In Brussel reden gisteren tractoren door de Wetstraat. Boeren zijn boos vanwege de te lage melkprijzen en spoten hun melk tegen de gevels. De overheid moet wat doen, zeggen ze. Keimpe van der Heide, bestuurslid van de Nederlandse Akkerbouwers Vakbond (NAV) zegt wat en steekt de hand in eigen boerenboezem.
Als je vindt dat de prijs van je product te laag is, dan is er gewoon te veel van jouw product in de markt. Ik vind dat wij als boeren niet moeten blijven steken in klagen over lage prijzen, maar als de sodemieter aan de slag moeten met bijvoorbeeld een aantal sterke verkooporganisaties te maken en serieus met elkaar moeten praten over productiebeheersing. De Nederlandse Akkerbouwers Vakbond pleit daar al jaren voor.
Wij geloven niet in de werking van instanties die de margeverdeling in de keten bewaken. Daarmee gaan boeren, tuinders en telers niet zomaar een faire prijs voor hun producten vangen. Je kunt alleen maar zinvol over prijzen onderhandelen als de partners gelijkwaardig zijn. Wij boeren hebben er met al onze verdeeldheid voor gezorgd, dat we juist geen gelijkwaardige partner meer zijn: we maken veel te veel en hebben ons tot een eenvoudige prooi gemaakt voor inkopers die prijzen onder onze kostprijzen kunnen bedingen omdat we anders met onze aardappelen, melk en varkens en kippen blijven zitten. Maar zo’n systeem houdt het niet lang vol. Er moet geld verdiend kunnen worden.
Om die reden zijn voldoende politici in Den Haag en Brussel ervan overtuigd dat boeren vanuit krachtenbundeling en productiebeheersing aan de slag moeten mogen gaan. Dus niet klagen, maar aan de slag en eerst onze eigen zaken op orde brengen. Telers van aardappelen kunnen bijvoorbeeld niet allemaal “vrij” telen en maar gewoon maar een areaal poten, na de oogst de aardappels in de schuur bewaren en in de loop van het seizoen maar eens kijken aan wie ze de voorraad verkopen.
Op die manier valt het aanbod niet beheersen. Van een groot deel van de aardappelen moet voor het poten de afzet al geregeld zijn. Melkveehouders moeten niet tegen hun coöperaties zeggen ‘je moet alle melk die wij leveren verwerken en je ziet maar hoe je het kwijt raakt.’ Melkveehouders zullen samen met hun coöperaties moeten kijken hoe groot de vraag is en daar de productie op af stemmen.
Wij moeten als boeren in actie komen om onze positie in de keten te versterken. En uiteindelijk moeten door al die beweging ook de ogen van de overheid open gaan en zien dat alleen maar vrijhandel en een vrije wereldmarkt er niet voor gaan zorgen dat wij altijd en overal goed en veilig voedsel voor handen hebben. Om zaken als voedselzekerheid en Voedselsouvereiniteit vorm te geven hebben we de overheid nodig.
Als het ons in Europa zou lukken om het aanbod op de EU-markt van producten als graan, vlees en melk te beheersen, dan hebben we wel een overheid nodig die de Europese markt wil beschermen. Zoniet, dan is het dweilen met de kraan open. Maar als de overheid wil meewerken, dan is het zelfs mogelijk om de landbouw subsidievrij te maken. De Europese Commissie, die op dit moment voor ingrijpende bezuinigingen staat, zou de grootste hap uit het EU-budget zelfs terug kunnen dringen tot nagenoeg nul.
