2 min
We horen er nauwelijks over. Toch is dat gek. Ze horen namelijk zo bij onze tijd van duurzaamheid.
Ik heb het over de nieuwe vrekken. In de jaren negentig van de vorige eeuw maakte een voorhoede hen bekend. Ver voordat duurzaamheid, hun goeroe's en de duurzame Top 100 van Trouw in de mode kwamen.
Wel Nederlands en Frans, geen Duits en Engels
Ze probeerden duidelijk te maken dat het makkelijk minder kan. Ze zijn er nog wel, maar alleen in obscure bladen. Er is ook een Franstalige stroming. Daar heten ze niet, naar Molière's vrek ('l'avare), avaristen maar simplicitairen. Je vindt ze met name in Québec, Canada. Van daaruit waaiden de simplicitairen over naar België. Een Engels woord voor die beweging ben ik nog niet tegengekomen. Niettemin heeft juist die taal de mond vol 'groen' vocabulaire.
Mode voor 10
Een boor gebruik je niet vaak. Daarom kun je makkelijk toe met eentje per buurt. Je auto staat voornamelijk stil. Daarom is eentje op een huishouden of 10 wel genoeg. In een keuken kun je koken voor 20. Waarom doen we het dan voor 2? Die 3 broeken uit de uitverkoop heb je niet nodig. Sterker nog, je kleren hangen meestal werkeloos in de kast. Net als je auto. Je doet ze weg omdat ze uit de mode zijn, maar niet omdat ze versleten zijn. We gooien de helft van ons eten weg. Boeren verdienen geen moer. Niet omdat ze niet genoeg krijgen, maar omdat ze teveel maken. Zonder dat laatste zou immers niemand op het idee komen om er ramsj van te maken.
Krankzinnig
Gisteren werd bekend dat een knappe Zweed bedacht dat we de global warming kunnen stoppen door flink wat bomen in de kachel te stoppen. Het zou best kunnen. Iemand zei zelfs dat zijn ideeën kloppen ook al wordt de wereld er plaatselijk flink wat kaler van. De waarheid gebiedt te zeggen dat wij hier zoveel eten maken dat we zelfs de varkens maar het beste in een hoogoven tot energie zouden kunnen verstoken om een krapte te creëren die boeren iets laat verdienen. Dat is natuurlijk krankzinnig maar wel de wereld waarin we leven. Een wereld waarin we onze manier van leven niet op willen geven en 'duurzaam' zoeken naar manieren om dat ook niet te hoeven.
Delen
Waarom zijn we niet begonnen met die nieuwe vrekkigheid? Dat scheelt al meteen honderden procenten consumptie op alles wat niet over eten gaat. En zeg nou zelf: wat heb je meer aan eigens nodig dan je bed en een relatie waarin vertrouwen heerst? Zelfs eigen huizen zijn flauwekul, zoals alle studenten weten.
Die boom kan wachten. We moeten eerst terug naar de vrek die kan delen en die zijn geluk vindt in de slimmigheid waarmee hij dat doet. Zijn huis, zijn boor, zijn auto en zijn keuken. Zijn vrouw? Nou ja, dat wordt wat anders. Er zijn grenzen.
NB: ik kwam vorig jaar tot mijn schrik en verwondering voor op de Trouw Duurzame Top 100 lijst; ik heb de organisatie onlangs laten weten daar onder geen beding meer in genoemd te willen worden. Begin eens bij het begin en hou het simpel. Alle rest is gewoon groei en vooruitgang. Met duurzaam heeft het niets te maken.
Fotocredits: boom, Bèze, Bourgogne, Foodlog Media
Dit artikel afdrukken
Wel Nederlands en Frans, geen Duits en Engels
Ze probeerden duidelijk te maken dat het makkelijk minder kan. Ze zijn er nog wel, maar alleen in obscure bladen. Er is ook een Franstalige stroming. Daar heten ze niet, naar Molière's vrek ('l'avare), avaristen maar simplicitairen. Je vindt ze met name in Québec, Canada. Van daaruit waaiden de simplicitairen over naar België. Een Engels woord voor die beweging ben ik nog niet tegengekomen. Niettemin heeft juist die taal de mond vol 'groen' vocabulaire.
