladesh
De Filipijnse regering gaat het oordeel aanvechten en volgens landbouwdeskundigen is het waarschijnlijk dat het in de nabije toekomst zal worden teruggedraaid. Maar de tegenslag zal waarschijnlijk nog steeds grote gevolgen hebben. Andere landen zoals India en Bangladesh - waar vitamine A-tekort ook wijdverspreid is - stonden op het punt om Golden Rice te planten, maar zullen nu waarschijnlijk worden afgeschrikt.
Patenten
Waarom is Greenpeace zo tegen? In het specifieke geval van de Filipijnen omdat de lokale rijstboeren, die traditionele rijstvariëteiten verbouwen, waaronder hoogwaardige en oorspronkelijke soorten, terecht bezorgd zijn dat de vermenging met gepatenteerde, genetisch gemodificeerde rijst hun certificeringen kan saboteren en hun marktwaarde kan verminderen. Dat bedreigt uiteindelijk hun levensonderhoud. Meer in het algemeen waarschuwt Greenpeace vanouds dat het vertrouwen op een enkel gewas om ondervoeding aan te pakken de veerkracht vermindert en de kwetsbaarheid voor klimaatveranderingen verhoogt. Volgens Greenpeace zijn er praktischere en vooral bewezen oplossingen om vitamine A-tekorten aan te pakken, zoals voedselsupplementenprogramma's en het ondersteunen van de teelt van diverse gewassen die rijk zijn aan vitamine A.
The Observer noemt het verzet van Greenpeace "een gevaarlijke mentaliteit die wereldwijd schade kan veroorzaken." Het is de uiting van een deprimerende weigering om de voordelen van genetische technologie te erkennen. Ondanks wetenschappelijk bewijs blijft Greenpeace volhouden dat genetische manipulatie niets waardevols kan opleveren. Een kwalijke, door ideologie ingegeven, afwijzing van levensreddende technologieën die de planeet tekort doet. Net nu wetenschappers ernaar streven om gewassen en planten te ontwikkelen die bestand zijn tegen de ergste gevolgen van klimaatverandering, voedselvoorraden op peil houden in het licht van de opwarming van de aarde en bedreigde habitats over de hele planeet beschermen. "Het is tijd om deze oppositie te beëindigen en te erkennen dat gewassen zoals Golden Rice duizenden levens kunnen redden", besluit het editorial.