Dick Veerman sprak onlangs voor de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) en zei daar dat boeren die hun positie willen verbeteren zonder te wachten op zo’n revolutie, zich moeten zien te redden met innovatieve producten en merkconcepten. Daar moet ik hem gelijk in geven, want zonder medewerking van de overheid kan het niet anders. Maar u moet wel weten dat we daar niet de hele voedselproductie in Europa mee gaan redden. Om dat te bereiken hebben we de hierboven beschreven bewegingen wel degelijk nodig. De snelste weg zou natuurlijk zijn dat de lokale en Europese overheden direct het beleid gaan veranderen richting regionaliseren en af te stappen van globalisering. Ik vrees echter dat, zoals Dick ook bij de NMV aangaf, de belangen inderdaad te groot zijn om dat proces op gang te krijgen zonder dat er eerst ongelukken gebeuren en voelbaar wordt dat de boer de pijp aan Maarten geeft als het niet gebeurt.
Ik krijg wel eens de indruk dat globalisering en liberalisering gezien worden als een soort natuurverschijnsel is waar niet aan te ontkomen valt. Uiteindelijk zal het een politieke dwaling blijken die door voortschrijdend inzicht ook weer een andere richting kan krijgen. Laten we daar maar hoop uit putten en aan de slag gaan. Boeren moeten hun stem laten horen:
- zonder faire prijs, kunnen we uw eten niet maken
- om een faire prijs te krijgen, moeten we de productie kunnen beperken
- en ja, dan gaat u wat meer betalen voor uw eten, maar weet u wat straks betaalt als hier de boeren verdwijnen?
Fotocredits: VTM, still uit videoreportage
Dit artikel afdrukken
Wij geloven niet in de werking van instanties die de margeverdeling in de keten bewaken. Daarmee gaan boeren, tuinders en telers niet zomaar een faire prijs voor hun producten vangen. Je kunt alleen maar zinvol over prijzen onderhandelen als de partners gelijkwaardig zijn. Wij boeren hebben er met al onze verdeeldheid voor gezorgd, dat we juist geen gelijkwaardige partner meer zijn: we maken veel te veel en hebben ons tot een eenvoudige prooi gemaakt voor inkopers die prijzen onder onze kostprijzen kunnen bedingen omdat we anders met onze aardappelen, melk en varkens en kippen blijven zitten. Maar zo’n systeem houdt het niet lang vol. Er moet geld verdiend kunnen worden.
Om die reden zijn voldoende politici in Den Haag en Brussel ervan overtuigd dat boeren vanuit krachtenbundeling en productiebeheersing aan de slag moeten mogen gaan. Dus niet klagen, maar aan de slag en eerst onze eigen zaken op orde brengen. Telers van aardappelen kunnen bijvoorbeeld niet allemaal “vrij” telen en maar gewoon maar een areaal poten, na de oogst de aardappels in de schuur bewaren en in de loop van het seizoen maar eens kijken aan wie ze de voorraad verkopen.
Op die manier valt het aanbod niet beheersen. Van een groot deel van de aardappelen moet voor het poten de afzet al geregeld zijn. Melkveehouders moeten niet tegen hun coöperaties zeggen ‘je moet alle melk die wij leveren verwerken en je ziet maar hoe je het kwijt raakt.’ Melkveehouders zullen samen met hun coöperaties moeten kijken hoe groot de vraag is en daar de productie op af stemmen.
Wij moeten als boeren in actie komen om onze positie in de keten te versterken. En uiteindelijk moeten door al die beweging ook de ogen van de overheid open gaan en zien dat alleen maar vrijhandel en een vrije wereldmarkt er niet voor gaan zorgen dat wij altijd en overal goed en veilig voedsel voor handen hebben. Om zaken als voedselzekerheid en Voedselsouvereiniteit vorm te geven hebben we de overheid nodig.
Als het ons in Europa zou lukken om het aanbod op de EU-markt van producten als graan, vlees en melk te beheersen, dan hebben we wel een overheid nodig die de Europese markt wil beschermen. Zoniet, dan is het dweilen met de kraan open. Maar als de overheid wil meewerken, dan is het zelfs mogelijk om de landbouw subsidievrij te maken. De Europese Commissie, die op dit moment voor ingrijpende bezuinigingen staat, zou de grootste hap uit het EU-budget zelfs terug kunnen dringen tot nagenoeg nul.
