Tegen het drielandenpunt van Tsjechië, Duitsland en Polen ligt het Tsjechische Ertsgebergte. Daar zijn mijnen die een schat verbergen die de Europese Unie graag wil ontsluiten. Het gaat om de grootste lithiumvoorraad van het continent, naar schatting zo'n zeven miljoen ton.
Lithium is het belangrijkste ingrediënt voor de batterijen van elektrische auto's, en dus van groot belang voor het streven van de EU naar een groene toekomst op basis van zoveel mogelijk eigen grondstoffen. De opening van een mijn in dit gebied zou genoeg lithium kunnen leveren voor een jaarproductie van 800.000 elektrische auto's, maar liefst 25 jaar lang. Tsjechië's premier Fiala ziet hierin een kans voor zijn land om een leidende rol te spelen in de Europese energietransitie, compleet met fabrieken voor batterijen, onderzoekscentra en een verwerkingsfabriek. Daar is vanuit Brussel €600 miljoen voor beschikbaar. De Tsjechische overheid maakt daar graag gebruik van.
Maar de inwoners van de regio waar de mijnen zich bevinden zijn helemaal niet zo enthousiast. Ze zijn getraumatiseerd door een verleden van zeer vervuilende mijnbouw en hebben herinneringen aan zure regen, vieze lucht en een levenloos landschap. De lokale bevolking vindt dan ook dat inmiddels herstelde natuur met rust moet worden gelaten.
De EU streeft ernaar om tegen 2030 zo'n 25 tot 35 procent van de lithiumbehoefte uit eigen bodem te halen. Tsjechië speelt hierin een potentiële sleutelrol, maar de weerstand onder de bevolking en lokale bestuurders vormt een significante hindernis.
De strijd om lithium in Tsjechië is meer dan een verhaal over grondstoffen; het is een test voor Europa's vermogen om haar groene natuur- en energieambities tegelijk waar te maken, schrijft de NRC.
Lees alles over reageren in de gespreksregels.