Mode voor 10
Een boor gebruik je niet vaak. Daarom kun je makkelijk toe met eentje per buurt. Je auto staat voornamelijk stil. Daarom is eentje op een huishouden of 10 wel genoeg. In een keuken kun je koken voor 20. Waarom doen we het dan voor 2? Die 3 broeken uit de uitverkoop heb je niet nodig. Sterker nog, je kleren hangen meestal werkeloos in de kast. Net als je auto. Je doet ze weg omdat ze uit de mode zijn, maar niet omdat ze versleten zijn. We gooien de helft van ons eten weg. Boeren verdienen geen moer. Niet omdat ze niet genoeg krijgen, maar omdat ze teveel maken. Zonder dat laatste zou immers niemand op het idee komen om er ramsj van te maken.
Krankzinnig
Gisteren werd bekend dat een knappe Zweed bedacht dat we de global warming kunnen stoppen door flink wat bomen in de kachel te stoppen. Het zou best kunnen. Iemand zei zelfs dat zijn ideeën kloppen ook al wordt de wereld er plaatselijk flink wat kaler van. De waarheid gebiedt te zeggen dat wij hier zoveel eten maken dat we zelfs de varkens maar het beste in een hoogoven tot energie zouden kunnen verstoken om een krapte te creëren die boeren iets laat verdienen. Dat is natuurlijk krankzinnig maar wel de wereld waarin we leven. Een wereld waarin we onze manier van leven niet op willen geven en 'duurzaam' zoeken naar manieren om dat ook niet te hoeven.
Delen
Waarom zijn we niet begonnen met die nieuwe vrekkigheid? Dat scheelt al meteen honderden procenten consumptie op alles wat niet over eten gaat. En zeg nou zelf: wat heb je meer aan eigens nodig dan je bed en een relatie waarin vertrouwen heerst? Zelfs eigen huizen zijn flauwekul, zoals alle studenten weten.
Die boom kan wachten. We moeten eerst terug naar de vrek die kan delen en die zijn geluk vindt in de slimmigheid waarmee hij dat doet. Zijn huis, zijn boor, zijn auto en zijn keuken. Zijn vrouw? Nou ja, dat wordt wat anders. Er zijn grenzen.
NB: ik kwam vorig jaar tot mijn schrik en verwondering voor op de Trouw Duurzame Top 100 lijst; ik heb de organisatie onlangs laten weten daar onder geen beding meer in genoemd te willen worden. Begin eens bij het begin en hou het simpel. Alle rest is gewoon groei en vooruitgang. Met duurzaam heeft het niets te maken.
Fotocredits: boom, Bèze, Bourgogne, Foodlog Media
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dat denk en hoop ik wel. Het is het enige wat we hebben: de hoop op collectieve vormen van begrip voor waar we staan en hoe daarmee om te gaan zonder bloedige conflicten. Vroeger noemden we dat God (Anselmus) en later de hoop (Vaclav Havel). Wij kunnen het beter ons contact (Eric Schmidt, Google) noemen.
Henric #19, ik deel je vrees dat herverdeling van welvaart eerder gaat gebeuren door geweld dan door vrijwillig delen.
Ik las onlangs een recensie van een boek van de Indiase publicist Pankaj Mishra getiteld "From the Ruins of Empire - The Revolt against the West and the Remaking of India". Hij voorspelt omvangrijke en bloedige conflicten over schaarser wordende grondstoffen. Het idee dat miljarden consumenten in opkomend China en India straks dezelfde levensstijl als Europeanen en Amerikanen kunnen genieten noemt hij een "absurde en gevaarlijke illusie". Blinde nabootsing zal leiden tot mondiale milieuvernietiging. Nihilistische woede-uitbarstingen onder "have nots" zullen het gevolg zijn. Hij voorspelt "de wraak van het Oosten" op de zegepralen van het Westen.