Dick Veerman sprak onlangs voor de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) en zei daar dat boeren die hun positie willen verbeteren zonder te wachten op zo’n revolutie, zich moeten zien te redden met innovatieve producten en merkconcepten. Daar moet ik hem gelijk in geven, want zonder medewerking van de overheid kan het niet anders. Maar u moet wel weten dat we daar niet de hele voedselproductie in Europa mee gaan redden. Om dat te bereiken hebben we de hierboven beschreven bewegingen wel degelijk nodig. De snelste weg zou natuurlijk zijn dat de lokale en Europese overheden direct het beleid gaan veranderen richting regionaliseren en af te stappen van globalisering. Ik vrees echter dat, zoals Dick ook bij de NMV aangaf, de belangen inderdaad te groot zijn om dat proces op gang te krijgen zonder dat er eerst ongelukken gebeuren en voelbaar wordt dat de boer de pijp aan Maarten geeft als het niet gebeurt.
Ik krijg wel eens de indruk dat globalisering en liberalisering gezien worden als een soort natuurverschijnsel is waar niet aan te ontkomen valt. Uiteindelijk zal het een politieke dwaling blijken die door voortschrijdend inzicht ook weer een andere richting kan krijgen. Laten we daar maar hoop uit putten en aan de slag gaan. Boeren moeten hun stem laten horen:
- zonder faire prijs, kunnen we uw eten niet maken
- om een faire prijs te krijgen, moeten we de productie kunnen beperken
- en ja, dan gaat u wat meer betalen voor uw eten, maar weet u wat straks betaalt als hier de boeren verdwijnen?
Fotocredits: VTM, still uit videoreportage
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Karin, voedselsoevereiniteit is "het recht van boeren en andere kleine lokale landbouwers om op een duurzame manier grond te bebouwen". (Wiki) Ik zie dus niet waar dat recht in gevaar zou komen in mijn onvolprezen vrije markt.
Voedselzekerheid is de zekerheid dat voedsel van elke kwaliteit overvloedig in de schappen ligt tegen een aanvaardbare prijs. Ook hier is de vrije markt m.i. superieur tegenover welk bestuurlijk model dan ook.
Het enige dat de overheid te doen heeft is het bewaken van de randvoorwaarden van die vrije markt en (dus) het voorkomen van monopolies daar waar die het belang van de burger/consument zou schaden.
Niet melk, maar kaas is een interessant product... ik kom amper in (naast de deur) Amsterdam... maar heb inmiddels middenin de stad (op zgn. A-1 locaties) al 2 hele moderne kaas-juweliers (winkel concepten) gezien, met namen van zgn. Hollandse kaasmakers waarvan ik nog nooit in relatie met Nederlandse kaas heb gezien of gehoord... bij het Rembrandtplein zag ik door het tram-raam vanochtend bijvoorbeeld een kaas-concept-winkel genaamd Henry Winkler?...
Tel daarbij een stel nieuwe/hedendaagse kleinschalige winkelconcepten (winkels) die zich exclusief richten op de verkoop van kaas.
[een sterk Duits merk] Philadelphia is synoniem met 'onze' roomkaas... & met typisch Hollandse karnemelk kun je mi veel meer doen dan een fruitsmaakje toevoegen...
& steeds vaker mag roomboter weer...
