Anti-anorexia aanpak social media werkt averechts

Verbieden van Instagram-accounts die anorexia ophemelen, werkt juist averechts.

Dit concluderen onderzoekers van het Amerikaanse Georgia Institute of Technology na het bekijken van 2,5 miljoen foto's van een half miljoen gebruikers op Instagram uit de periode 2011-2014. De populaire foto-app verbande in 2012 17 eetstoornisgerelateerde zoektermen. Dat leidde ertoe dat Instagramgebruikers en masse zo'n 250 net iets anders geschreven termen verzonnen. Deze zijn inmiddels nog populairder geworden dan de verbannen termen en linken mogelijk aan afbeeldingen die nog schadelijker zijn. Verboden zoektermen als 'thinspiration' (inspiratie om dun te worden) of 'proana' (pro-anorexia) zijn vervangen door 'proanaaa' of 'thynsperation'. Deze zoektermen linken naar duizenden foto’s van extreem magere meisjes. De geïmproviseerde termen zijn opvallend vaak gekoppeld aan berichten over zelfbeschadiging en zelfmoord.

Ravian Veenstra van GGZ-kliniek Human Concern zegt dat anorexiaberichten op instagram en andere sociale media niet de oorzaak zijn van eetstoornissen, maar wel een bestaand probleem kunnen aanwakkeren. "Het is naar mijn idee niet zo dat mensen elkaar op sociale media aanmoedigen om een eetstoornis te ontwikkelen. Ze zoeken begrip van gelijkgestemden. Maar wel begrip voor gestoorde gedachtes, want die mensen zijn ziek", aldus Veenstra.

Gelukkig zijn er ook Instagramgebruikers die zelf een eetstoornis hebben gehad en foto’s plaatsen van hun herstel en gezonde maaltijden. Dat gaat gepaard met tags als 'prorecovery' (pro-herstel). "Er is een schadelijke kant en die moeten we serieus nemen, maar sociale media bieden ook kansen", zegt psycholoog Veenstra. "En gelukkig grijpen steeds meer mensen die."