Bent u tegen gentech en kiest u daarom biologisch? In de biologische witlofteelt wordt light gentech toegepast. Bionext legt uit hoe het zit.
De Nederlandse 'ketenorganisatie voor duurzame, biologische landbouw en voeding' Bionext legt op z'n site en op AGF waar de Duitse ophef op gebaseerd is.
In diverse Duitse biowinkels lag vorige week opvallend goedkope witlof. Waar de normale prijs rond de 6 of 7 euro per kilo ligt, kostte deze witlof maar 4 kilo. Dat kon omdat de witlof - door een Nederlands bedrijf - van een met behulp van 'CMS' geteeld ras was. CMS is een 'light' vorm van genetische manipulatie, die binnen de Europese wetgeving voor biologische voeding wel toegestaan is.
Bionext schrijft: CMS staat voor Cytoplasmatische Mannelijke Steriliteit. Dit is een eigenschap die van nature in sommige gewassen voorkomt, bijvoorbeeld in radijs. Bij zo'n gewas is zelfbevruchting niet mogelijk en daardoor kunnen veredelaars makkelijker uniforme rassen produceren. De eigenschap kan ook door middel van protoplastfusie worden ingebouwd in nieuwe gewassen. Bij deze techniek fuseren de protoplasten (cellen zonder celwand) van de ene ouder met cellen zonder kern (die cytoplasmatisch mannelijk steriel zijn) van de andere ouder. Dit gebeurt door middel van elektrische of chemische stimuli. Hierdoor ontstaat een nieuwe CMS-lijn die gebruikt kan worden voor ontwikkeling van CMS-hybriden. Protoplastfusie is vooral gebruikt om CMS in te bouwen in witlof en diverse koolgewassen.
Volgens de Europese GGO Richtlijn is protoplastfusie een genetische modificatie techniek, maar eentje die is vrijgesteld van de GGO Richtlijn, hetgeen tot gevolg heeft dat voor rassen die met deze techniek gemaakt zijn geen milieu risico analyse of etikettering geldt. De wetgeving rondom biologische landbouw verwijst direct naar de GGO Richtlijn. De facto is protoplastfusie ook in de biologische landbouw toegestaan. Maar diverse biologische keurmerken, zoals Demeter, Bioland en Naturland, hanteren (bovenwettelijke) richtlijnen die CMS-rassen niet toestaan. Vandaar de verlaagde prijzen voor deze 'toch eigenlijk net niet helemaal biologische' witlof.
Het is overigens mogelijk zonder CMS uniforme rassen te kweken. Biologische veredelingsbedrijven zetten daarvoor in op 'zelfincompatibiliteit' (SI). Dat is een natuurlijke eigenschap van planten die er voor zorgt dat de plant zijn eigen stuifmeel niet accepteert. Maar SI is minder waterdicht en bovendien bewerkelijker dan CMS. Om te zorgen dat er voor de biologische telers voldoende keus over blijft in witlofrassen die niet met protoplastfusie gemaakt zijn, moet er juist in de ontwikkeling van nieuwe SI-witlofrassen geïnvesteerd worden, besluit Bionext. Dan kan echte biologische witlof ook weer voor een schappelijke prijs in de winkel liggen.
Fotocredits: witlof in het gelid, uitsnede, .....antonio.....
Dit artikel afdrukken
In diverse Duitse biowinkels lag vorige week opvallend goedkope witlof. Waar de normale prijs rond de 6 of 7 euro per kilo ligt, kostte deze witlof maar 4 kilo. Dat kon omdat de witlof - door een Nederlands bedrijf - van een met behulp van 'CMS' geteeld ras was. CMS is een 'light' vorm van genetische manipulatie, die binnen de Europese wetgeving voor biologische voeding wel toegestaan is.
