De WHO publiceerde deze week de volgende stap op weg naar een wereldwijde aanpak voor preventie en beheersing van niet-overdraagbare ziektes. Dat zijn onder andere de 'welvaartsziekten' hart- en vaatziekten, diabetes, COPD, maar ook kanker en reuma. Het plan staat op de agenda van de 66e World Health Assembly, die van 20 tot 28 mei 2013 in Genève wordt gehouden.

Om zover te komen - het plan moet betrekking hebben op de jaren 2013-2020 - is wel een marathon aan voorbereidingsslagen nodig. In vogelvlucht: op basis van een 2008-2013 plan, de Verklaringen van een hele serie conferenties (Moskou, Rio) en bestaande strategieën met betrekking tot tabak, alcohol, ongezond eten en fysieke inactiviteit wordt een eerste WHO discussion paper gemaakt (juli 2012). Dit werd besproken in een eerste informele consultatieronde met de lidstaten en betrokken VN organisaties, én in een gelijktijdige ronde via het internet waar ook relevante NGO's en speciaal genodigde 'private-sector entities' aan mee mochten doen. Dat resulteerde in een 'zero draft' action plan, dat op 1 november jl. in de tweede informele consultatieronde besproken werd met afgevaardigden uit 67 landen afgevaardigden en 5 VN organisaties. Uiteraard moest er na deze ronde de nodige verfijning aangebracht worden. Maar nu stond dan ook het stuk over het comprehensive global monitoring framework, including indicators, and a set of voluntary global targets for the prevention and control of noncommunicable diseases. Vrolijk verder dus: een derde informele consultatieronde, opnieuw reviseren en in maart 2013 het herziene draft action plan klaar hebben zodat iedereen er nog een keer zijn zegje over kan doen voor het tijdens de 66e World Health Assemby op de agenda komt, in mei 2013.

Uiteindelijk moet al dit voorwerk wel wat opleveren. Dat ziet er veelbelovend uit. De belangrijkste strategie in dit plan is het terugdringen van vroegtijdig overlijden en verbeteren van de kwaliteit van leven. Het plan gaat daartoe van de volgende visie uit: "Een wereld waarin alle landen en partners hun politieke en financiële verplichtingen gestand doen om de vermijdbare last en impact van niet-overdraagbare ziekten te verkleinen, zo dat bevolkingen de hoogst bereikbare standaarden van gezondheid en productiviteit bereiken op iedere leeftijd, en die ziekten niet langer een belemmering vormen voor sociaal-economische ontwikkeling." De focus ligt hierbij op vier categorieën: hart- en vaatziekten, kanker, COPD en diabetes.

Het plan benoemt zes doelen met een hoog abstractieniveau. Gelukkig zijn deze vertaald in een lijst van negen 'voluntary global targets to be achieved by 2025'. Die zijn concreet:
- 25 procent daling van sterfte aan hart- en vaatziekten, kanker, COPD of diabetes. Dat geldt voor iedereen en overal.
- terugdringen van (schadelijk) alcoholgebruik met tenminste 10 procent, 'as appropriate', in de nationale context
- 10 procent relatieve afname in het voorkomen van onvoldoende fysieke activiteit
- 30 procent minder zoutconsumptie
- terugdringen van het aantal rokers van 15 jaar of ouder met 30 procent
- 25 procent minder gevallen van verhoogde bloeddruk of indammen van het voorkomen van verhoogde bloeddruk afhankelijk van nationale omstandigheden
- de toename van diabetes en obesitas stoppen
- toegang tot medicijnen en begeleiding door ten minste 50% van de in aanmerking komende mensen om hartaanvallen en beroertes te voorkomen.
- 80 procent beschikbaarheid van betaalbare basistechnologieën en essentiële geneesmiddelen, met inbegrip van generieke geneesmiddelen die nodig zijn om de belangrijkste niet-overdraagbare ziektente behandelen.

Teneinde te kunnen meten en evalueren of deze doelen bereikt worden, is een 'global monitoring framework' opgezet, met 25 indicatoren. Ze staan in een tabel in het plan, pagina 10-12.

Je kunt er vrolijk van worden, omdat het inderdaad heldere indicatoren zijn waarmee de te bereiken doelstellingen daadwerkelijk in zicht komen. Of je kunt er verdrietig van worden, omdat de weg naar een gezonde toekomst niet alleen geplaveid is met goede voornemens, maar ook met wetten en praktische bezwaren. Kniezen kan, maar wat zijn de alternatieven?

Fotocredits: nico h
Dit artikel afdrukken