Wouter, de Amerikanen zijn wars van inmenging van de staat… vertrouwen hun eigen overheid niet… en neem het USA motto “in God we trust”, dat wordt door republikeinen en democraten in ere gehouden en omarmt… maar inmiddels vragen vele Amerikanen zich serieus af wat heeft G-d met de Amerikaanse staat te maken… Amerikanen voelen zich wel Amerikaan, maar ze voelen zich steeds vaker geen aandeelhouder meer in de zgn. “American Dream.” Natuurlijk rommelt het in Nederland nog steeds tussen protestanten en katholieken, maar vergeleken met grote groepen Amerikanen hebben wij het atheïsme uitgevonden… Tel daarbij: we zijn ’s werelds eerste republiek, behalve een handelsnatie, van oudsher, een hele grote (lees: belangrijke) speler inzake land- , tuinbouwproducten en qua voedingswetenschappen… neem melk, lang heeft het buitenland zich erover verwondert of wij vanwege melk met zijn allen zolang leven en zo groot groeien… ook spiegelen we ons –liever- niet aan onze eigen buren (Duitsland, België). Inzake de EU en wat betreft voorbeeldfuncties en cultureel, zijn Frankrijk, Spanje en Griekenland verder van ons verwijderd dan Amerika… de Franse taal en cultuur is bij ons onderdeel van elite cultuur (het verlangen om een beetje deftiger, chiquer te zijn). Melk is voor ons heel belangrijk, in onze dagelijkse voeding en economisch… productietechnisch, eetmoment en qua voedingswetenschappen zijn we weinig geïnteresseerd in de ons omringende culturen… Wel is ons alles gelegen aan Amerika… vanuit een zgn. underdog positie heeft bijvoorbeeld de Amerikaanse wetenschap zich razendsnel ontwikkeld… niet de Amerikanen maar wij hebben de multinational uitgevonden… neem McD, Heinz en Starbucks die zien ons –slechts- als toegangspoort tot Europa… & tegengesteld aan wat wij met zijn allen lang dachten, de Amerikanen hebben inmiddels bewezen “Melk is geen witte motor”... vanuit wetenschappelijke Amerikaanse inzichten ben ik heel blij dat EU boeren melk verspillen in plaats van het, met behulp van de staat, in kinderen te gieten… wetend niet alle melkproducten zijn ongezond, deels beschikken we nog over kennis, koeien en boeren… ook al klagen Nederlanders graag en zijn Amerikanen wat dat betreft veel positiever: moeten boeren collectief gaan klagen, zich gaan profileren als voedselverspillers… kunnen melkboeren niet veel beter iets nieuws gaan verzinnen…. Bijvoorbeeld een oplossing die beter past bij deze tijd en de laatste stand van zaken in de voedingswetenschap?
Aldus sprak de idealist...
Boeren die in Brussel uit wanhoop melk verspillen, ik begrijp ze heel goed… ondanks subsidies levert hun product niets op en de jongens van Campina knijpen ze uit…
Henk, wat bedoel je met voedselsoevereiniteit en -zekerheid?
Het lijkt me logisch dat de overheid zich met voedselveiligheid bemoeit.
Volksgezondheid (niet onbelangrijk) het geven van een 'basis voedingsadvies' lijkt me wel zo verstandig/voldoende... & net als ooit de Schijf van Vijf, tijd en geld investeren in het helder en duidelijk communiceren van het advies.
We hebben (vlgs mij) geen boterberg meer... in het verleden hadden overheden een hele goede reden om zich met voedselproductie en -distributie te bemoeien. Een goed gevoed leger is wel zo handig om een oorlogje te winnen. & met een groeiende stadsbevolking wil je geen ruzie krijgen. Net als nu, hadden ze in het verleden in geen enkel land zin in grote groepen migranten (de economische vluchteling van nu is de uitgehongerde landverhuizer van heel vroeger).
Migratie is van alle tijden en het patroon is internationaal inmiddels overal hetzelfde... veelal on- of laagopgeleid zoeken heel veel migranten werk in de voedselketen -van het het land, restaurant, levensmiddelensector tot het beginnen van winkeltjes (het onderwerp wordt steeds populairder in zgn. academische 'food studies' en andere sociaalwetenschappelijke literatuur, die standaard begint met 'research neglected' onderwerp). Weten we allemaal (maar geven we het ook echt toe?) Werk wat westerlingen voor geen goud meer willen doen, verrichten migranten voor een schijntje...
