Katan is een man met een stricte wetenschapsopvatting. Hij accepteert alleen bewijs dat vaststaat. Daarom maakte hij zijn krantenpubliek duidelijk: groenten zijn niet gezond.
Martijn Katan is een man waar Nederland naar luistert. Op het gebied van voeding en gezondheid is hij 's lands onbetwiste autoriteit. Nog onlangs toonde hij aan wat iedereen wist, maar niemand ooit had bewezen: van frisdrank word je dikker. In dat soort dingen is hij een kei.
In zijn NRC-column van zaterdag jl. maakte Katan Nederland duidelijk dat we maar beter niet kunnen geloven dat groenten helpen tegen kanker. Het is niet bewezen en valt niet te bewijzen. Pak liever wel bekende of met redelijke zekerheid bekende oorzaken aan. Nu het roken is aangepakt, adviseert hij het aanpakken van alcoholgebruik. Natuurlijk, dat is verstandig. Je weet dat je wat bereikt, want alcohol heeft een redelijk bewezen effect op kanker. Wat groenten doen, weten we niet. Het effect van of de combinaties waarin groenten effect zouden kunnen hebben, valt niet vast te stellen.
Mensen die toch denken dat groenten - en fruit, waar je nog dik van wordt ook vanwege de suiker daarin - helpen, vindt Katan gelovigen.
Je kunt er ook anders naar kijken. Vanuit een perspectief van verstandigheid.
Wij zijn genetisch nagenoeg identiek aan onze vroege, nog aapachtige voorouders. Die aten voornamelijk planten en vruchten en - naarmate ze slimmer werden - steeds regelmatiger vis of een hap wild. Wij eten teveel, anders (vnl. koolhydraten uit graangewassen en eveneens daarop gebaseerd vlees), bewegen minder, hebben heel andere sociale stress, krijgen de zon minder op onze huid en beschermen ons teveel tegen de kou. We hebben last gekregen van welvaartsziekten - van hart- en vaatziekten tot reuma, Alzheimer en ADHD (of hadden die oudjes dat ook al?) - toen we gingen leven en eten zoals we dat nu doen.
We weten niet wat onze gezondheid helpt, maar we weten wel dàt er iets is veranderd. Kiezen voor het menu waarop we mensen zijn geworden is misschien wel verstandig zolang we te weinig weten. De wetenschap bracht ons bijvoorbeeld geharde vetten omdat we niet wisten wat die deden. Inmiddels weten we dat ze ons ziek maken. Ook bracht de wetenschap ons margarine die geen bewezen causaal effect heeft op het voorkomen of bestrijden van hart- en vaatziekten. Martijn Katan stond nota bene zelf aan het roer van die Becel-onderzoeken. Er zijn inmiddels hordes niet-gelovige wetenschappers die de Becel-causaliteit als onbewezen afwijzen en zelfs aanwijzingen zien voor tegengestelde effecten. Katan staat met lege handen, want het is - net als de gezonde effecten van groenten - te ingewikkeld om te bewijzen. Zelfs de knappe onderzoeker Katan kan zijn causale gelijk niet halen. Hij is dan ook geen haar beter dan de onwetenschappelijke gelovigen waarvan hij - zie zijn stukje - niets moet hebben.
Wat is Katans alternatief? Hij lijkt immers te zeggen dat je de ontwikkeling van kanker niet kunt beteugelen door anders te eten, behalve dan door je consumptie van bier en wijn te beperken.
Katan trekt als wetenschapper ten strijde tegen gelovigen, maar vergeet de pragmaticus die zijn eigen plan trekt en concludeert dat eten zoals onze voorouders dat zo'n beetje deden het verstandigst is. Dat maakt de kans op een ernstige vergissing immers het kleinst. Dat is geen wetenschap maar keiharde rationaliteit waar wetenschap tekort schiet. Met geloof heeft dat niets te maken. Met dit soort rationaliteit hebben mensen altijd weten te overleven. Sinds Aristoteles helpt onze rede ons tegen wetenschappers die ons dingen willen laten geloven die volgens de logica niet helemaal kloppen. De wetenschap gaf ons eerst geharde margarine vol dodelijke transvetten en later Katans Becel. Laten we bidden tot God dat ook dat laatste goed afloopt.
