Op mijn reis door Noord-Holland ben ik heel even gestopt bij Frits en Amanda Vriend in Benningbroek, die in de kas, in tunnels en buiten het overbekende aardbeienras Elsanta telen. Laat het nu ongeveer de drukste dag in het jaar zijn als Amanda me met uitgestoken hand tegemoet komt. Van Frits zie ik alleen zijn benen. Hij plukt ijverig door.
Bijna biologisch
Amanda laat me de kwekerij zien. In drie kassen hangen de aardbeien op zwevende goten. Ze zijn vorige zomer geplant en hebben in het najaar al wat vruchten gegeven. In de winter gingen de planten onder invloed van minder licht en lage temperatuur in rust om in het vroege voorjaar los te barsten met een explosie aan vruchten. Hommels zoemen rond om de bloemetjes te bevruchten. Ziekten en plagen worden bestreden met biologische bestrijders. Eigenlijk mag je het bijna een biologische teelt noemen. Buiten staan plastic tunnels, naar Belgisch voorbeeld. Daar groeien aardbeien die zonder verwarming de loop van de natuur volgen en dus later rijp zijn dan binnen. Dan zijn er ook nog wat aardbeien op stellingen in de open lucht, die nog wat later in productie raken. En zo kan de familie Vriend een groot deel van het jaar rijpe vruchten plukken.
Warme aprilmaand
Aan de koffietafel praten we nog even na als Frits ook aanschuift. “Gewoonlijk volgen kasaardbeien en buitenteelt elkaar netjes op, maar de warme maand april gooit dit jaar alles op z’n kop”, vertelt hij. Nog volop productie in de kas, maar ook al de eerste rode vruchten in de tunnels. De verhoogde aanvoer van aardbeien zorgt er voor dat de prijzen naar beneden duikelen. Deze week € 1,30 per bakje van 500 gram op de veiling, terwijl de kostprijs op € 1,50 ligt. Dat moet niet lang zo door gaan anders loont het niet om de aardbeien in de tunnels te plukken. Natuurlijk hebben ze eerder in het seizoen wel betere prijzen gevangen, maar nu ligt de productie veel hoger. Het lijkt geen gemakkelijk seizoen te worden.
Gelukkig heeft de familie Vriend een mooie neveninkomst gevonden. Toen Amanda een paar jaar geleden met haar kinderen naar Sprookjeswonderland in Enkhuizen ging, bezocht ze de voorstelling van Prinses Violinde, die alleen maar aardbeien met slagroom lustte. Dat zette haar aan het denken. Ze stelde voor om op het park aardbeien met slagroom te verkopen. Dat voorstel sloeg aan en sindsdien heeft ze een eigen kraampje op het park, waar een medewerker dag in dag uit aardbeien met slagroom verkoopt. Kijk, dat is een voltreffer. Geen veiling, handel en tussenschakels, maar een leuke marge door rechtstreekse verkoop. Vandaar dat Amanda me vertelt dat het hen tamelijk goed gaat, hoewel ze er heel hard voor moeten werken. Uiteraard geldt dit voor een bescheiden deel van de productie. De rest gaat op transport naar de verhandelaars van Fruitmasters in Geldermalsen.
Als binnenkort de weg voor hun huis na grondige renovatie weer open gaat kan ze ook weer rekenen op goede verkoop aan huis. Want dat was een flinke streep door de rekening. Al maanden is de doorgaande weg afgesloten en ligt de huisverkoop achter. Soms zit het mee, soms zit het tegen.
Marges in de keten
In de aanloop naar de discussie over marges in de keten is het bedrijf van Vriend een voorbeeld van vindingrijkheid. Was Violinde niet op hun pad gekomen zouden ze er wel eens heel anders voor kunnen staan. Ook Frits en Amanda hebben op het punt gestaan hun bedrijf te vernieuwen en op te schalen, maar gezien de slechte rendementen in de tuinbouwsector maken ze pas op de plaats.