Over migranten die werk van ons afpakken in fabrieken lezen we hier niets meer, maar als goedkope landarbeiders staan ze regelmatig in de negatieve belangstelling.
In de Verenigde Staten is 75% van de landarbeider Mexicaan, 5% van andere buitenlandse afkomst en circa de helft is illegaal --2007, National Agricultural Workers Study (NAWS).
Of ze de Amerikaanse staat Vermont meetellen? Vermont is nl bekend vanwege de (melk)koeien en erg trots op Ben & Jerry... De koeien worden gemolken door Mexicanen, veelal slecht betaald en illegaal... het is een publiek geheim, dat officiële vertegenwoordigers van de staat (ik geloof zelf de gouverneur!) hun koeien illegaal laten melken... gelukkig is het geheim veilig, want de Mexicanen houden zich keurig aan de onuitgesproken regels -ze blijven op de farm bij de koeien en gaan bijvoorbeeld geen boodschappen in het dorp doen. Net als hier mopperen ondertussen grote groepen Amerikanen dat de Mexicanen hun werk afpakken... volledig onterecht. Uiteraard willen de mopperaars niet horen dat ze voor hetzelfde uurloon hun bed niet willen uitkomen en boerderij- of landarbeid beneden hun waardigheid achten. Niets makkelijker dan van een zwakke schakel of nieuweling een zondebok te maken.
De autochtoon & de allochtoon hebben een lastige relatie. Idem dito burgers en stadsen… hier gelooft bijna niemand (vooral stadsen) dat vele vaderlandse boeren en tuinders, ondanks subsidies en technologische snufjes, om en nabij het bestaansminimum leven… Bij ons betekent 'fair trade' dat je de zielige medemens in Verwegistan helpt...
De Multinational –het bedrijfsleven/commercie.
Een typisch kenmerk van multinationals en commercie is, zowel in tijden van oorlog als van vrede: ze waaien met alle winden mee. & nergens hoeven ze van regeringen de rotzooi die ze achterlaten op te ruimen... Pas wanneer de consument het van ze verwacht, of een actiegroep het ze via (sociale) media lastig maakt, komen ze in actie... pas dan komen ze in actie: richten een stichting op, publiceren een sociaal jaarverslag, plakken een sticker op een product waarop staat de winst komt ten goede van... zetten biologische of duurzame producten in het schap...
De uitgangspunten van de Commercie & Overheid verschillen: wat ze doen en moeten doen om in 'business' te blijven is heel verschillend... ook de belangen verschillen... de Overheid hoeft bijvoorbeeld geen consumenten (klanten) voor zich te winnen...
Met het oog op 2050 en het zgn. voedselvraagstuk... zullen overheden zich zeker moeten gaan herbezinnen... bijvoorbeeld over de boterberg -het was vrede toch, de welvaart nam alleen maar toe... Ook al is Nederland een hele grote exporteur van agrarische producten... Anno 2012 kunnen we onszelf niet eens meer voeden --de USA ook niet meer.
Met onze naoorlogse buiken, levend in vrede en een welvaartstaat, vol hebben we ons teveel blindgestaard op geld en spullen…
Nu misschien nog niet, maar in de nabije toekomst, krijgt degene die de meeste voedsel produceert automatisch ook weer meer macht. Nu boos worden heeft geen zin, beter vooruit proberen te kijken… want niet de overheid en de multinational, maar steeds vaker heeft de consument meer macht…
De tuinbouw houdt --deels-- zijn hoofd boven water door innovatie.
Daar kan de veeteelt m.i. van leren, want op de lange duur is de concurrentie met minder dicht bevolkte en lagelonenlanden nooit op kwantiteit en prijs vol te houden.
BTW: Ik heb wat jaartjes terug de binnenstad van USA Murdercity no 1 wél mogen aanschouwen: met de portieren op slot.