Bionext schrijft: CMS staat voor Cytoplasmatische Mannelijke Steriliteit. Dit is een eigenschap die van nature in sommige gewassen voorkomt, bijvoorbeeld in radijs. Bij zo'n gewas is zelfbevruchting niet mogelijk en daardoor kunnen veredelaars makkelijker uniforme rassen produceren. De eigenschap kan ook door middel van protoplastfusie worden ingebouwd in nieuwe gewassen. Bij deze techniek fuseren de protoplasten (cellen zonder celwand) van de ene ouder met cellen zonder kern (die cytoplasmatisch mannelijk steriel zijn) van de andere ouder. Dit gebeurt door middel van elektrische of chemische stimuli. Hierdoor ontstaat een nieuwe CMS-lijn die gebruikt kan worden voor ontwikkeling van CMS-hybriden. Protoplastfusie is vooral gebruikt om CMS in te bouwen in witlof en diverse koolgewassen.
Volgens de Europese GGO Richtlijn is protoplastfusie een genetische modificatie techniek, maar eentje die is vrijgesteld van de GGO Richtlijn, hetgeen tot gevolg heeft dat voor rassen die met deze techniek gemaakt zijn geen milieu risico analyse of etikettering geldt. De wetgeving rondom biologische landbouw verwijst direct naar de GGO Richtlijn. De facto is protoplastfusie ook in de biologische landbouw toegestaan. Maar diverse biologische keurmerken, zoals Demeter, Bioland en Naturland, hanteren (bovenwettelijke) richtlijnen die CMS-rassen niet toestaan. Vandaar de verlaagde prijzen voor deze 'toch eigenlijk net niet helemaal biologische' witlof.
Het is overigens mogelijk zonder CMS uniforme rassen te kweken. Biologische veredelingsbedrijven zetten daarvoor in op 'zelfincompatibiliteit' (SI). Dat is een natuurlijke eigenschap van planten die er voor zorgt dat de plant zijn eigen stuifmeel niet accepteert. Maar SI is minder waterdicht en bovendien bewerkelijker dan CMS. Om te zorgen dat er voor de biologische telers voldoende keus over blijft in witlofrassen die niet met protoplastfusie gemaakt zijn, moet er juist in de ontwikkeling van nieuwe SI-witlofrassen geïnvesteerd worden, besluit Bionext. Dan kan echte biologische witlof ook weer voor een schappelijke prijs in de winkel liggen.
Fotocredits: witlof in het gelid, uitsnede, .....antonio.....
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Niemand op zijn achterste benen?
Dat mag: Nou en?!
Goed dat de Duitsers bio-witlof hiermee in het zonnetje zetten. Wanneer dit soort technieken goed zijn voor teler en niet schadelijk voor de eter is het verstandig om er geen woordenstrijd van te maken. Bionexts antwoord lijkt mij afdoende. Wel zal dit de GMO dialogen extra kleur kunnen geven.
Ik heb wel een vraag: Witlof in het zonnetje gezet maakt het tot groenlof. Is de smaak echt anders van groenlof? Of is het witte van de witlof het enige wat we zo bijzonder vinden?
Vrijwel alle bloemkool en broccoli die in Nederland gegeten wordt is al jaren op deze manier veredeld. Alleen Bejo zaden veredelt in Nederland nog kool zonder gebruik te maken van CMS, en waarschijnlijk uitsluitend voor de bio markt.
Overigens maakt dat voor de prijs van het produkt geen fluit uit, de afnemer vraagt naar prijs / grootte en niet naar ras.
"Nou?!" De vraag is: is het wat consumenten verwachten? Ik denk het niet.
De consument moest eens weten..., Dick. Voedsel is techniek en techniek helpt de maatschappij vooruit. We rijden per slot van rekening ook allemaal auto en daarbij kijken de meeste consumenten liever ook niet onder de motorkap;).
Maar toegegeven, protoplastenfusie is iha vele malen ingrijpender dan de veel meer bekritiseerde GMO's. Met dezelfde techniek is men in staat om tomaat met aardappel te kruisen (Google maar eens op aardmaat). Niet dat het iets bruikbaars oplevert, maar toch ;)