Fotocredits: 'De Noord-Nieuwland in Tafelbaai', VOC-schip,
Wikimedia
FlashHollandse VOC-handelsschepen gebouwd van Duits eikenhout
De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) was 's werelds eerste multinationale handelsoverneming. In de 17e eeuw werden er op de scheepswerven in de Nederlandse Republiek maar liefst 706 schepen gebouwd. De vraag hoe Nederland, een klein landje zonder veel binnenlandse middelen, erin slaagde zo'n intensieve scheepsbouwactiviteit te ontplooien, is nu beantwoord. Windkracht voor de zaagmolens was één aspect. Dankzij onderzoek op het wrak van de Batavia, die in 1629 verging voor de kust van West-Australië, is nu ook duidelijk waar de grote hoeveelheden benodigd hout vandaan kwamen. Zulke grote eiken groeiden immers niet in Nederland. De Nederlanders haalden dankzij hun bestaande handelscontacten - de Hanzehandel in granen, boter, kaas, wijn, zout, kruiden, metalen, wol en huiden - ook eikenhout naar de scheepswerven. Uit het noordwesten van Duitsland kwam het eikenhout voor de scheepsframes. Voor de planken werd eikenhout gebruikt uit het gebied rond de Oostzee en het Duitse Lübeck. Zo legde het ene handelsverband de basis voor het volgende.