Wat gisteren in het Verenigd Koninkrijk is gebeurd, wilde niemand geloven. "Een land stort zich toch niet vrijwillig in een economische crisis?", hoorde ik gisteren een commentator op de radio zeggen.
Dat is dus toch gebeurd. "We zijn vanmorgen wakker geworden in een ander land", schrijft The Guardian. De krant probeert aan de hand van een demografische analyse uit te leggen hoe het heeft kunnen gebeuren.
(klik op het plaatje om naar de analyse zelf te gaan)
Mensen met een hogere opleiding stemden tegen Brexit. In gevallen waar lager opgeleiden tegen Brexit stemden, was dat meestal in Schotland (dat in meerderheid pro-Europa stemde). Schotland wordt gekenmerkt door stevige sentimenten tegen wat het beschouwt als overheersing door Londen.
Het boek van Van Rossem verdient het vandaag gelezen te worden door de verzamelde EU-leiders in Brussel. Zullen ze zich realiseren dat ze iets aan die vervreemding moeten doen? Vermoedelijk niet. Wie zelf de kern van het probleem is, kan dat doorgaans niet zienVervreemding en de boze burger
Wie het plaatje analyseert, zou moeten concluderen dat de 'gewone man en vrouw' zich verlaten voelen door de politiek en zich daar bedreigd door voelen. De politiek is vervreemd van hun belangen en toont onvoldoende zorg. Ze verliezen de grip op hun lot en raken sociale en financiële zekerheden kwijt aan nieuwkomers in wat ze graag willen blijven beschouwen als hun samenleving. Ze voelen zich in toenemende mate uitgesloten van de toekomst. "De burger is boos", waarschuwen sociologen al minstens twee decennia. In Nederland legde Maarten van Rossem uit waarom de burger boos is en waarom ook Nederland gekenmerkt wordt door de opkomst van populistische politiek, die strekt van Pim Fortuyn tot Geert Wilders met daartussen Rita Verdonk.
PVV-leider Geert Wilders riep vanmorgen vroeg op tot een referendum over Nexit, een Nederlands einde aan het EU-lidmaatschap.
Het boek van Van Rossem verdient het vandaag gelezen te worden door de verzamelde EU-leiders in Brussel. Zullen ze zich realiseren dat ze iets aan die vervreemding moeten doen? Vermoedelijk niet. Wie zelf de kern van het probleem is, kan dat doorgaans niet zien. Om die reden gaan mensen die zich niet senang voelen in therapie. Maar hoe krijg je 28 EU-regeringsleiders, hun ministers van buitenlandse zaken en de Europese Commissie in therapie?
Vertrouwenscrisis
Onderwijl zit onder meer onze levensmiddelenindustrie met de gebakken peren. Het is een van de kernsectoren waar de Nederlandse economie op draait en die als agro-food complex voor 10% van de Nederlandse werkgelegenheid zorgt. Opvallend genoeg zit juist die sector - net als de bankensector - ook met een vertrouwenscrisis onder het publiek: wat halen die lui uit met ons eten? is een vraag die inmiddels niet alleen meer door populistische (maar toch veelal hoogopgeleide) foodies op tafel wordt gepoetst, maar die pakt onder steeds bredere lagen van de bevolking. Mensen willen de greep op hun leven terug omdat ze verwachten dat hun belangen niet goed worden verzorgd door 'het systeem' dat hen als koop- en stemvee gebruikt voor zijn eigen doelen. Brexit laat zien dat ze uit kunnen breken en dat die sentimenten niet gemakkelijk onderschat kunnen worden.
Update 11:30h: Donald Trump, die mogelijk president van de VS wordt, speelt op exact dezelfde vertrouwensbreuk die ik hierboven probeerde te duiden. Hij is zojuist in Schotland aangekomen (was al gepland) en toont zich heel verheugd over Brexit (en maakte nog een domme fout ook). Mijn oordeel: de wereld is sinds gisteren een stuk minder veilig geworden. Mijn andere oordeel: maar het is wel goed dat het nu duidelijk is. Mijn vrees: de mensen die in therapie moeten, zitten nog steeds in de ontkenningsfase.
Trump over de #brexit: "this will not be the last!" #trumpinscotland pic.twitter.com/JZsFw0zQwg
— Mike Muller (@_MikeMuller) June 24, 2016
Aankomst Trump, onder begeleiding van doedelzakspelers. "Brexit is fantastisch", zei hij hiervoor #trumpinscotland pic.twitter.com/lKLWGtD5rg
— Mike Muller (@_MikeMuller) June 24, 2016
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
In de NRC van vanmiddag de video's van de baas van de Bank of England en nog wat aanvullende analyses.
Ja, Dick, maar dat heeft weer een andere reden, zoals je zelf al zegt: ongezonde banken in een wereldeconomie. De Britten creërden weer een ander probleem: ze hadden zicht op verdiensten in de toekomst die ze nu niet meer hebben. Ze vernietigden zelf de toekomstige tegenwaarde van geld dat ze nu moeten drukken (en creëren dan de loze situatie waar de EU meezit).
Beste Dick #116 , dat drukt de ECB er nu elke MAAND bij: 80 miljard Euro, elke maand!
Er zijn inmiddels tientallen EU-parlementsleden en economen die melden dat het voor de economie veel beter is om dat helikoptergeld niet bij de banken tegen de plinten te laten klotsen
- waar het tóch alleen maar meer bellen genereert - maar rechtstreeks aan de Europese burger/consument te verstrekken.
Wat had ook onze economie er nu niet beter voor kunnen staan, als Rutte zich aan zijn woord had gehouden, en met die 1.000 euro de binnenlandse bestedingen op gang had geholpen...
Jack, ik zou het niet weten. Feitelijk antwoord: meer iemand die is opgeleid in de taal- en letterkunde, maar dat alleen te beperkt vond en daarom verder ging studeren en later economie bijleerde bij een bank.
Voorts: waarom zouden we het over mij hebben? Hoe ik ooit tot FL ben gekomen is volstrekt triviaal. Het bestaat nu eenmaal en wordt hopelijk steeds onafhankelijker van mij.
Dick, ben jij nou een filosoof of een econoom?