Fotocredits: Fresh vegetable cups prepared for the National School Lunch Program, USDAgov
Dit artikel afdrukken
In zijn NRC-column van zaterdag jl. maakte Katan Nederland duidelijk dat we maar beter niet kunnen geloven dat groenten helpen tegen kanker. Het is niet bewezen en valt niet te bewijzen. Pak liever wel bekende of met redelijke zekerheid bekende oorzaken aan. Nu het roken is aangepakt, adviseert hij het aanpakken van alcoholgebruik. Natuurlijk, dat is verstandig. Je weet dat je wat bereikt, want alcohol heeft een redelijk bewezen effect op kanker. Wat groenten doen, weten we niet. Het effect van of de combinaties waarin groenten effect zouden kunnen hebben, valt niet vast te stellen.
Mensen die toch denken dat groenten - en fruit, waar je nog dik van wordt ook vanwege de suiker daarin - helpen, vindt Katan gelovigen.
Je kunt er ook anders naar kijken. Vanuit een perspectief van verstandigheid.
Wij zijn genetisch nagenoeg identiek aan onze vroege, nog aapachtige voorouders. Die aten voornamelijk planten en vruchten en - naarmate ze slimmer werden - steeds regelmatiger vis of een hap wild. Wij eten teveel, anders (vnl. koolhydraten uit graangewassen en eveneens daarop gebaseerd vlees), bewegen minder, hebben heel andere sociale stress, krijgen de zon minder op onze huid en beschermen ons teveel tegen de kou. We hebben last gekregen van welvaartsziekten - van hart- en vaatziekten tot reuma, Alzheimer en ADHD (of hadden die oudjes dat ook al?) - toen we gingen leven en eten zoals we dat nu doen.
We weten niet wat onze gezondheid helpt, maar we weten wel dàt er iets is veranderd. Kiezen voor het menu waarop we mensen zijn geworden is misschien wel verstandig zolang we te weinig weten. De wetenschap bracht ons bijvoorbeeld geharde vetten omdat we niet wisten wat die deden. Inmiddels weten we dat ze ons ziek maken. Ook bracht de wetenschap ons margarine die geen bewezen causaal effect heeft op het voorkomen of bestrijden van hart- en vaatziekten. Martijn Katan stond nota bene zelf aan het roer van die Becel-onderzoeken. Er zijn inmiddels hordes niet-gelovige wetenschappers die de Becel-causaliteit als onbewezen afwijzen en zelfs aanwijzingen zien voor tegengestelde effecten. Katan staat met lege handen, want het is - net als de gezonde effecten van groenten - te ingewikkeld om te bewijzen. Zelfs de knappe onderzoeker Katan kan zijn causale gelijk niet halen. Hij is dan ook geen haar beter dan de onwetenschappelijke gelovigen waarvan hij - zie zijn stukje - niets moet hebben.
Wat is Katans alternatief? Hij lijkt immers te zeggen dat je de ontwikkeling van kanker niet kunt beteugelen door anders te eten, behalve dan door je consumptie van bier en wijn te beperken.
Katan trekt als wetenschapper ten strijde tegen gelovigen, maar vergeet de pragmaticus die zijn eigen plan trekt en concludeert dat eten zoals onze voorouders dat zo'n beetje deden het verstandigst is. Dat maakt de kans op een ernstige vergissing immers het kleinst. Dat is geen wetenschap maar keiharde rationaliteit waar wetenschap tekort schiet. Met geloof heeft dat niets te maken. Met dit soort rationaliteit hebben mensen altijd weten te overleven. Sinds Aristoteles helpt onze rede ons tegen wetenschappers die ons dingen willen laten geloven die volgens de logica niet helemaal kloppen. De wetenschap gaf ons eerst geharde margarine vol dodelijke transvetten en later Katans Becel. Laten we bidden tot God dat ook dat laatste goed afloopt.