Vriend Aardbeien
Ganker 7
1654 JH Benningbroek
Amanda Vriend
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
'Bijna biologisch': ik denk dat ze bij SKAL een hartverzakking krijgen. Bio is net als zwanger. Je bent het, of je bent het niet. Daar heb je definities voor.
Verstandige mensen, Frits en Amanda. Waar het aan ontbreekt is gewoon goed om je heen kijken. De ideeen liggen op straat. Je moet ze alleen wel zien en dat bewijzen zij. Bij teveel anderen ontbreekt het daar aan. Nooit zal ik de komkommerteler vergeten die ons in Nieuwegein toebeet dat het zijn taak was om zoveel mogelijk komkommers te maken. Als ze 'gaar' waren moest iemand ze gewoon komen ophalen, vond hij.
Ik kan er nog steeds niet bij dat er mensen zijn, ondernemers nota bene met miljoenen om hun nek, die zo denken.
In de tuinbouw gaat het slecht, nog even slecht en waarschijnlijk slechter als ten tijde van Nieuwegein. Omdat er zo gedacht wordt. Het is dus dom en arrogant van mij dat ik zei wat ik net zei.
Hier nog zo'n aardbeienteler die er leuke dingen bij doet. Het moet allemaal bijdragen aan het rendement, maar zonder flinke basis waar ook Frits en Amanda hard voor moet buffelen, zoals Pieternel goed beschrijft, zijn al die leuke dingen slechts mooi meegenomen. Je kunt er niet van bestaan. Althans niet direct. Banken en boekhouders krijgen, net als SKAL van bijna-bio, een hartverzakking van als je nieuwe dingen doet, zonder een stevige financiële basis. En aangezien heel erg veel bedrijven die stevige basis niet meer hebben is er voor die leuke dingen geen ruimte meer.
Trouwens, zin in aardbeien & goeie films?
Dat komt goed uit, want over een paar weken is het Strawberry Earth Film Festival. Op 3 & 4 juni vertonen wij de nieuwste, leukste en mooiste films & documentaires met een groen thema in Studio/K. Films als de Economics of Happiness, Force of Nature, Goddelijk Varken & Gasland. Daarnaast maak je kennis met creatieve, duurzame initiatieven op het gebied van mode, design, eten en innovatie. Ga het dak op met de Dakdokters, praat & proef mee met het debat Food For Change: Eat you heart out! of het kinderprogramma 'Of je worst lust?!'. Geen zin in popcorn? Probeer de overheerlijke aardbeien van Jan Robben.
Check het festival programma online www.strawberryearth.com/filmfestival en koop je kaartjes vanaf 16 mei via onze website. Ook dit jaar gaat een deel van de opbrengst naar het verduurzamen van Studio/K
-bio is net als zwanger, je bent het of je bent het niet- helemaal niet mee eens, hier spreekt de jurist. Er is geen boer die niet voor, zeg 25 of 50% biologisch is, en geen biologische boer met SKAL stempel die niet allerlei leuk materiaal van de commerciele fokkerijen en gangbare leveranciers gebruikt. Vroeger had je het ideaal van "geintegreerde landbouw", iets tussen bio en gangbaar in,het poldermodel van ecologisch/economisch, uitgedragen door het CLM, bestaat dat nog wel? Aan de uitlating van Dick te oordelen niet meer (ik word oud).
Przewalsky, je standpunt verliest in dit land terrein. Je hoort biologisch te kopen. Biologisch is het ideaal. Biologisch is beter voor het dier. Kijk maar eens op de site van de Warmonderhof, tamelijk rigide, helemaal zwanger zou ik zo zeggen. De werkelijkheid, de kracht van de rede, heeft men uit het oog verloren. Centripetal concentration, nooit van gehoord. De agro geschiedenis vervalst. De ideologie is heilig. Wanneer ik de reacties van foodlog lezers zo doorneem lijkt zelfs een groot deel van deze populatie in de heer.
Waarom nu allemaal vallen over 'bijna biologisch', terwijl het hier over keihard werken en kleine marges gaat?