Laten we maar eens diep gaan denken hoe we dat opkomende conflict met de planeet en het Oosten in goede banen kunnen leiden.
Dick, kan Internet daar bij helpen?
Wat mij betreft zijn er enkele verwschijnselen die door elkaar lopen en elkaar beïnvloeden - soms elkaar versterken, soms elkaar compenseren en vaak geheel los van elkaar staan.
1 Kunnen we door vrekkig te leven grondstoffengebruik minderen. Uiteraard.
2 Is dat genoeg om duurzaamheid te bereiken? Uiteraard niet. Sommige verschijnselen zijn dermate uit balans - energiegebruik tov vorming fossiele energie is 1 op 1 miljoen - dat minderen niet helpt.
3 Er is wereldwijd sprake van economische crisis. Die hangt niet samen met het voorgaande, maar wellicht is er deels sprake van versterking deels sprake van opheffing.
4 Waarom is er geen golf aan innovatie? Werkloze creatieve hoogopgeleide jeugd volop aanwezig toch?
5 Ik begrijp dat Dick zegt dat geldgebrek de innovatie remt. Maar dat is gedacht vanuit (bijv) de Nl landbouw waarvoor eindeloze(?) afzet mogelijk is als de consument maar juist wordt aangesproken (via slimme marketing = geld).
6 Wereldwijd is er geen geldtekort maar overschot. Zodra de geldpersen weer aangaan stijgen de beurskoersen.
7 Henric schrijft in # 9 "En die vooruitgang is al eeuwen aan de gang. Waarom zou dat nu stoppen?"
8 Milton Friedman en zijn neoliberalen zeggen dat ook: het kapitalisme is de grootste welvaartproducent aller tijden. Er zijn geen grenzen aan dit mechanisme.
9 Oneindigheid, daar kun je behoorlijk lang over nadenken. Je kunt er zelfs aan rekenen. Ga recht op staan, stap 1 meter naar voren, dan een halve meter, 25 cm, enz. Hoe lang kun je doorgaan? Oneindig! Toch kun je exact bepalen wat de max afstand is, 2 meter.
10 Nokia en Apple hebben iets van 30 % van hun beurswaarde verloren. Consumenten rennen niet meer zo massaal op de nieuwste I-phone/pad/whatever als enkele jaren geleden. De grootste innovatie op telefoongebied was die van Alexander Graham Bell: dat je iemand kon spreken/horen via een app(araat) op 100 meter afstand. De rest – telefoon via satelliet, draadloos, incl internet – is afgeleid en steeds de helft kleiner (al trappen we massaal steeds weer in “sensationeel nieuw”.
11 soms is er een doorbraak. Gentech, zonnepanelen voor oneindig veel energie.
12 Techniek is stuurloos, het gaat verder als een “runaway train” in eigen tempo.
13Techniek leidt tot oneindige efficiëntietoename.
14 Het benodigde aantal mensen? Productie gedeeld door productie per persoon = oneindig gedeeld door oneindig = ??!?
15 Uitkomst op lange termijn onbekend. Op dit moment: zonder innovatie geen economische groei, zonder groei chaos. Niet omdat we dan onvoldoende produceren, maar omdat we een overmaat aan productiepotentieel hebben (zoals de gentech van Monsanto de honger niet kan oplossen)
16 Energietekort hoeft niet automatisch tot ellende te leiden: menselijke arbeid wordt dan concurrerend tov machines. Vrekkigheid heeft dan grote voordelen.
Wicher, dat zijn prachtige woningen. Ik zou er zo willen wonen en denk dat we de gehele aarde moeten koloniseren met dergelijke projecten in plaats van steeds meer in steden te gaan wonen. Ik gaf een woeste visie op zo'n toekomst begin dit jaar.
Ik denk ook niet dat een kleinere economie de vooruitgang remt. Alleen zal die op terreinen zijn die we nu nog niet kennen.