Fotocredits: Fresh vegetable cups prepared for the National School Lunch Program, USDAgov
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
mmm, in het NRC stuk is Katan logisch te volgen hoe hij denkt.
Echter, als je denkt zoals hij denkt, van eerst bewijs, en anders geen conclusies.
Dan kun je simpel zeggen dat hij een linear oorzaak en gevolg persoon is.
Hij zou dan ook,
-nooit verbanden mogen trekken.
-nooit uitspraken mogen doen, met 1 gegeven in relatie met een ziekte beeld.
-immers dat doet ie wel als ie zegt, roken en drinken kan invloedt hebben op het ziekte beeld kanker.
Hij is wel verplicht, als ie zo denkt, de mensheid te vertellen,
-waar kanker vandaan komt.
- en hoe dat ontstaat.
- en wat de redenen zijn.
-immers zijn tactiek is, wetenschappelijk bewezen, dus het is waar.
-niet wetenschappelijk bewezen , dus het is niet waar.
Hij kan en mag dus nooit een uitspraak doen als ‘groenten helpen niet’
Immers hij weet niet of dat zo is.
En als hij wel weet dat dat zo is, is ie dus verplicht de mensheid te vertellen, en elk individu wat kanker heeft, wat de algemene en ieders oorzaak van hun kanker is.
Hij is ook verplicht wetenschappelijk te onderbouwen waarom groenten niet helpen.
Maw ik snap en begrijp, dat bewijs leveren aan de hand van wetenschap waardevol is.
Maar hij gaat zelf de mist in met conclusies trekken, dus niet best eigenlijk.
Katan is een gemakzuchtige symptoombestrijder, geen oorzaak aanpakker dus.
Gemakzuchtig dus.
Wetenschappelijk heeft Katan natuurlijk gelijk. Maar Katan blijft zuiver wetenschappelijk voorlopig nog gelijk houden zolang er geen wetenschappelijk debat wordt gehouden over de gebruikte onderzoeksmethodes.
Ik gebruik zelf de term 'believers' regelmatig, foodlog-lezers weten dat. Believers zijn gelovigen die ontkennen wat wel wetenschappelijk is bewezen (laat ik het anders formuleren: waar voldoende consensus over is). Maar iets dat met huidige onderzoeksmethoden niet is bewezen, kan natuurlijk alsnog wel waar zijn. Ik blijf voorlopig een 'gelovige' die denkt dat je met een juiste levensstijl (voldoende bewegen, geen stress, voldoende slapen, gezond voedingspatroon, ...) fitter kan worden, langer zult leven, en ook minder ziektes zult krijgen (en dus ook een verlaagde kans op kanker). Katan hoeft dat overigens voor mij niet te bewijzen. Ik kies daarin mijn eigen weg.
De Wright broeders konden al vliegen voordat de wetenschap het bewijs leverde dat het mogelijk is. En gezonde voeding is voor mij veel groente, een beetje fruit, vlees en vis, en minimaal suikerhoudende producten en granen. Noem het maar soft-paleo, of paleo 2.0. What's in the name.
Dat klopt. Katan heeft volstrekt gelijk. En toch moeten we bidden. How odd!
@Dick, neen niet bidden. Gewoon geloof en vertrouwen hebben in de toekomst. Verder zelf blijven nadenken, blijven lezen, en onderzoeken. Ik ben positief. Gewoon vooruit blijven kijken.
Verdorie Wouter, je verkloot de pun van het stukje!
Maar eens natuurlijk: rationaliteit gaat vooraf aan wetenschap. Daar draait het hele argument om.
Alles is een spel met redeneerregels. Je moet het alleen begrijpen, dan kun je weer ademen.